Μεγάλη απήχηση φαίνεται να έχουν οι δίαιτες αποτοξίνωσης τα τελευταία χρόνια, αντανακλώντας ολοένα και περισσότερο την ανάγκη μας να “καθαρίσουμε” τον οργανισμό μας από ουσίες και συνήθειες που μας βλάπτουν.
Οι έντονοι ρυθμοί ζωής, η ψυχολογική πίεση, το στρες, ο κακός ύπνος, η έλλειψη ξεκούρασης, η ακατάστατη κι απρόσεκτη διατροφή, η κατάχρηση σε επεξεργασμένες τροφές (κυρίως σε προϊόντα με ζάχαρη και λευκό αλεύρι), η καθιστική ζωή, το κάπνισμα, το αλκοόλ, τα φάρμακα που λαμβάνουμε, η μόλυνση του περιβάλλοντος, είναι μόνο μερικοί από τους λόγους που οδηγούν συχνά στην αναζήτηση μίας μαγικής και δραστικής συνταγής. Την ανάγκη αυτή για κάτι δραστικό και γρήγορο καλύπτουν οι δίαιτες αποτοξίνωσης, οι οποίες εφαρμόζονται συχνά για να αντιρροπήσουν κακές συνήθειες διατροφής, και όχι μόνο, ενώ είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς μετά από περιόδους καταχρήσεων σε γιορτινές περιόδους αλλά και πριν το καλοκαίρι. Δεν είναι τυχαίο ότι μία ολόκληρη βιομηχανία έχει αρχίσει να αναπτύσσεται γύρω από το θέμα της αποτοξίνωσης, με προώθηση υποσχόμενων ειδικών προϊόντων αλλά και διαιτών αποτοξίνωσης. Τι είναι όμως αποτοξίνωση και ποιές τελικά είναι αυτές οι τοξίνες από τις οποίες προσπαθούμε να απαλλαγούμε; Πώς μπορούμε να την εφαρμόσουμε χωρίς να θέσουμε την υγεία μας σε κίνδυνο;
Τι είναι αποτοξίνωση
Αποτοξίνωση είναι η φυσική διαδικασία κατά την οποία το σώμα μας συνεχώς εξουδετερώνει και απομακρύνει δυνητικά επιβλαβείς ουσίες, τις τοξίνες. Η απενεργοποίηση των τοξινών γίνεται κατά 75% στο συκώτι και κατά 25% στο έντερο, ενώ η αποβολή τους πραγματοποιείται μέσω των ούρων, των κοπράνων, της αναπνοής, του ιδρώτα και του σμήγματος. Παραδοσιακά, ο όρος τοξίνες αναφερόταν στα φάρμακα και το αλκοόλ, ενώ ο όρος αποτοξίνωση “detox” στην απομάκρυνση αυτών των εξαρτησιογόνων ουσιών. Σήμερα, ο όρος “τοξίνες” αποκτά μία ευρεία και ασαφή διάσταση, περιλαμβάνοντας τους περιβαλλοντικούς ρύπους, συνθετικά χημικά, βαρέα μέταλλα, επεξεργασμένα τρόφιμα και άλλα δυνητικά επιβλαβή προϊόντα του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Πότε συστήνεται η αποτοξίνωση;
Η ικανότητα κάθε οργανισμού να αποτοξινώνεται ποικίλει και επηρεάζεται από το περιβάλλον, τη διατροφή, τον τρόπο ζωής, την κατάσταση υγείας καθώς και γενετικούς παράγοντες, συνεπώς κάποια άτομα ίσως χρειάζονται μεγαλύτερη υποστήριξη και ενίσχυση της φυσικής τους αποτοξίνωσης. Ωστόσο, αν η ποσότητα τοξινών στις οποίες κάποιος εκτίθεται ξεπερνά την ικανότητα του οργανισμού να τις αποβάλλει, τότε οι τοξίνες μπορούν να αποθηκευτούν στα λιποκύτταρα, στα μαλακά μόρια και τα οστά, επηρεάζοντας αρνητικά την υγεία. Αυτή είναι η λογική που κρύβεται πίσω από την εφαρμογή μεθόδων που ενισχύουν την ικανότητα αποτοξίνωσης του οργανισμού.
