Χάρτινες και μουσικές πόλεις

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2017 [20.00] Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης

Το Ιστορικό & Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης και η Μουσική βιβλιοθήκη Ξάνθης «Σόνια Θεοδωρίδου», σας προσκαλούν στην διάλεξη του καθηγητή του πανεπιστημίου Αθηνών Χαράλαμπου Χ. Σπυρίδη με θέμα:

 

 «Ανάγνωση για πρώτη φορά παγκοσμίως μοναδικού κειμένου της γλώσσης των Θρακών του 5ου π.χ. αιώνα χαραγμένου επάνω σε πλάκα  χρυσού δακτυλιδιού»

 

Η εργασία αφορά στο μυστικό ενός χρυσού δακτυλιδιού που επί 25 αιώνες κρατήθηκε στο σκοτάδι, θαμμένο στη Θρακική γη. Ο Ξανθιώτης καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα πολυετούς έρευνάς του με την οποία κατάφερε να αποκωδικοποιήσει ένα μοναδικό κείμενο γραμμένο στη γλώσσα των Θρακών του 5ου π.Χ. αιώνα.

 

Πρόκειται για κείμενο 61 χαρακτήρων του μεγαλογράμματου Αττικού–Ιωνικού αλφαβήτου σε συνεχή λόγο –μη χωριζόμενο σε λέξεις-, ανερμήνευτο  μέχρι σήμερα κατά την επίσημη εκδοχή.

 

Το κείμενο είναι χαραγμένο στην πλάκα χρυσού δαχτυλιδιού, που φορούσε διαπρεπές άτομο (άνδρας ή γυναίκα) της αρχαίας μεγάλης Θρακικής Σαπαϊκής χώρας ή της αρχαίας χώρας των Βησσών Θρακών που συμπίπτει με τη σημερινή περιφέρεια Βορισογράδσκο της Βουλγαρίας (χωριό Εζέροβο).

 

Από τον χωρισμό σε λέξεις και την ανάγνωση του επιγράμματος του χρυσού δαχτυλιδιού του Εζέροβο, προκύπτουν:

  • η εξιστόρηση γεγονότων που αναφέρονται από πλείστους όσους αρχαιοέλ­ληνες συγγραφείς, τραγικούς και ιστορικούς.
  • ποιός και τί ήταν αυτός που φορούσε το δαχτυλίδι.
  • ποιά ήταν η θρησκεία των αρχαίων Θρακών της περιοχής.
  • ότι η γλώσσα των αρχαίων Θρακών ήταν Ελληνική.
  • εμπλουτίζεται το υπάρχον αρχαιοθρακικό γλωσσικό υλικό των διαλεκτικών λέξεων.
  • ξεκαθαρίζει ο τρόπος γραφής του επιγράμματος και η διττή προφορά κάποιου βασικού γράμματος στη γλώσσα των αρχαίων Θρακών.
  • μαθαίνουμε οι αρχαίοι Θράκες της περιοχής από πού μετώκησαν, κλείνοντας έναν κύκλο μετακινήσεων αιώνων.
  • μαθαίνουμε πώς λεγόταν η πόλη του Εζέροβο εκείνον τον καιρό και λεπτομέρειες άγνωστες μέχρι σήμερα για την ονομασία και τη γεωγραφία της περιοχής.
  • μαθαίνουμε την κύρια ασχολία των αρχαίων Θρακών της περιοχής.
  • μαθαίνουμε πληροφορίες για την αρχαία Θρακική Μετρική και Ρυθμοποιΐα.
  • διασαφηνίζεται οριστικά η καταγωγή πολλών ανθρώπων του πνεύματος και των γραμμάτων από την αρχαία Θράκη, όπως είναι ο Σοφιστής Πρωταγόρας και ο Σκυθίνος ο ιαμβογράφος.

 

Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης

-Φυσικός- Ηλεκτρονικός- Ραδιοηλεκτρολόγος Α, Καθηγητής μουσικής ακουστικής, πληροφορικής

-Πρόεδρος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

-Τόπος γεννήσεως Ξάνθη (1948)

-Εγκύκλιες σπουδές στη Ξάνθη

-Μουσικές σπουδές (φλάουτο, κλαρινέτο, σαξόφωνο τενόρο) στη Φιλαρμονική του Δημοτικού Ωδείου Ξάνθης

(1958-72)

-Πτυχίο Φυσικής από το Τμήμα Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1972)

