Ολοκληρώθηκε η φορτισμένη από τα γεγονότα στο Παρίσι τελετή λήξης του 56ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με δίκαιο μεγάλο νικητή το «Rams» από την Ισλανδία.
Κανείς από τους παρευρισκόμενους σήμερα στο κατάμεστο Ολύμπιον για την τελετή απονομής των βραβείων του 56ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης δεν είχε αμφιβολία πως αυτή δεν θα ήταν μια τελετή σαν όλες τις άλλες.
Η βαριά σκιά των χθεσινοβραδυνών γεγονότων στο Παρίσι έπεφτε πάνω σε όλους: θεατές, επίσημους καλεσμένους, προσκεκλημένους και βραβευμένους. Οταν λοιπόν ο Γιώργος Αρβανίτης ζήτησε από όλον τον κόσμο να τηρήσει ενός λεπτού σιγή, όλοι σηκώθηκαν αυθόρμητα όρθιοι και ένωσαν τη σιωπή τους σε μια άτυπη κοσμική σκέψη. Αυτή που επανάλαβαν σχεδόν όλοι όσοι ανέβηκαν στη σκηνή του Ολύμπιον, μιλώντας ο καθένας προσωπικά αλλά και οικουμενικά.
Η οικοδέσποινα Μαρία Ναυπλιώτου που άνοιξε την τελετή δηλώνοντας τη συμπαράσταση του Φεστιβάλ στη Γαλλία, ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ Γιώργος Αρβανίτης, που ανέβηκε στη σκηνή αντικαθιστώντας τον Δημήτρη Εϊπίδη -ο οποίος απουσίαζε λόγω ενός μικροατυχήματος- για να δηλώσει το παρών και με τις δύο του εθνικότητες (την ελληνική και τη γαλλική), ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, που δήλωσε πως «μπροστά στη βαρβαρότητα οφείλουμε να αντισταθούμε στο φόβο», η Μισέλ Ρέι Γαβράς, που ξεκίνησε την ομιλία της ως πρόεδρος της κριτικής επιτροπής με τα εξής λόγια: «Είμαι Γαλλίδα και Παριζιάνα. Αλλά από χθες είμαστε όλοι Παριζιάνοι», για να συνεχίσει δηλώνοντας πως «πρέπει να ανοίξουμε τις καρδιές μας και τα σύνορά μας», και ο Αρνό Ντεπλεσέν, που πριν προλογίσει τα «Χρυσά Χρόνια», την τελευταία του ταινία που ακολούθησε της τελετής λήξης, συνόψισε τη σημασία της τέχνης ως μοναδική απάντηση στην τρομοκρατία: «Περνάμε παραξενες μέρες. Συνειδητοποιώ αυτόν τον καιρό που είμαι εδώ και μπαινοβγαίνω στις αίθουσες πόσο ευάλωτοι είμαστε και πόσο ευάλωτος είμαι κι εγώ και ότι το σινεμά που νομίζουμε ότι είναι ευάλωτο είναι πολύ δυνατό. Και όταν το σινεμά δείχνει πόσο ευάλωτοι είμαστε, μας κάνει δυνατούς».
Για τη βαρβαρότητα και την αποφασιστικότητα που πρέπει να δείξουμε όλοι απέναντι στη βία μίλησαν και σχεδόν όλοι οι βραβευθέντες που βρέθηκαν στη Θεσσαλονίκη αλλά και όσοι έστειλαν χαιρετισμούς από μακριά, αφήνοντας την υπόλοιπη λιτή τελετή να αφοσιωθεί στις ταινίες που ξεχώρισαν.
Αυτές ήταν το ισλανδικό «Rams» του Γκρίμουρ Χακόναρσον, που δικαιολογημένα θριάμβευσε από τις 15 ταινίες του φετινού Διαγωνιστικού Προγράμματος (αν και ήρθε στη Θεσσαλονίκη έχοντας ήδη ήδη κερδίσει το πρώτο βραβείο στο «Ένα Κάποιο Βλέμμα» του Φεστιβάλ Καννών και θεωρείται εδώ και καιρό ως μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς – επίσημη υποβολή της Ισλανδίας για τα Οσκαρ) και σχεδόν όλες οι ταινίες του Διαγωνιστικού Προγράμματος από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, με το «Η Γη και η Σκιά», ντεμπούτο του Κολομβιανού 28χρονου Σέσαρ Ασεβέδο (βραβευμένος με τη Χρυσή Κάμερα πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη στις Κάννες) να κερδίζει συνολικά τρία βραβεία.