Τι είναι οι δίαιτες αποτοξίνωσης
Οι δίαιτες αποτοξίνωσης είναι διάσημες διατροφικές στρατηγικές, που ισχυρίζονται ότι διευκολύνουν την απομάκρυνση των τοξινών και την απώλεια βάρους, και συνεπώς προάγουν την υγεία και την ευεξία. Αποτελούν ειδικά σχεδιασμένες, βραχυπρόθεσμες δίαιτες , οι οποίες συχνά συστήνουν την απομάκρυνση επεξεργασμένων τροφών, καθώς και τροφών στις οποίες μπορεί να υπάρχει κάποια ευαισθησίαή δυσανεξία όπως είναι τα γαλακτοκομικά, η γλουτένη, τα αυγά, τα φυστίκια και το κόκκινο κρέας. Αντίθετα, ενθαρρύνουν την κατανάλωση περισσότερων βιολογικών φρούτων και λαχανικών, ολικής άλεσης προϊόντων χωρίς γλουτένη, σπόρων, ξηρών καρπών και άπαχης πρωτεΐνης. Επίσης, κάποια προγράμματα αποτοξίνωσης συστήνουν πρωτοκόλλα νηστείας, μία δυνητικά επικίνδυνη πρακτική για ορισμένες ομάδες ανθρώπων, που μάλιστα μπορεί να καταστείλλει την ικανότητα αποτοξίνωσης του οργανισμού. Ενδιαφέρον προκαλεί η ερμηνεία των ερευνητών Klein και Kiat σχετικά με την υπόθεση ότι ίσως η δύναμη και η απήχηση τέτοιου είδους διατροφικών στρατηγικών πηγάζουν από την υπόσχεσή τους για εξαγνισμό και λύτρωση, ιδανικά που είναι βαθιά ριζωμένα στη ψυχολογία του ανθρώπου. Οι δίαιτες αυτές εξάλου θυμίζουν αρκετά τις θρησκευτικές νηστείες που συνδέονται στενά με την ιστορία του ανθρώπινου είδους.
Να τις κάνω;
Στην πραγματικότητα, παρότι η βιομηχανία της αποτοξίνωσης αναπτύσσεται ραγδαία, υπάρχουν ελλιπή επιστημονικά δεδομένα που υποστηρίζουν τη χρήση αυτών των διαιτών. Οι λίγες μελέτες που έχουν μέχρι στιγμής γίνει με δίαιτες αποτοξίνωσης αφενός χαρακτηρίζονται από μεθοδολογικά λάθη και έχουν χρησιμοποιήσει μικρό μέγεθος δείγματος, αφετέρου οι περισσότερες έχουν εφαρμοστεί σε πειραματόζωα και όχι στον άνθρωπο. Συνεπώς, χρειάζεται ακόμα μεγάλη προσοχή στη χρήση τέτοιων διαιτών και άλλων υποσχόμενων ειδικών αποτοξινωτικών προϊόντων, καθώς υπάρχει αρκετός δρόμος για να αποδειχθεί η ασφάλεια και τα οφέλη τέτοιων διαιτών. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της υιοθέτησης υγιεινών συνηθειών και μίας ισορροπημένης διατροφής είναι μεγαλύτερης σημασίας από αυτά της γρήγορης διόρθωσης που υπόσχονται οι δίαιτες αποτοξίνωσης. Ακολουθώντας μία εξατομικευμένη ισορροπημένη διατροφή με την καθοδήγηδη ειδικού Διαιτολόγου-Διατροφολόγου μπορείτε να πετύχετε όχι μόνο τη σωστή ρύθμιση του βάρους σας αλλά και την εκ βαθέων θρέψη και ισορροπία των λειτουργιών του οργανισμού σας.
6+1 tips για να βοηθήσετε τη φυσική αποτοξίνωση του οργανισμού σας
Η αποτοξίνωση του οργανισμού μας δε χρειάζεται κάποιο αυστηρό ή extreme πρόγραμμα. Ακολουθώντας κάποια ή όλα από τα παρακάτω διατροφικά “tips” μπορείτα να βοηθήσετε αποτελεσματικά τη φυσική αποτοξίνωση του οργανισμού σας.
1. Φροντίστε την επαρκή ενυδάτωση του οργανισμού σας, καταναλώνοντας νερό τακτικά καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας.
2. Καταναλώνετε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως.
3. Προσθέστε στο καθημερινό σας διαιτολόγιο τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες όπως φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους και ολικής άλεσης τρόφιμα.
4. Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με τροφές που υποστηρίζουν τη φυσική αποτοξίνωση του οργανισμού όπως τα σταυρανθή λαχανικά (μπρόκολο, κουνουπίδι, λάχανο, λαχανάκια Βρυξελλών, ρόκα, ραπανάκι), μούρα, αγκινάρες, σκόρδο, κρεμμύδι, πράσο, κουρκουμά και πράσινο τσάι.
5. Δώστε έμφαση στη διατήρηση της καλής λειτουργίας του εντέρου σας. Επιλέξτε γνήσια γαλακτοκομικά φυσικής ζύμωσης όπως το κεφίρ, πρόβειο ή κατσικίσιο γιαούρτι, ή/και κάποιο σκεύασμα προβιοτικών. Τα προβιοτικά είναι ωφέλιμα βακτήρια που αποικούν φυσιολογικά το έντερό μας, διατηρούν τη σωστή λειτουργία του ενώ έχει αποδειχθεί ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στο αδυνάτισμα.
6. Καταναλώστε επαρκή ποσότητα πρωτεΐνης, απαραίτητη για την επίτευξη ιδανικών επιπέδων γλουταθειόνης, σημαντικού ενζύμου στη διαδικασία της αποτοξίνωσης.
7. Σκεφτείτε τη λήψη κάποιου πολυβιταμινούχου συμπληρώματος σε περίπτωση έλλειψης βιταμινών, ή/και του αμινοξέος κυστεΐνη (NAC) η οποία συμμετέχει στην παραγωγή γλουταθειόνης, έναν από τους πιο ισχυρούς αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς του σώματος.
