Εξαιρετικές οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης που πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 2 Απριλίου 2017, στην πόλη της Ξάνθης, από το Σύλλογο Κυπρίων Ν. Ξάνθης, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων και του Συλλόγου Εβριτών Ξάνθης. Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με μνημόσυνα στον ιερό ναό της του Θεού Σοφίας: 1ον) για τους ηρωικούς αγωνιστές της ΕΟΚΑ που θυσιάστηκαν κατά τον απελευθερωτικό αγώνα 1955-1959 για τη λευτεριά της Κύπρου, για την αποτίναξη του Αγγλικού ζυγού και 2ο) για τα θύματα της γενοκτονίας των θρακών της Ανατολικής Θράκης που ξεκίνησε το μαύρο Πάσχα του 1914, ήτοι στις 6 Απριλίου 1914.
Οι νέοι και οι νέες της Κύπρου και της Θράκης από σχεδόν όλη τη Βόρεια Ελλάδα, με τις παραδοσιακές τους φορεσιές και φέροντες λάβαρα και σημαίες περιστοίχιζαν το τραπέζι που έφερε την ελληνική σημαία και τους δύο δίσκους με τα κόλλυβα.
Στην συνέχεια όλα τα σωματεία μαζί με τους επίσημους φορείς της πόλης και τους εκπροσώπους τους, αλλά και πλήθος κόσμου, μετέβησαν στο ηρώο της πόλης μας όπου κατέθεσαν στεφάνια δάφνης, αφού προηγουμένως εψάλη τρισάγιο από τον αρχιμανδρίτη. Στην κατάθεση στεφάνων υπήρχε τιμητική φουρά από οπλίτες του Δ!ΣΣ και η στρατιωτική μπάντα, κατόπιν αιτήματος του Συλλόγου Κυπρίων Ξάνθης, προς τον στρατηγό διοικητή του Δ!ΣΣ κ. Γεώργιο Καμπά, το οποίο ευχαριστούμε θερμά καθώς και τους οπλίτες και τους επικεφαλής αξιωματικούς.
Συγκινητική η ατμόσφαιρα στο ηρώο της πόλης μας, ο χώρος του οποίου είχε πλημμυρίσει από τα νιάτα με τις παραδοσιακές τους φορεσιές, τις σημαίες και τα λάβαρα τους. Στεφάνια κατέθεσαν , για τον Αντώνη Μανδρίτη- Γενικό Πρόξενο της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Θεσσαλονίκη – ο καθηγητής Γιώργος Κυριακού, ο εκπρόσωπος του Αντιπεριφερειάρχη- Ιωάννης Μπούτος, ο Δήμαρχος της Ξάνθης Δημαρχόπουλος Χαράλαμπος, ο εκπρόσωπος του στρατηγού Δ!ΣΣ Συνταγματάρχης Μπακόλας, ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ Ανδρέας Βασιλείου, το δεκαεξάχρονο παλικάρι του τότε, που επέφερε στους Βρετανούς αποικιοκράτες το μεγαλύτερο πλήγμα της ΕΟΚΑ, ανατινάζοντας τους 5 αεροπλάνα μέσα στη βάση του Ακρωτηρίου- ζημιά ύψους £4,500,000 τότε. Στεφάνια ακόμη κατέθεσαν ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων Ελευθέριος Χατζόπουλος, οι πρόεδροι των Συλλόγων Κυπρίων Ελένη Χατζηγεωργίου και Εβριτών Απόστολος Πολυμένης, καθώς και οι εκπρόσωποι των σωμάτων ασφαλείας ήτοι της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ξάνθης, της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και του Λιμεναρχείου Λάγους, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Ανατολικής Ρωμυλίας – Βόρειας Θράκης, η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού Ξάνθης, η Ένωση Αποστράτων Αστυνομικών & της Διεθνούς Ένωσης Αστυνομικών Ξάνθης, ο Σύλλογος Καταδρομέων Κομάντος 1974, ο Σύλλογος Εβριτών Δράμας, ο Σύλλογος Εβριτών Καβάλας, ο Σύλλογος Εβριτών Ν. Ροδόπης, η Θρακική Εστία Ν. Σερρών, ο Λαογραφικός Πολιτιστικός Σύλλογος Απαλού «Ο ΦΑΡΟΣ», ο Πολιτιστικός Σύλλογος Φερών «Η Αγία Σοφία», ο Σύλλογος Θρακιωτών Επαρχίας Νέστου, ο Σύλλογος Προσφύγων Ανατολικής Θράκης «ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ», ο Σύλλογος Μικρασιατών Ξάνθης «Αλησμόνητες Πατρίδες», ο Σύλλογος Ποντίων Ξάνθης, το Λύκειο Ελληνίδων Ξάνθης και η Κυπριακή Ένωση Φοιτητών και Φίλων Ξάνθης. Τις εκδηλώσεις τίμησαν με την παρουσία τους ακόμη ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου κ.κ. Παντελεήμων, ο αντιπρόεδρος των ΑΝΕΛ και πρώην πρόεδρος της Βουλής Παναγιώτης Σγουρίδης και πλήθος κόσμου.
