Ο λόγος για ένα ελληνικό νησί με μόνιμο πληθυσμό σχεδόν 200 κατοίκων, με σχολεία, με υποδομές, με ζωή… και προφανώς με κάθε κυριαρχικό δικαίωμα να υποδέχεται Ελληνες υπουργούς όποτε κι όταν αυτοί επιλέξουν να το επισκεφθούν.
Μιλώντας προχθές ενώπιον δημοσιογράφων στην Αγκυρα, ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας Φικρί Ισίκ επιτέθηκε στον Ελληνα υπουργό Εθνικής Αμυνας, Πάνο Καμμένο, με την ‘κατηγορία’ ότι εκείνος επισκέφτηκε το Αγαθονήσι την ημέρα του Πάσχα. Η επίσκεψη Καμμένου στο Αγαθονήσι είχε, ωστόσο, ήδη γίνει πρωτοσέλιδο στον τουρκικό Τύπο και μάλιστα τον κεμαλικό (εφημερίδα ‘Sozcu’). ‘Ο Ελληνας υπουργός κάνει επίδειξη απευθυνόμενος στο εσωτερικό ελληνικό ακροατήριο’, κατήγγειλε ο Τούρκος ΥΠΑΜΥΝ την 23η Απριλίου (εθνική γιορτή στην Τουρκία ως Ημέρα Ανεξαρτησίας αλλά και Ημέρα του Παιδιού). Ο κ. Ισίκ προχώρησε, μάλιστα, ακόμη παραπέρα, υποστηρίζοντας ότι η Αγκυρα δεν πρόκειται να πάρει μέρος σε αυτό το ‘ελληνικό σόου’, αλλά παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στο Αιγαίο.
Είναι η πρώτη φορά μετά το δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου που Τούρκος υπουργός (επανα)θέτει δημόσια ‘θέμα Αιγαίου’. Προβληματίζει δε το γεγονός ότι το κάνει… για να απαντήσει στην κεμαλική αντιπολίτευση.
NOTAM
Εξαιρετικά αλγεινή εντύπωση, ως προς τις διαθέσεις τής απέναντι πλευράς, προκαλεί ωστόσο και η κίνηση της Τουρκίας να εκδώσει χθες NOTAM (οδηγία προς ναυτιλλομένους) με την οποία αμφισβητεί την ελληνική αρμοδιότητα για έρευνα και διάσωση εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων. Την ίδια ώρα χθες που ελληνικές δυνάμεις έδιναν αγώνα για να αντιμετωπίσουν ναυάγιο με δεκάδες νεκρούς πρόσφυγες στο βόρειο Αιγαίο, οι Τούρκοι έσπευσαν κατά την πάγια πρακτική τους να αμφισβητήσουν τις ελληνικές επιχειρήσεις διάσωσης. ‘Οι επιχειρήσεις εμπίπτουν στην τουρκική περιοχή έρευνας και διάσωσης και θα πρέπει να συντονίζονται από τις αρμόδιες τουρκικές Αρχές’, σημειώνουν οι Τούρκοι ‘απαντώντας’ σε προηγούμενη ελληνική NOTAM.
Κι όλα αυτά με τα δεδομένα να έχουν εν τω μεταξύ αλλάξει τις τελευταίες ημέρες στη γείτονα.
Το τουρκικό δημοψήφισμα ολοκληρώθηκε μέσα σε κλίμα εθνικού διχασμού, με τουλάχιστον 24 εκατ. πολίτες να λένε ‘όχι’ στις προεδρικές φιλοδοξίες του σουλτάνου. Κατεχόμενα, τουρκικά παράλια και Ανατολική Θράκη ψήφισαν ‘όχι’. Η εκλογική σύμπραξη Ερντογάν-εθνικιστών απέτυχε να φέρει ψήφους. Κι όμως, κάποια πράγματα στην Τουρκία προφανώς δεν αλλάζουν (κι ούτε πρόκειται). Οι γκρίζες διεκδικήσεις της Αγκυρας στο Αιγαίο αποτελούν, άλλωστε, μια από τις λίγες απαρέγκλιτες σταθερές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
Οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Αμυνας προβληματίζουν, αλλά δυστυχώς δεν εκπλήσσουν. Το Αγαθονήσι φιγουράρει, άλλωστε, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 μεταξύ των ελληνικών νησιών των οποίων την κυριαρχία η Αγκυρα αμφισβητεί ως ‘μη οριστικοποιημένη’.
Οινούσσες, Φαρμακονήσι, Γαϊδουρονήσι, Κουφονήσι αλλά και Γαύδος και άλλα νησιά έρχονται να συμπληρώσουν τη λίστα με τις γκρίζες τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο. Οι εν λόγω διεκδικήσεις παραμένουν.
Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να επανέλθουν δριμείες στο προσκήνιο, στο πλαίσιο ενός εθνικιστικού ανταγωνισμού μεταξύ ισλαμιστών και κεμαλιστών εάν η Τουρκία πάει ξανά σε πρόωρες εκλογές (τον Νοέμβριο του 2017 ή την άνοιξη του 2018).
Ο Ερντογάν έχει προς το παρόν άλλες προτεραιότητες. Μια από αυτές είναι μάλιστα τα ενεργειακά της Κύπρου όπου ήδη ανεβαίνουν οι τόνοι της τουρκικής προκλητικότητας. Μέσα στον Μάιο, αναμένονται εξελίξεις και στο μέτωπο Τουρκίας-ΕΕ, εξελίξεις που προβλέπεται να καθορίσουν το μέλλον (σε Προσφυγικό, βίζα, ευρωπαϊκή προοπτική κ.ά.). Ο Τούρκος πρόεδρος αναμένεται να έχει επαφές στις Βρυξέλλες στις 25 Μαΐου (Σύνοδος ΝΑΤΟ) με Ευρωπαίους ηγέτες (συμπεριλαμβανομένων των Γιούνκερ και Τουσκ). Νωρίτερα, στα μέσα Μαΐου, θα βρίσκεται στο Πεκίνο για να πάρει μέρος στο φόρουμ ‘Μια Ζώνη, Ενας Δρόμος για τη Διεθνή Συνεργασία’. Συμπτωματικά, παρόντες στο ίδιο φόρουμ θα είναι και ο κ. Τσίπρας με τον κ. Κοτζιά…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