Θείος Βάνιας
του Αντον Τσέχωφ
Στην Ξάνθη στην Αίθουσα Αμφιθεάτρου Καραθεοδωρή (ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ)
την Πέμπτη 15 & Παρασκευή 16 Οκτωβρίου
Η μεγάλη επιτυχία της χρονιάς 2014-2015 στο θέατρο Δημήτρης Χόρν στην Αθήνα
Μετά από τις sold out παραστάσεις στην Αθήνα, Ο Θείος Βάνιας με έναν αξιοζήλευτο θίασο: Γιάννης Φέρτης, Γιάννης Βόγλης, Στέλιος Μάϊνας, Έρση Μαλικένζου, Μαρίνα Ψάλτη, Μελίνα Βαμβακά, Αλεξία Καλτσίκη, Χάρης Χαραλάμπους, σε παραγωγή της Λυκόφως του Γιώργου Λυκιαρδόπουλου
Ο Θείος Βάνιας (1896-7), γραμμένος την ίδια περίπου εποχή με τον Γλάρο, αποτελεί ίσως το πιο «τσεχωφικό» από τα έργα του κορυφαίου Ρώσου ποιητή των λεπτότατων αποχρώσεων, και συμπυκνώνει εκρηκτικά το υπαρξιακό αδιέξοδο του φαινομένου που ονομάζεται «άνθρωπος», μέσα στον χώρο και τον χρόνο. Οι ήρωές του, μικροί και «γκρίζοι» αλλά παρόλα αυτά γνήσιοι και αναγνωρίσιμοι στη λεπτομέρεια και την πολυπλοκότητά τους, αναζητούν απελπισμένα το νόημα της ζωής, φλερτάρουν με τα όριά τους, επιδίδονται σ’ ένα ιλαροτραγικό κυνήγι ευτυχίας, αποζητούν την ελπίδα που θα νικήσει την καθημερινή φθορά – ένα υποκατάστατο της χαμένης, της σπαταλημένης τους ζωής. Ο έρωτας μοιάζει ιδανικό παυσίπονο ευτυχίας. Ωστόσο και αυτός μένει ανεκπλήρωτος. Οι ήρωες του Θείου Βάνια θέλουν αλλά δεν μπορούν να ξεφύγουν από το τέλμα. Με τις απονενοημένες πράξεις τους, τις εύγλωττες σιωπές τους, τις έντονες εσωτερικές συγκρούσεις τους, οι άνθρωποι του Τσέχωφ ισορροπούν ανάμεσα στην ευτυχία και τη δυστυχία, το τραγικό και το γελοίο, την ελπίδα και την απελπισία, το φως και το σκοτάδι, ιδανικοί «πρωταγωνιστές» στο διαχρονικό τσίρκο της ανθρώπινης υπαρξιακής περιπέτειας.
Η Ταυτότητα της Παράστασης
Μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη
Σκηνοθεσία: Λίλλυ Μελεμέ
Σκηνικά: Αριάδνη Βοζάνη
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Βοηθός Σκηνοθέτη: Μάγδα Κόρπη
Βοηθός Συνθέτη: Δημήτρης Γιακουμάκης
Βοηθός Σκηνογράφου: Ερμιόνη Γκαρραμόνε
Οργάνωση παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Βοηθός παραγωγής: Μαριάνθη Μπαϊρακτάρη
Παραγωγή: Λυκόφως, Γιώργος Λυκιαρδόπουλος
Executive Producer: Μάγδα Λαδά
Παίζουν οι ηθοποιοί: Γιάννης Φέρτης, Γιάννης Βόγλης Στέλιος Μάινας, Έρση Μαλικένζου, Μαρίνα Ψάλτη, Μελίνα Βαμβακά, Αλεξία Καλτσίκη, Χάρης Χαραλάμπους
Πληροφορίες:
ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟΥ ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ (ΠΕΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ)
ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ: 6934-115555
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ :
ΠΕΜΠΤΗ 15 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ, ΩΡΑ 21.00
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ, ΩΡΑ 21.00
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ :
16 € κανονικό & 12 € φοιτητικό-άνεργοι
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ :
ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΠΥΡΓΕΛΗΣ ΤΗΛ: 2541072363
ΑΝΔΡΕΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 57
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
130 λεπτά (με διάλειμμα)
Λίγα λόγια για το έργο
Ο Βάνιας, αδερφός της πρώτης συζύγου του γέρου καθηγητή Σερεμπριάκωφ είναι υπεύθυνος για το κτήμα του καθηγητή και το φροντίζει μαζί με τη Σόνια, κόρη του καθηγητή από τον πρώτο του γάμο και ανιψιά του. Πρόσφατα ο καθηγητής έχει εγκατασταθεί μαζί με τη νεαρή και ελκυστική δεύτερη σύζυγό του, Ελένα, στο κτήμα, προκαλώντας πλήθος προβλημάτων, καθώς οι ισορροπίες αλλάζουν δραματικά. Ο Βάνιας είναι απελπισμένα ερωτευμένος με την Ελένα. Το ίδιο και ο γιατρός Αστρώφ που επισκέπτεται συχνά το κτήμα. Η Σόνια υποφέρει βουβά από έρωτα για τον γιατρό Αστρώφ. Η Ελένα πανέμορφη και αδιάφορη κινεί τα νήματα δίχως να ενδιαφέρεται για τα αισθήματα των επίδοξων εραστών. Οταν ο καθηγητής θα συγκεντρώσει όλη την οικογένεια για να ανακοινώσει το σχέδιο του να πουλήσει το κτήμα, τίποτα δε θα μείνει πια το ίδιο…
Ο Πίτερ Μπρουκ θεωρεί τον Τσέχωφ τον σπουδαιότερο θεατρικό συγγραφέα μαζί με τον Σαίξπηρ. Ο Μαξίμ Γκόρκι έγραψε στον Τσέχωφ για τον Βάνια ότι είναι «ένα έργο εξαίσιο, ένα σφυρί που το χτυπάτε στο αδειανό κεφάλι του κοινού.. Τα χτυπήματα σας πάνε ίσια στην καρδιά..». O Laurence Olivier θεωρούσε πως τα πρόσωπα του έργου είναι σαν μουσικά όργανα που άλλοτε παίζουν χορωδιακά και άλλοτε σόλο το θέμα της θλίψης αυτών των καλλιεργημένων εξόριστων και τη λαχτάρα τους για τη νεότητα.
