Χωματερή στο πουθενά

Σίδνεϊ
Απέχει περισσότερο από 5.000 χιλιόμετρα από τον πολιτισμό και οι άνθρωποι το επισκέπτονται μόνο μια-δυο φορές τη δεκαετία. Κι όμως, το νησάκι Χέντερσον στη μέση του Ειρηνικού έχει την υψηλότερη πυκνότητα πλαστικών σκουπιδιών που έχει αναφερθεί οπουδήποτε στον κόσμο.

Η ατόλη Χέντερσον ανήκει στις Νήσους Πίτκαιρν, ένα σύμπλεγμα που εξαρτάται από τη Βρετανία και βρίσκεται περίπου στη μέση της απόστασης ανάμεσα της Νέας Ζηλανδίας και του Περού.

Βρίσκεται επίσης στη μέση του Γύρου του Νότιου Ειρηνικού, ένα γιγάντιο ρεύμα που κινείται περιστροφικά στον ωκεανό.

Το ρεύμα γεμίζει το νησάκι με σκουπίδια από πλοία αλλά και από τις ακτές της Νοτίου Αμερικής, εξηγούν αυστραλοί και βρετανοί ερευνητές στην επιθεώρηση PNAS.

Στην τελευταία αποστολή, η ερευνητική ομάδα καταμέτρησε έως και 671 πλαστικά αντικείμενα ανά τετραγωνικό μέτρο ακτής, η υψηλότερη πυκνότητα που έχει αναφερθεί ποτέ.

Jennifer Lavers

«Είναι πιθανό ότι τα δεδομένα μας υποτιμούν το μέγεθος του προβλήματος, καθώς μπορούσαμε να συλλέξουμε δείγματα μεγαλύτερα από δύο χιλιοστά και σε βάθος μέχρι 10 εκατοστών. Επίσης, η δειγματοληψία ήταν αδύνατη σε γκρεμούς και σε βραχώδεις ακτές» επισημαίνει η Δρ Τζένιφερ Λάβερς του Πανεπιστημίου της Τασμανίας, πρώτη συγγραφέας της δημοσίευσης.

Οι μετρήσεις σε συνολικά πέντε τοποθεσίες υποδεικνύουν ότι η ατόλη Χέντερσον έχει συσσωρεύσει συνολικά 37,7 εκατομμύρια πλαστικά αντικείμενα, συνολικού βάρους 17 τόνων. «Πάνω από 3.570 νέα πλαστικά αντικείμενα ξεβράζονται σε μία και μόνο παραλία κάθε μέρα» λέει η Δρ Λάβερς.

Πολλά από τα σκουπίδια είναι αντικείμενα «μίας χρήσης», όπως αναπτήρες και ξυραφάκια.

«Αυτό που συμβαίνει στο νησί Χέντερσον δείχνει ότι ακόμα και στα πιο μακρινά σημεία των ωκεανών δεν υπάρχει σωτηρία από τη ρύπανση με πλαστικά» τονίζει η Δρ Λάβερς.

«Τα πλαστικά αντικείμενα εγκυμονούν κίνδυνο κατάποσης ή παγίδευσης για πολλά είδη, δημιουργούν ένα φυσικό εμπόδιο στις ακτές για ζώα όπως οι θαλάσσιες χελώνες, και επιπλέον μειώνει την ποικιλία των ασπόνδυλων στις ακτές» εξηγεί.

«Έρευνες έχουν δείξει ότι περισσότερα από 200 είδη αντιμετωπίζουν κίνδυνο από την κατάποση πλαστικών, και το 55% των θαλάσσιων πτηνών, συμπεριλαμβανομένων δύο ειδών που ζουν στο Χέντερσον, κινδυνεύουν από τα σκουπίδια στη θάλασσα».

Η παγκόσμια παραγωγή πλαστικών είναι περίπου 300 εκατομμύρια τόνοι το χρόνο, και το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ποσότητας δεν ανακυκλώνεται.

Βαγγέλης Πρατικάκης