Οι θεατές απένειμαν τα δικά τους βραβεία κοινού Fischer ξεχωρίζοντας δύο ελληνικές ταινίες, το «Ξύπνημα της Ανοιξης» του Κωνσταντίνου Γιάνναρη και το «Chevalier» της Αθηνάς Τσαγγάρη.
Αναλυτικά τα βραβεία:
Βραβείο Καλύτερης ταινίας Χρυσός Αλέξανδρος – Θόδωρος Αγγελόπουλος: «Δεσμοί Αίματος» («Rams») του Γκρίμουρ Χακόναρσον (Ισλανδία)
Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής – Αργυρός Αλέξανδρος: «Η Γη και η Σκιά» («La Tierra y la Sombra» του Σέσαρ Ασεβέδο (Κολομβία, Γαλλία, Ολλανδία, Χιλή, Βραζιλία)
Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής– Χάλκινος Αλέξανδρος: «Ο Δρόμος για το Λα Πας» («Camino a La Paz») του Φρανσίσκο Βαρόνε (Αργεντινή, Ολλανδία, Κατάρ)
Βραβείο Σκηνοθεσίας: Γκαμπριέλ Ριπστάιν για το «600 Μίλια» (Μεξικό)
Βραβείο Σεναρίου: Λορένσο Βίγας για το «Από Μακριά (Βενεζουέλα, Μεξικό)
Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας: Ντέβον Κέλερ για το «Ζωολογικός Κήπος» (Γερμανία, Ελλάδα)
Βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας στον: Αλφρέδο Κάστρο για το «Από Μακριά» (Βενεζουέλα, Μεξικό)
Βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης: «Σπουργίτια» («Sparrows» του Ρούναρ Ρούναρσον (Ισλανδία, Δανία)
Βραβεία FIPRESCI (The International Federation of Film Critics)
Η Κριτική Επιτροπή της Διεθνούς Ομοσπονδίας των Κριτικών Kινηματογράφου (FIPRESCI), αποτελούμενη από τους: Στίβεν Γέιτς, Πρόεδρος (Μ. Βρετανία), Γιάνκα Μπαρκόσι (Ουγγαρία) και Ιωσήφ Πρωιμάκης (Ελλάδα), απονέμει τα εξής βραβεία:
Για το Διαγωνιστικό Τμήμα στην ταινία «Silent» του Γιώργου Γκικαπέππα (Ελλάδα)
Για Ελληνική Ταινία στην ταινία «Καύσωνας» («Blind Sun») της Τζόις Α. Νασαουάτι (Ελλάδα, Γαλλία)
Βραβείο ΠΕΚΚ
Η Πανελλήνια Ενωση Κριτικών Κινηματογράφου απονέμει το βραβείο της στην ταινία «Τετάρτη 04.45» του Αλέξη Αλεξίου
Βραβείο της Βουλής των Ελλήνων «Ανθρώπινες Αξίες»
Ο τηλεοπτικός σταθμός της Βουλής των Ελλήνων (Βουλή-Τηλεόραση) απονέμει το καθιερωμένο βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες» στην ταινία του Διεθνούς Διαγωνιστικού τμήματος «Η Γη και η Σκιά» του Σέσαρ Ασεβέδο (Κολομβία, Γαλλία, Ολλανδία, Χιλή, Βραζιλία)
Bραβεία Κοινού FISCHER
Το βραβείο Κοινού FISCHER του Διεθνούς Διαγωνιστικού του 56ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης απονέμεται στην ταινία «Η Γη και η Σκιά» του Σέσαρ Ασεβέδο (Κολομβία, Γαλλία, Ολλανδία, Χιλή, Βραζιλία)
Το βραβείο Κοινού FISCHER του Ελληνικού Προγράμματος – Μιχάλης Κακογιάννης του 56ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης απονέμεται εξ ημισείας στις ταινίες «Το Ξύπνημα της Ανοιξης» του Κωνσταντίνου Γιάνναρη και «Chevalier» της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη
Το βραβείο Κοινού FISCHER του τμήματος Ματιές στα Βαλκάνια του 56ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης απονέμεται στην ταινία «Ατίθασες» («Mustang») της Ντενίζ Γκαμζέ Εργκιβεν (Γαλλία, Τουρκία, Γερμανία, Κατάρ)
Το βραβείο Κοινού FISCHER του τμήματος Ανοιχτοί Ορίζοντες του 56ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης απονέμεται στην ταινία «Εγώ, ο Ερλ και το Κορίτσι Πεθαίνει» («Me and Earl and the Dying Girl» του Αλφόνσο Γκομέζ Ρεχόν (ΗΠΑ)
Η απονομή του βραβείου «Ανθρώπινες Αξίες» από τον πρόεδρο της Βουλής
«Μπροστά στη βαρβαρότητα και την τυφλή βία καλούμαστε να επιδείξουμε αποφασιστικότητα και να αντισταθούμε στο φόβο. Ταυτόχρονα όμως δεν πρέπει να χάσουμε την ανθρωπιά μας, την αλληλεγγύη και τα δικαιώματα του πολιτισμού μας».
