ΘΑΝΑΣΗ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΓΥΝΑΙΚΑΣ, 2
Οι Γυναίκες της ποίησής μου…
Φυλλομετρώντας τις εκδομένες ποιητικές μου συλλογές διαπιστώνω πως οι «Γυναίκες της ποίησής μου» – άμεσα τουλάχιστον – είναι λίγες. Περισσότερο στον κόσμο μου υπάρχει ο άνθρωπος ανεξάρτητα φύλου – οι αρχαίοι έλεγαν ο άνθρωπος / η άνθρωπος. Εξάλλου το φύλο περισσότερο καθορίζεται κοινωνικά. Δεν είναι κάτι απόλυτα διακριτό και τυποποιημένο. Το υποκείμενο ή το αντικείμενο πρόσωπο είναι γνωστό στον ποιητή, όχι όμως πάντοτε στον αναγνώστη.
Ένας μικρός περίπατος, λοιπόν, ξεκινά από την πρώτη ποιητική συλλογή του 1978 «Ο ήλιος σκιάδιο» με ποιήματα της εφηβείας και της μετεφηβικής περιόδου (1967 – 77). Το τελευταίο μέρος της συλλογής «Σταθμοί, Δεύτερος» περιέχει επτά ποιήματα. Παραθέτω από το σύνολο το 1 και το 7.
1
Κοίτα και συ μαζί μου τ’ αστέρια
Την ίδια να πάρουμε δύναμη.
7
Απ’ τις παλιές τις γειτονιές περνώντας
και τα σχήματα παλιών ερώτων
ντουβάρια μόνο μείνανε
απ’ τα παλιά τα χρόνια
(φάλτσες μορφές στα μέτρα μας κομμένες).
Το 1982 στη δεύτερη συλλογή «Διοίκηση αλλοτρίων» (περιέχονται ποιήματα 1970-81, της φοιτητικής, στρατιωτικής και έγγαμης ζωής) ξεχωρίζω δύο ποιήματα από το δεύτερο μέρος «Δώδεκα εκδοχές».
Όγδοη εκδοχή
Μέρες του ‘75
Στη σπηλιά μας
τα χαμόκλαδα τα χόρτα οι υάκινθοι,
με μυρωδιές και σχήματα κι αέρηδες.
Στη σπηλιά μας
μια μικρή μας ξέφυγε στιγμή αγάπης
μια στιγμή που ‘γινε αιώνας
μες στην ανάσα του χαμόκλαδου
μέσα στου χόρτου την ελπίδα
μες στων υακίνθων το σήμερα.
Μια ελπίδα.
Η σπηλιά μας και η αιωνιότητα της αγάπης.
Ένατη εκδοχή
Στη Δήμητρα
Οι γλάροι,
οι μικροί μας φίλοι,
εικόνες των ελπίδων μας.
Οι γλάροι
την Ιθάκη θα μεταφέρουν
μαζί με το πλοίο μας
σ’ έναν κόσμο μικρό,
εκεί που πόθησε ο Οδυσσέας.
Οι γλάροι
θα μας οδηγήσουν στα βάθη
των ωκεανών,
οι γλάροι
θα μας οδηγήσουν στα ύψη
των αιθέρων.
Οι γλάροι, εμείς.
Το 2000 κυκλοφόρησε η συλλογή «Άδηλες σχέσεις» που περιέχει ποιήματα της δεκαετίας 1986 – 96. Είναι η περίοδος που αποκτούμε (1982 και 1986) τα δύο παιδιά μας. Οι διαπροσωπικές σχέσεις επικρατούν στα ποιήματα της συλλογής. Σε δύο ποιήματα που παραθέτω πρωταγωνιστής είναι η γυναίκα – μάνα.
Το πρώτο περιέχεται στην ενότητα «Σημεία στίξης»:
Ξέρεις πως μέσα σου κρατάς
τον πόνο της αιώνιας μάνας
που στον κόρφο της κρύβει
την αιώνια άνοιξη
ή καλύτερα
αυτό που θα φέρει τον άνθρωπο του
ανθρώπου το κάλλος.
Πριν 27 χρόνια, στις 16 Ιανουαρίου 1990 έφυγε η μάνα μας. Της έγραψα το δεύτερο ποίημα που παραθέτω, από την ενότητα «Ποίηση» της συλλογής:
Τρεις μήνες τώρα καρτερώ
Να ξεσπάσει πόλεμος
Πάντων πατήρ
Ή
Χρόνος πάντων πατήρ
Η μητέρα έφυγε
Ταξίδι
Τις κροκάλες πετώντας
γράφοντας ποίηση στον Πόντο
εγώ καρτερώ…
Παραθέτω ένα ακόμη ποίημα από την ίδια συλλογή, από την ενότητα «Σημεία αντί-στιξης», για τις σχέσεις των ανθρώπων, των δύο φύλων:
Οι άνθρωπο στις μέρες μας
τα χέρια χώνουν στις
τσέπες του δέρματος
ν’ αγγίξουν τα δικά τους
καταματωμένα κόκαλα.
Ίσως πάσχουν από μια
Ιδιότυπη οστεοπόρωση.
Το 2014 έχουμε την τελευταία δημοσιευμένη συλλογή «Ανακουφιστικό τρίγωνο» με ποιήματα της περιόδου 2004 – 2010. Τα ποιήματα 15-24 «Μικροερωτικά» ολοκληρώθηκαν το Γενάρη του 2008. Και τα δέκα εντάσσονται στην οπτική που μας ενδιαφέρει σε τούτη την παρουσίαση. Θα παραθέσω τέσσερα:
21
Περιπλανώμενος
Στις καμπύλες
Στις εσοχές
Στις εξοχές
Τις επιστήμες όλες έψαυσα
Της ηδονής.
22
Πίσω απ’ την κουρτίνα
Ο έρωτας –
Ομίχλη,
Ανειρήνευτης έξαρσης
Σκιά
23
Άγιε μου Γιώργη καβαλάρη
Βάλε στη θέση κάποιους νερόβραστους
Προστάτες του έρωτα,
Νερό και μάχαιρα
Φορώντας φροϋδικά
24
Το πρόβλημα δεν είναι να μπεις,
Πώς βγαίνεις ύστερα
Ξεβράκωτος
Στην κοινωνία…
Σταματώ εδώ τον περίπατό μας. Τα έντεκα ποιήματα που επέλεξα να παραθέσω φαντάζομαι αντιπροσωπεύουν τον τρόπου που γράφω και βλέπω τα πράγματα. Η υπό έκδοση συλλογή «Υψιπετείν» και η ανέκδοτη «Δοκιμές Χαρακτικής» ίσως κρύβουν εκπλήξεις…
Θανάσης Μουσόπουλος
Ξάνθη, Μάρτιος 2017