ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2016 – 2017
Τμήματα Αρχαίων Ελληνικών (για ενήλικες) Ιστορίας/Λαογραφίας Θράκης
Διδάσκων καθηγητής: Θανάσης Μουσόπουλος, Φιλόλογος-Συγγραφέας
ΤΕΤΑΡΤΗ 10 Μαΐου 2017
Το κεντρικό θέμα των μαθημάτων στο δεύτερο τετράμηνο Φεβρουαρίου – Μαΐου 2017 είναι: Η Επιστήμη και η Τεχνολογία στην Αρχαία Ελλάδα
- ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Γαληνός
Στο σημερινό μάθημα θα προσεγγίσουμε κείμενα του δεύτερου μετά τον Ιπποκράτη μεγάλου γιατρού της αρχαιότητας, από το ‘Περί ιδίων βιβλίων’ και το Προοίμιο από το ‘Των Ιπποκράτους γλωσσών εξήγησις’.
Ο Κλαύδιος Γαληνός (Πέργαμος, 129 – Ρώμη, 199 μ.Χ.) ήταν ο δεύτερος σπουδαιότερος Έλληνας ιατρός της Αρχαιότητας μετά τον Ιπποκράτη και ο τελευταίος χρονικά από όλους τους σημαντικούς ιατρούς του ελληνορωμαϊκού κόσμου. Δεν υπάρχει σχεδόν ιατρικός κλάδος που να μην απασχόλησε τον Γαληνό. Οι εμπεριστατωμένες μελέτες του αναφέρονται στην ανατομική, τη φυσιολογία, τη χειρουργική, την οφθαλμολογία, τη μαιευτική, την παθολογία, τη θεραπευτική, την υγιεινή, την οδοντιατρική και τη φαρμακολογία. Τα πολυσύνθετα φαρμακευτικά σκευάσματα, που ο ίδιος παρασκεύαζε είναι γνωστά στη βιβλιογραφία ως «γαληνικά» και η αντίστοιχη φαρμακοτεχνία ονομάζεται «γαληνική φαρμακευτική» Σώζονται περί τις εκατό μελέτες του, που προώθησαν σημαντικά την ιατρική επιστήμη. Το βιολογικό του δόγμα, ο «γαληνισμός», επεκράτησε στην ευρωπαϊκή ιατρική επί δεκατέσσερις αιώνες (κατά τον Μεσαίωνα και στον αραβικό κόσμο). Οποιαδήποτε παρατήρηση ερχόταν σε αντίθεση με τη διδασκαλία του Γαληνού, απορριπτόταν. Μόνο μετά το 1540, ιδίως με τις ανατομικές έρευνες του Βεζάλιου, άρχισε να αντικαθίσταται ο γαληνισμός, ενώ η βαθμονόμηση της δραστικότητας των φαρμάκων απολάμβανε καθολική αποδοχή για περισσότερο από 1600 χρόνια και μόλις στα μέσα του 19ου η φαρμακολογία εγκατέλειψε το σύστημα των ποιοτήτων και των βαθμών έντασης των φαρμάκων που εισήγαγε.
- 2. ΙΣΤΟΡΙΑ / ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΘΡΑΚΗΣ: Επιστήμη και Τεχνολογία στην Οθωμανοκρατία 2
Συνεχίζουμε και ολοκληρώνουμε την ενότητα αυτή, παρουσιάζοντας τα σχετικά με το Νεοελληνικό διαφωτισμό και το βιβλίο του Γιάννη Καρά «Οι θετικές – φυσικές επιστήμες στον ελληνικό 18ο αιώνα» 1977 – Α΄ Μέρος: Μια γενική τοποθέτηση – Β΄ Μέρος: Το περιεχόμενο του επιστημονικού βιβλίου και χειρογράφου. Ο συγγραφέας / ιστορικός των επιστημών Γιάννης Καράς στο δεύτερο μέρος του βιβλίου για τις θετικές – φυσικές επιστήμες αναφέρεται σε βιβλία και χειρόγραφα του 18ου αιώνα που εξέδωσαν έλληνες στην ελληνική γλώσσα και τα οποία αναφέρονται στις διάφορες επιστήμες.
Το διάστημα 1700 – 1820 είναι η σημαντικότερη περίοδος της πνευματικής προετοιμασίας της Επανάστασης, η περίοδος στην οποία ο υπόδουλος ελληνισμός θα επιχειρήσει να επανασυνδέσει τους δεσμούς του με την αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο και χάρη στο εμπόριο και τις ανάγκες της ζωής θα έρθει σ’ επαφή με την ευρωπαϊκή σκέψη και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Ο 18ος αιώνας είναι ο αιώνας της αφύπνισης, των αναζητήσεων, της πάλης για τη διαμόρφωση μιας συνείδησης, εθνικής και πνευματικής, μέσα στον ευρωπαϊκό χώρο με τον οποίο έρχεται τώρα για πρώτη φορά σ’ επαφή. Πολλοί προσπαθούν να ανακόψουν την πορεία, όπως και κάποιοι ανώτατοι θρησκευτικοί λειτουργοί. Πολλοί πνευματικοί άνθρωποι επίσης διώχθηκαν. Η δύναμη όμως των νεοτέρων ιδεών, της επιστήμης, είναι πολύ πιο ισχυρή από τη βία που ασκείται για την κατάπνιξή της.
Τα μαθήματα των Αρχαίων Ελληνικών για ενηλίκους πραγματοποιούνται στις 18:15-20:00 και Ιστορίας Λαογραφίας της Θράκης πραγματοποιούνται στις 20:15-21:00 στο αναγνωστήριο «Κυριάκος Σταματιάδης» της βιβλιοθήκης του Ιδρύματος στην καπναποθήκη «Π», στην οδό Καπνεργατών 9 στην Ξάνθη
Η παρακολούθηση στο τμήμα Ιστορίας και Πολιτισμού Θράκης είναι δωρεάν
ΙΔΡΥΜΑ ΘΡΑΚΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ & ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Κτήριο 1 – Οδ. Ανδρούτσου & 12 Αποστόλων
Κτήριο 2 – Καπνεργατών 9
Τ.κ. 67 100, Ξάνθη, τηλ.: 25410 29282 – 26635, fax.: 25410 62086
Web: www.fthrace.gr blog: fthrace.blogspot.com email: fthrace@otenet.gr