Στη συνέχεια ακολούθησε δεξίωση και ομιλίες στο Πνευματικό Κέντρο της του Θεού Σοφίας. Την εκδήλωση προλόγισε ο πρόεδρος των Εβριτών Ξάνθης Απόστολος Πολυμένης. Στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων Ελευθέριος Χατζόπουλος , ο οποίος μίλησε αναλυτικά με προβολή εικόνων για την γενοκτονία του ελληνισμού της Ανατολικής Θράκης που ξεκίνησε το μαύρο Πάσχα του 1914, για τις εν ψυχρώ εκτελέσεις, για τα τάγματα αναγκαστικής εργασίας στα οποία άφησαν την ζωή τους 46,000 άνθρωποι, για τον αναγκαστικό εκδιωγμό 232,000 Θρακιωτών από τις πατρογονικές του εστίες. Για τις δυσκολίες που πέρασαν κι εδώ στη πατρώα γη της Ελλάδας όταν βρέθηκαν πλέον πρόσφυγες μη έχοντες στον ήλιο μοίρα.
Στη συνέχεια μίλησε η πρόεδρος του Συλλόγου Κυπρίων Ξάνθης Ελένη Χατζηγεωργίου. Μίλησε για την άψογη συνεργασία τους με το σύλλογο Εβριτών, αλλά και για τις σχέσεις Θράκης – Κύπρου οι οποίες πάνε πολύ πιο πίσω από τον Διονύσιο Καρδιανό, στα βάθη της αρχαιότητας, κάτι το οποίο και η ίδια το ανακάλυψε σχετικά πρόσφατα ψάχνοντας στη ψηφιακή βιβλιοθήκη του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου. Στο Λεύκωμα Ζήνων έτος Α’ 1914, στη σελίδα 40 , διαβάζει κανείς: Οι Θρακόφρυγες και Αιγαιοπελαγίται φαίνονται οι πρώτοι οικισταί της Κύπρου από βορρά και δυσμών καταπλεύσαντες εις αυτήν, πρόδρομοι και ομόφυλοι ίσως των ύστερον υπό γενικόν και αόριστον όνομα Πελασγών και Μυκηναίων φερομένων εν τη αρχαιολογική σήμερον γλώσση. Αι εκπληκτικαί αποκαλύψεις της εν Κρήτη Γόρτυνος και Φαιστού και αλλαχού κέκληνται να διανοίξωσι νέον στάδιον Ιστορικής ερεύνης, όταν μάλιστα κατορθωθή η ανάγνωσις της αινιγματώδους έτι Κρητικής γραφής. Στη συνέχεια μίλησε για την συνεισφορά της Κύπρου σε όλους τους εθνικούς αγώνες, για τα διάφορα επαναστατικά κινήματα που έγιναν στο νησί και πνίγηκαν κυριολεκτικά στο αίμα, για τα Οκτωβριανά, αλλά και τα δεκάδες δημοψηφίσματα που έγιναν στο νησί με αποκορύφωμα το της 15ης Ιανουαρίου 1950 με το οποίο ο ελληνισμός της Κύπρου αξιούσε την ελευθερία του και την ένωση του με την Ελλάδα. Μίλησε ακόμη για την άρνηση των Ηνωμένων Εθνών, να εντάξουν το κυπριακό προς συζήτηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας και την μεγάλη απόφαση των Ελλήνων της Κύπρου να μην περιμένουν πλέον από τους ξένους αλλά να δώσουν το δικό τους αγώνα λευτεριάς, με μπροστάρηδες τον αρχηγό Γεώργιο Γρίβα Διγενή στο αντάρτικο τμήμα του αγώνα και τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο στο πολιτικό σκέλος. Μίλησε τέλος για τη συμφωνία της Ζυρίχης που άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου, ξαναβάζοντας στο παιχνίδι της Κύπρου και πάλι τη Τουρκία που οδήγησε στην τουρκική εισβολή και κατοχή.
Για το ΔΣ
Η πρόεδρος
Ελένη Χατζηγεωργίου