Με αναφορά στο γεγονός που συγκλονίζει όλη την Ευρώπη ξεκίνησε το σύντομο χαιρετισμό του στην τελετή λήξης του 56ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη ο πρόεδρος της Βουλής Νικόλαος Βούτσης.
Ο κ. Βούτσης απονέμοντας το βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες» της Βουλής των Ελλήνων στην ταινία «Η γη και η σκιά» του Σεζάρ Ασεβέδο (παραγωγή Κολομβίας, Γαλλίας, Ολλανδίας, Χιλής, Βραζιλίας) επεσήμανε: «Είναι αυτονόητη η παρουσία μας εδώ, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Εκφράζει την ανάγκη να ανοιχτεί η Βουλή στην κοινωνία, στα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας, στο προσφυγικό, στον αγώνα του λαού μας, στους νέους επιστήμονες, στους νέους δημιουργούς, στους ανθρώπους του πολιτισμού και ιδιαίτερα του κινηματογράφου».
Η ταινία που κέρδισε το βραβείο της Βουλής έχει ως φόντο μια φυτεία ζαχαροκάλαμου στην Κολομβία και καταγράφει τη σύγχρονη κολομβιανή κοινωνία, με άξονα μια οικογένεια που παλεύει για την επιβίωσή της. Η ίδια ταινία βραβεύτηκε με το ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής – Αργυρός Αλέξανδρος αλλά και με το βραβείο Κοινού.
Πρόκειται για ένα φιλμ που, όπως εξήγησε ο κ. Βούτσης, «αναδεικνύει την αξία της αλληλεγγύης και τον αγώνα για επιβίωση και αξιοπρέπεια απλών ανθρώπων, που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, εγκατάλειψης και εργασιακής εκμετάλλευσης. Πρόκειται για ένα ρέκβιεμ για την καταστροφή της φύσης και τις ανθρώπινες ζωές που χάνονται» κατέληξε ο Πρόεδρος της Βουλής.
Ο σκηνοθέτης ευχαρίστησε την Επιτροπή για τη μεγάλη τιμή, τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Η ταινία μού μιλά για την ιστορία, τη μνήμη, την ταυτότητα των χωρικών στη χώρα μου, που προσπαθούν να επιβιώσουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες» και αφιέρωσε σε αυτούς το βραβείο.
Το βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες» της Βουλής των Ελλήνων θεσπίστηκε το 2005 και απονέμεται σε ταινία που προωθεί με πληρότητα και σαφήνεια μια από τις αξίες που δίνουν περιεχόμενο και ποιότητα στην ανθρώπινη ζωή, όπως είναι ο αγώνας για την ελευθερία, οι δημοκρατικές αρχές, η ισότητα των ανθρώπων, η ειρήνη, η δικαιοσύνη, η υπεράσπιση των μειονοτήτων, η καταπολέμηση της βίας, η εξάλειψη της πείνας και της φτώχειας, η αλληλεγγύη, ο σεβασμός προς τον άλλο, η ανεξιθρησκία, η δημιουργικότητα. Επιλέγεται από τον Τηλεοπτικό Σταθμό της Βουλής, με κριτήρια θεματικά και καλλιτεχνικά.
Φέτος, ήταν η πρώτη φορά που το βραβείο απονεμήθηκε από τον πρόεδρο της Βουλής.