Συγκριτική ανάλυση δεδομένων ανάμεσα στα αποτελέσματα των αναπτυξιακών νόμων και του “Βίος Coop”

Συγκριτική ανάλυση δεδομένων ανάμεσα στα αποτελέσματα των αναπτυξιακών νόμων και του “Βίος Coop”

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΙ ΝΟΜΟΙ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΒΙΟΣ COOP

Αν αυτές οι κρατικές ενισχύσεις δίνονταν με το μοντέλο του “Βίος Coop”, δηλ. της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο.), οι νέες θέσεις εργασίας που θα προέκυπταν θα ήταν 1.014.362, δηλ αρκετές για να ανοίξουν περίπου 145.000 καταστήματα βιος coop ! 

Το υπουργείο Ανάπτυξης παρουσιάζοντας το σχέδιο του νέου αναπτυξιακού νόμου έδωσε στοιχεία των αποτελεσμάτων των τριών προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων, που ψηφίστηκαν το 1998( ν.2601/98), το 2004 (ν.3299/04) και 2011 (3908/11).

Η κριτική που άσκησε η ΠΡΩΣΚΑΛΟ στο σχέδιο είναι ότι παρόλες τις διακηρύξεις για ένα “άλλο” μοντέλο ανάπτυξης βασισμένο στην ΚΑΛΟ, τελικά και αυτή η κυβέρνηση φαίνεται να παίρνει τον ίδιο δρόμο με τις προηγούμενες: προώθηση της ιδιωτικής οικονομίας που ευθύνεται, μαζί με το κρατικο-κυβερνητικό πελατειακό σύμπλεγμα, για την καταβαράθρωση της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος στη χώρα μας.

Πέρα όμως από την κριτική, σημασία έχει να δείξουμε καθαρά τι εννοούμε όταν μιλάμε για ένα “άλλο” μοντέλο ανάπτυξης και πώς αυτό μπορεί να γίνει πράξη μέσα στις σημερινές συνθήκες κρίσης, ύφεσης και παραγωγικής κατάρρευσης.

Για να αποδείξουμε αυτό που λέμε προχωρήσαμε σε μια σύγκριση των αποτελεσμάτων των αναπτυξιακών νόμων με το παράδειγμα του Κοινωνικού Καταναλωτικού Συνεταιρισμού βιος coop, που ιδρύθηκε το Μάρτη του 2012, με βάση το ν.1667/86, και άνοιξε το πρώτο κατάστημά του την 1η Δεκέμβρη του 2013.

Το αρχικό κεφάλαιο που συγκεντρώθηκε από τα 300 μέλη του, μέχρι τότε, ήταν 45.000 ευρώ (1 συνεταιριστική μερίδα κοστίζει 150 ευρώ), με τα οποία αγοράστηκε ο αρχικός εξοπλισμός του καταστήματος και έγινε η προμήθεια των προϊόντων που μπήκαν στα ράφια.
Προσλήφθηκαν αρχικά 4 εργαζόμενοι/ες 8ωρης καθημερινής και 40ωρης εβδομαδιαίας εργασίας, που κάλυπταν με τη βοήθεια πολλών μελών  που πρόσφεραν εθελοντική εργασία, τη λειτουργία του καταστήματος σε πλήρες ωράριο αγοράς.
Στα 2,5 χρόνια λειτουργίας του καταστήματος οι εργαζόμενοι/ες 8ωρης – 40ωρης εργασίας αυξήθηκαν σε 7, ενώ τα μέλη έφτασαν στα 425 (ίδια κεφάλαια 63.750 ευρώ).

Ο βιος coop ήταν μέχρι τώρα αποκλεισμένος από αναπτυξιακούς νόμους, προγράμματα ΕΣΠΑ κλπ. και δεν έχει πάρει καμία επιχορήγηση, φορολογική απαλλαγή κλπ.

Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι στο βιος coop η μέση επενδυτική δαπάνη ανά θέση εργασίας ήταν αρχικά 12.500 ευρώ, στα 2,5 χρόνια λειτουργίας έπεσε στα 9.100 ευρώ, ενώ η μέση ενίσχυση ανα θέση εργασίας ήταν μηδέν (0) ευρώ.
Οι τρείς προηγούμενοι αναπτυξιακοί νόμοι έδωσαν τα εξής αποτελέσματα σε ότι αφορά στη μέση επενδυτική δαπάνη ανα θέση εργασίας :
• ν.2601/98 :μ.ε.δ./θ.ε. = 122.774 ευρώ
• ν.3299/04 :μ.ε.δ./θ.ε. = 566.305 ευρώ
• ν.3908/11 :μ.ε.δ./θ.ε. = 976.450 ευρώ,

ενώ η μέση ενίσχυση που δόθηκε ανα θέση εργασίας ήταν αντίστοιχα :
• 38.121 ευρώ
• 241.341 ευρώ
• 322.854 ευρώ
Τα παραπάνω στοιχεία όσο και αν είναι εξοργιστικά, είναι πραγματικά και δεν βγήκε κανείς να τα αμφισβητήσει.

Αν προχωρήσουμε τη σύγκριση με βάση τα παραπάνω στοιχεία, θα δούμε ότι :
Με τους τρεις προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους έγιναν επενδύσεις 32 δισ ευρώ και δόθηκαν κρατικές ενισχύσεις 12,7 δισ ευρώ για να προκύψουν, στην καλύτερη περίπτωση, 75.000 νέες θέσεις εργασίας.
Αν αυτές οι κρατικές ενισχύσεις δίνονταν με το μοντέλο του βιος coop, δηλ της ΚΑΛΟ, οι νέες θέσεις εργασίας που θα προέκυπταν θα ήταν 1.014.362, δηλ αρκετές για να ανοίξουν περίπου 145.000 καταστήματα βιος coop !
Είναι προφανές ότι το παράδειγμα γενικεύει μια συγκεκριμένη περίπτωση, πράγμα που δε μπορεί να γίνει στην πράξη. Δείχνει όμως πολύ καθαρά τη μεγάλη σπατάλη δημόσιων πόρων, που είναι λεφτά των πολιτών αυτής της χώρας, ενώ υπάρχουν λύσεις ΚΑΛΟ που απαντούν σε πολλαπλά προβλήματα της χώρας μας,  παραγωγικά (κλείσιμο παραγωγικών μονάδων), οικονομικά (ύφεση), κοινωνικά (ανεργία), δημοσιονομικά (έλλειμμα, χρέος), περιβαλλοντικά κλπ.

Το μοντέλο της ΚΑΛΟ, το “άλλο” μοντέλο ανάπτυξης, που δείχνει το παράδειγμα του βιος coop, δεν περιορίζεται μόνο στην αποτελεσματική αξιοποίηση των δημόσιων ενισχύσεων, με την έννοια της παραγωγής νέων θέσεων εργασίας. Προχωράει πολύ πιο πέρα αν δούμε την επιρροή του στο γενικότερο κοινωνικο-οικονομικό, πολιτικο-ιδεολογικό και οικολογικό περιβάλλον.
Δεν έχει στόχο το κέρδος, αλλά την κάλυψη των διατροφικών αναγκών των πολιτών. Η τιμολογιακή πολιτική του στοχεύει στην κάλυψη των σταθερών λειτουργικών δαπανών του συν κάποιες μικρές επενδυτικές και έκτακτες δαπάνες.
Ξεκίνησε με προμήθεια του 85% των προϊόντων του απευθείας από τους παραγωγούς τους, ποσοστό που στα 2,5 χρόνια λειτουργίας του έφτασε στο 95%. Βγάζοντας από τη μέση τους ενδιάμεσους, οι οποίοι στη χώρα μας κατορθώνουν να παίρνουν τη μερίδα του λέοντος ξεζουμίζοντας παραγωγούς και καταναλωτές, μοιράζει τη διαφορά πετυχαίνοντας μια δίκαιη τιμή και για τον παραγωγό και για τον καταναλωτή.
Προμηθεύεται προϊόντα από όσο το δυνατό πιο κοντινή απόσταση, όχι από κάποια τοπικιστική διάθεση, αλλά για να έχει το μικρότερο δυνατό οικολογικό αποτύπωμα. Προμηθεύεται προϊόντα που παράγονται με μεθόδους που δεν βλάπτουν την υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον, πράγμα για το οποίο φροντίζει μια πολύ αυστηρή επιτροπή ποιότητας και συμβατότητας προϊόντων.
Στα ράφια του έχουν περίοπτη θέση τα προϊόντα όλων των γυναικείων συνεταιρισμών της περιοχής, των ΚοινΣΕπ, των αγροτικών συνεταιρισμών και των ομάδων παραγωγών, μικρών ποιοτικών οικογενειακών επιχειρήσεων και μεμονωμένων ποιοτικών παραγωγών. Έτσι συνδέει άμεσα την ύπαιθρο με την πόλη, όπου η δεύτερη στηρίζει την πρώτη, δίνοντας έμφαση στη συνεργασία, την αμοιβαία στήριξη και την αλληλεγγύη, όχι στην εκμετάλλευση και την κερδοσκοπία.
Ο βιος coop συνδέεται με τα Πανεπιστήμια και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της πόλης, άλλα και του εξωτερικού, σε συνεργασία με τα οποία διεξάγονται εκπαιδεύσεις, μελέτες και έρευνες, με σκοπό την προώθηση της ΚΑΛΟ, τη βελτίωση των μεθόδων, των λειτουργιών και γενικότερα των αποτελεσμάτων του στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής.
Στο κατάστημα ψωνίζουν όλοι, μέλη και μη μέλη, με τις ίδιες τιμές, ενώ πάνω από το 70% των πωλήσεων είναι σε μη μέλη.
Οι εργαζόμενοι είναι μέλη του συνεταιρισμού, όχι υπάλληλοι. Συμμετέχουν ισότιμα στις συνεδριάσεις του Δ.Σ., όπως και κάθε άλλο μέλος που το επιθυμεί, συζητούν και παίρνουν όλοι μαζί τις αποφάσεις. Αμείβονται πάνω από όσα προβλέπει ο σχετικός νόμος, ενώ καταβάλλονται κανονικά και ανελλιπώς οι αμοιβές και οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές στο ΙΚΑ.
Πέρα από τα επτά εργαζόμενα με αμοιβή μέλη, άλλα 25 περίπου μέλη του συνεταιρισμού προφέρουν εθελοντική εργασία που αντιστοιχεί σε 7 ακόμη άτομα 8ωρης εργασίας ημερησίως. Σ’ αυτά πρέπει να προστεθεί και ένα ακόμη άτομο 8ωρης εργασίας στο οποίο αντιστοιχεί η αμοιβή εξωτερικών συνεργατών, όπως ο λογιστής και η υποστήριξη του μηχανογραφικού συστήματος του καταστήματος.

Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι υπάρχει “άλλο” μοντέλο, εναλλακτικό σε σχέση με τα δοκιμασμένα και αποτυχημένα, ιδιωτικό και κρατικό. Μοντέλο που μπορεί να αναπροσανατολίσει το παραγωγικό σύστημα της χώρας και να λύσει όλα τα προβλήματα οικονομικά, δημοσιονομικά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά.
Το παράδειγμα του βιος coop δε μπορεί να γενικευτεί, μπορεί όμως να λειτουργήσει σε κάθε πόλη συνδέοντάς την κατά τον ίδιο τρόπο με το ευρύτερο κοινωνικο-οικονομικό, πολιτικο-ιδεολογικό και οικολογικό περιβάλλον της περιοχής της.
Αρκεί να προσανατολιστούμε σε νέες σχέσεις στην παραγωγή, την κυκλοφορία και την κατανάλωση, ανάμεσα στην πόλη και την ύπαιθρο, ανάμεσα στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Νέες σχέσεις, στην αλλαγή των οποίων μπορεί να οδηγήσει η ΚΑΛΟ, η οποία είναι υπόθεση δική μας, όχι κάποιων άλλων.
ΚΑΛΟ σημαίνει παίρνουμε τα πράγματα που μας αφορούν στα δικά μας χέρια χωρίς να περιμένουμε κάποιους άλλους να μας σώσουν. Τροφή, νερό, ενέργεια, γή, δάση, σκουπίδια κλπ.
Η κυβέρνηση μπορεί να στηρίξει την κοινωνία και τους πολίτες αν το θέλει. Εδώ δεν υπάρχουν δικαιολογίες του τύπου “θέλουμε, αλλά δε μπορούμε γιατί δε μας αφήνουν”. Αν δεν τους στηρίξει, δεν θα τη στηρίξουν κι’ αυτοί όταν έρθει ξανά η ώρα να τους το ζητήσει.
Στην περίπτωση του αναπτυξιακού νόμου υπάρχει και “άλλος δρόμος”, της ΚΑΛΟ. Η κοινωνία και οι πολίτες που τον βαδίζουν το αποδεικνύουν και το απαιτούν. Ας τους ακούσει.

Πηγή : http://www.proskalo.net/