-Μεταπτυχιακό Δίπλωμα (Master) ηλεκτρονικής φυσικής (ραδιοηλεκτρολογίας) από τη -Φυσικομαθηματική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1977-79)

-Διδακτορικό Δίπλωμα από το Τμήμα Φυσικής της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με τίτλο: “Μαθηματική μελέτη της δομής των ελληνικών δημοτικών καλαματιανών τραγουδιών και αντικειμενική καταγραφή μονοφωνικής μουσικής σε μουσική σημειογραφία (1983)

-Βοηθός στο Εργαστήριο της Γ’ Έδρας Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπό την καθηγήτρια κα Ελένη Παπαδημητράκη- Χλίχλια(1977)

-Μόνιμος λέκτορας Ακουστικής Φυσικής της Μουσικής στο Εργαστήριο της Γ’ ‘Εδρας Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (7984)

-Επίκουρος Καθηγητής Ακουστικής Φυσικής της Μουσικής στο Εργαστήριο της Γ’ Έδρας Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ( 7989)

-Αναπληρωτής καθηγητής Μουσικής Ακουστικής, πληροφορικής στο τμήμα Μουσικών Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1993).

-Καθηγητής Μουσικής Ακουστικής, πληροφορικής στο τμήμα Μουσικών Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1998)

Συνέγραψε 27 πανεπιστημιακά συγγράμματα και δημοσίευσε περισσότερες από 100 εργασίες σε ελληνικά και ξένα έγκυρα επιστημονικά περιοδικά.

ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ ΤΟΥ ΕΖΕΡΟΒΟ

Το δαχτυλίδι του Εζέροβο ήρθε στο φως κατά την ανασκαφή ενός τύμβου στο βορειότερο τμήμα της αρχαίας Θρακικής περιοχής μεταξύ των πόλεων Χάσκοβο και Φιλιππουπόλεως το 1912.Ο τύμβος έφερε ανεπίγραφη πλάκα και ο νεκρός φορούσε το δαχτυλίδι.Το δαχτυλίδι βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Σόφιας.Η σπουδαιότητα της εύρεσης του δαχτυλιδιού αυτού είναι στο ότι δεν υπάρχουν γραπτά μνημεία των Θρακών μια και θεωρούσαν την γραφή ντροπή (1) και δεν μπορούσαν να μετρήσουν πάνω από τον αριθμό τέσσερα (2) επομένως για την γλώσσα των Θρακών οι γνώσεις μας είναι περιορισμένες.

Είναι κείμενο 61 χαρακτήρων Αττικού-Ιωνικού αλφαβήτου, μεγαλογράμματο και μη χωριζόμενο σε λέξεις.
Οι χαρακτήρες που είναι χαραγμένοι πάνω σε αντιγραφή είναι οι εξής :

ΡΟΛΙΣΤΕΝΕΑΣΝ
ΕΡΕΝΕΑΤΙΑ
ΤΕΑΝΗΣΚΟΑ
ΡΑΖΕΑΔΟΜ
ΕΑΝΤΙΛΕΖΥ
ΠΤΑΜΙΗΕ
ΡΑΖ
ΗΛΤΑ

Απόδοσης της γραφής του αρχαίου κειμένου που είναι χαραγμένο στην πλάκα χρυσού του δαχτυλιδιού.

Κ.ΚΟΥΡΤΙΔΗΣ
Ο Ρώλης του Τενέα, ανήρ ών, Τιλαταίος από τον’Ισκο, στη δική μου Τιλέζυπτα, που κατάγεται από την (πόλη) Άραξο, τούτο το δακτυλίδι (έδωσα).

ΜΥΡΤ. ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ
Ρωλισθενειάς Νερένου Τιλαταία, παιδίσκη η Αραξειάς τον οίκον ιερά Τηλέζυπτα ηγάσθημε.X.ΣΠΥΡΙΔΗΣ
«Πιστεύω, είπε στα “ΝΕΑ” ό κ. Σπυρίδης, ότι το επίγραμμα στο δαχτυλίδι του Εζέροβο είναι μια θρακική μελωδία, πιθανόν ένας ύμνος, κι είναι γραμμένη με σύμβολα της φωνητικής μουσικής. Με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και με τη βοήθεια των μουσικών πινάκων του Αλυπίου (4ος μ.Χ.) έκανα αποκωδικοποίηση των ιωνικών μουσικών συμβόλων, που είναι όλα φωνητικά, σε νότες σημερινής μουσικής σημειογραφίας.Το δαχτυλίδι του Εζέροβο με τη μουσική παρτιτούρα του 5ου π.Χ.αιώνα
Η εξέλιξη της μελωδίας είναι μουσικά και μουσικολογικά ορθή, καθώς επίσης και αισθητικά αποδεκτή. Πιθανώς ο ρυθμός της μελωδίας είναι έξι-όγδοα. Τον ίδιο ρυθμό, επισήμανε ο κ. Σπυρίδης, έχει και ό ιερότερος χορός των Θρακιωτών, ο «ζωναράδικος». Κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Διαπιστώθηκε, είπε ο κ. Σπυρίδης, ότι οι τρεις γραμμές της μελωδίας ανήκουν στο υπεριώνιο (ή υπεριάστιο) τρόπο και οι υπόλοιπες γραμμές στον υπεραιόλιο τρόπο…».V.GEORGIEV
Ρωλίστενε, εγώ Νερενία Τιλτία θνήσκω άρασα παρά τον εμόν ατρεμεί κεκοιμημένον, η ερέας ήλδανε.