Όπως λέει και ο ιταλός σκηνοθέτης Giorgio Strehler “Το πρόβλημα του Τσέχωφ είναι, πάντα, αυτό που ονομάζω «τα τρία κινέζικα κουτιά»: το ένα βρίσκεται μέσα στο άλλο, το τελευταίο περιέχει το προτελευταίο, το προτελευταίο περιέχει το πρώτο. Στο τρίτο κουτί είναι η Ζωή. Το μεγάλο κουτί της Ανθρώπινης Περιπέτειας, του Ανθρώπου που γεννιέται, μεγαλώνει, ζει, αγαπά, δεν αγαπά, κερδίζει, χάνει, καταλαβαίνει, δεν καταλαβαίνει, περνάει, πεθαίνει. Εδώ τα πρόσωπα παίρνουν διάσταση «μεταφυσική»…«συμβολική», σ’ ένα είδος παραβολής για την ανθρώπινη μοίρα.. ”
Λίγα λόγια για τη σκηνοθέτη
Λίλλυ Μελεμέ
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στο τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημείου Αθηνών (τομέας Λογοτεχνίας-Πολιτισμού). Είναι αριστούχος απόφοιτος της Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης του θεάτρου «Τζένη Καρέζη» (4ετής φοίτηση, 1995-1999) και αριστούχος απόφοιτος του Μεταπτυχιακού Εργαστηρίου Υποκριτικής και Σκηνοθεσίας της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου (2001-2004). Έχει σκηνοθετήσει τις παραστάσεις: ΑΡΚΕΤΑ ΠΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΕΛΑ του Δημήτρη Καρατζιά (Πολυχώρος Vault Theatre Plus), LA PETITE MORT του Μισέλ Φάις (Θέατρο Τέχνης Κ. Κουν), ΓΕΡΜΑ του Φ. Γκ. Λόρκα (Πολυχώρος Vault Theatre Plus), ΤΖΕΛΑ, ΛΕΛΑ, ΚΟΡΝΑΣ ΚΑΙ Ο ΚΛΕΟΜΕΝΗΣ του Φ. Λούντβιχ (Παιδική Σκηνή- Θέατρο Πορεία), ΜΥΘΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ (Μουσικοθεατρική παράσταση για φωνή και πιάνο, στον Πολυχώρο Αθηναϊδα, με την σοπράνο Τζίνα Φωτεινοπούλου και τον σολίστα Γιώργο Δούσση), ΓΕΛΩΝΤΑΣ ΑΓΡΙΑ του Κρ. Ντουράνγκ (Κεντρική παραγωγή του Δη.Πε.Θε. Κομοτηνής), Ο ΠΑΤΕΡΑΣ του Α. Στρίντμπεργκ (Συμπαραγωγή Θεάτρου Τέχνης Κ.Κουν – Δη.Πε.Θε. Ρούμελης, με τον Γιάννη Φέρτη στον ομώνυμο ρόλο), ΡΩΣΙΚΗ ΡΟΥΛΕΤΑ του Α.Π. Τσέχωφ (Θεατρικός οργανισμός Ακροπόλ σε συνεργασία με το Δη.Πε.Θε. Ρούμελης), Ο ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ του Ν.Β. Γκόγκολ, (καλοκαιρινή περιοδεία, Δη.Πε.Θε. Ρούμελης), Ο ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ MR LOVE της Κ. Λητς (Θέατρο Γκλόρια και χειμερινή περιοδεία σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας), ΑΝΤΡΕΣ ΜΕΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ της Ελένα Τορνέρο (Θέατρο Ανεσις, Ίδρυμα Μιχ. Κακογιάννης), ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΑΔΑΜ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΑΣ του Μ. Τουέιν (Θέατρο Επι Κολωνώ), ΒΡΕΧΕΙ ΣΤΗ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ του Πάου Μιρό (Θέατρο Altera Pars), ΕΞΟΔΟΣ – ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΜΑΣ ΛΕΞΕΙΣ του Μισέλ Φάις (Θέατρο Συνεργείο), ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ του Εστέβα Σολέρ (Θέατρο Συνεργείο), SHOOT/GET TREASURE/REPEAT του Μάρκ Ρέιβενχιλ (Θέατρο Συνεργείο), ΠΕΣΤΡΟΦΑ ΔΟΥΝΑΒΕΩΣ του Μισέλ Φάις (Φεστιβάλ Φιλίππων), ΤΟ ΚΙΤΡΙΝΟ ΣΚΥΛΙ του Μισέλ Φάις (Θέατρο Από Μηχανής), ΛΑΣΠΗ του Β. Χατζηγιαννίδη (Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας – Β΄σκηνή), ΤΑΡΤΟΥΦΟΣ του Μολιέρου (Πειραματική Σκηνή Εθνικού Θεάτρου), Ο ΜΑΥΡΟΣ ΜΟΝΑΧΟΣ του Α.Π.Τσέχωφ (Πειραματική Σκηνή Εθνικού Θεάτρου).