W.MERLINGEN
Ο Ρολισθένης με συναρμολόγησε σαν δώρο για τον Νερένη τον βασιλιά των Τιλαταίων και χάραξε την επιγραφή αυτή.
RIBEZZO
Η Ρόλις του Τενέα θυγατέρα του Τιλτεάτου γυναίκα, στο Μέαντο (το γιό) τον Λεζυπταμίου πρόσφερε (το δακτυλίδι).SEURE
Ο Ρωλιζένης γιος του Νερένη Τιλτηνός (από την πόλη Τίλτη) ο Οίσκων (ο γιος) του Αράζη ο Δωμηνός (από την πόλη Δώμη) η Τυλεζύπτα η θυγατέρα του Μιοιέρα από τη Ζείλτη (ενοείται και η φράση) αφιέρωσαν στο Θεό το δακτυλίδι.
D. DETSCHEW
α) Ο Ρολίστενέας του Νερενέα Τιλταίος, από την περιοχή του ποταμού Οίσκου, κάτοικος της πόλεως Τιλεγύπτα, με κατασκεύασε για τον εαυτό του.
β) Ο Ρολιστενέας απ’ τη γενιά του Νερενέα, είμαι ? με κατασκεύασε (ή: με δώρησε) π Τιλεζύπτα, που πατρίδα της είναι η Αραζία.
γ) Ο Ρολεστενέας, απ’ τη γενιά του Νερενέα, για την Ήσκο τηνΑράζεια (θυγατέρα τουΑράζπ) απ’ την πόλη Τιλέζυπτα, με κατασκεύασε.Ρ. KRETSCHMER
α) Η Ρωλισθενειάς, από τη γενιά του Νερενεία, είμαι ? με κατασκεύασε (ή: με δώρησε) η Τιλεζύπτα, που πατρίδα της είναι η Αραζία.
β) Η Ρωλισθενειάς, απ’ τη γενιά του Νερενεία, είμαι, από την πόλη Αραζία ? με παντρεύτηκε ο Τιλεζύπτα.Κ. SCΗΜΙΤΤ-ΒRANDΤ
Είμαι ο Ρολισθένης ο γιος του Ερενίου, τιλτηνός (από την πόλη Τίλτη) / ο Εσκόας, ο γιος του Αράζιου, δωιηνός (από την πόλη Δώμη) στόλισε (διακόσμησε) το ξύλινο ικρίωμα και με σκέπασε με χώμα.

Μία επιστημονική προσέγγιση γύρω από την Ελληνικότητα των επιγραφών που βρέθηκαν στην περιοχή της Αρχαίας Θράκης
και επιστήμονες με σλαβικές ρίζες προσπάθησαν να τις εντάξουν σε Θρακική = Προσλαβική = Πρωτοσλαβική γλώσσα, επιχείρησε ο Γλωσσολόγος, Ιστορικός, Συγγραφέας Γιώργος Πολύμερος «Πιστεύω ακράδαντα ότι το αίνιγμα για την αρχαία γλώσσα των Θρακών έχει λυθεί ή για να ακριβολογώ δεν υπήρξε ποτέ. Υπήρξε μόνο αθέλητη σύγχυση από καλοπροαίρετους ερευνητές ή ηθελημένη απ’ αυτούς που ήταν στρατευμένοι στην προώθηση της σλαβικής ιδέας».(3)

Μαίρη Τόρη.

Βιβλιογραφία
*(1)Αιλιανός <Ιστορικα διάφορα>8,6
*(2)Αριστοτέλης <Προβλήματα>911α
*(3)www.efthia.gr