Καλοκουρδισμένο ανέβασμα που εστιάζει στην εσωτερικότητα του κειμένου και τις υψηλού επιπέδου ερμηνείες.
Σε ανοιχτή διαφωνία με τους οπαδούς του «Βυσσινόκηπου», θα ήθελα να εκφράσω την άποψη πως ο «Θείος Βάνιας» είναι το ωραιότερο και πληρέστερο έργο του Τσέχωφ. Είναι -θεωρώ- η καθαρότερη διατύπωση της προβληματικής του γύρω από το υπαρξιακό αδιέξοδο και την αδράνεια, την ερωτική ματαίωση, την ανθρώπινη αγωνία για τη ζωή και τον θάνατο και τη βαρβαρότητα που ενδεχομένως αυτή γεννάει. Οι αλήθειες που διαπραγματεύεται αυτό το έργο, ακόμα και ως αποσπασματικές φράσεις, ηχούν και ίσως αφομοιώνονται πολύ πιο έντονα τώρα ακριβώς που τα αυτιά και οι συνειδήσεις μας ψάχνουν αλήθειες για να ακούσουν.
Επομένως, το ανέβασμα του «Θείου Βάνια» αναγνωρίζει μια ιδανική συγκυρία στο σήμερα, εφόσον έχουμε αρχίσει να κοιτάζουμε τον άνθρωπο με περισσότερο κουράγιο – απ’ ό,τι μέχρι πρόσφατα που δεν κοιτούσαμε παρά μόνο το περίγραμμά του.
Κι ερχόμαστε στο θίασο που συνθέτουν σημαντικοί ηθοποιοί τριών γενεών και που ενώ ο καθένας σηματοδοτεί μια ξεχωριστή προσωπικότητα ερμηνείας, συνασπίζονται όλοι μαζί σε μια κοινή γραμμή. Ο πολύπειρος Γιάννης Φέρτης, αν και στη σκηνή της εξέγερσής του παραδίδεται σε κάποιες υπερβολές, είναι σε γενικές γραμμές ένας ωραίος Βάνιας: εσωτερικός, στιβαρός, συγκινητικός. Ο Στέλιος Μάινας προσφέρει ένα πλήρες πορτρέτο του Αστρόφ, ίσως όχι τόσο θερμός από την αρχή της παράστασης, αλλά οπωσδήποτε δίνοντας μέγεθος στον κυνισμό, το πάθος και την απογοήτευση του ήρωά του. Η Μαρίνα Ψάλτη ως Ελενα παρά τις κάποιες αμηχανίες δεν χάνει το μεγάλο της χάρισμα, την εκφραστικότητά της, ενώ ο Γιάννης Βόγλης εμφανίζεται μεστός στο ρόλο του καθηγητή. Συντονισμένοι με το όλον παρά τους βοηθητικούς ρόλους η Ερση Μαλικένζου, αλλά και η Μελίνα Βαμβακά. Εκεί όμως που συναντάς την ψίχα, την καρδιά του τσεχωφικού έργου είναι στη Σόνια της Αλεξίας Καλτσίκη. Ηθοποιός που ξεχωρίζει σε όποιο περιβάλλον κι αν ενσωματωθεί, εδώ αποτυπώνει αξιοθαύμαστα την απόγνωση της ηρωίδας της και δίνει ρεσιτάλ στον μονόλογο του φινάλε. Αφήνοντας την ακριβή, γλυκόπικρη επίγευση του «Θείου Βάνια» σε μια μόνο φράση: «Θα ζήσουμε».
Στέλλα Χαράμη,
www.tosprito.net
