Νέο χαράτσι στους λογαριασμούς του νερού για τους αγρότες αλλά και τα νοικοκυριά φέρνει η απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος, που θεσπίζει κανόνες για την κοστολόγηση και τιμολόγηση υπηρεσιών ύδατος.

Η επιβάρυνση για τους αγρότες μπορεί να φτάνει και τα 6 ευρώ ανά στρέμμα το χρόνο και αναμένεται να ισχύσει από το 2020, ενώ τα νοικοκυριά θα δουν φουσκωμένους τους λογαριασμούς τους από το 2018. Για πρώτη φορά θεσμοθετείται το περιβαλλοντικό τέλος και σύμφωνα με πληροφορίες η χρέωσή του δεν θα ξεπερνά το 1 λεπτό ανά κυβικό μέτρο αρδευτικού νερού που καταναλώνεται. Παράλληλα, υποχρεούνται οι πάροχοι ύδατος για αγροτική χρήση «να μεριμνήσουν για τη σταδιακή τοποθέτηση υδρομετρητών στο σύνολο των χρηστών του δικτύου εντός τριετίας», γεγονός που επιβεβαιώνει ότι το μέτρο δεν αναμένεται να ισχύσει πριν από το 2020.

Ιδιαίτερα επιβαρυμένοι θα είναι οι αγρότες που διαθέτουν μεγάλες εκμεταλλεύσεις και καλλιέργειες που απαιτούν πολύ νερό, καθώς το τέλος άρδευσης εφαρμόζεται ανά στρέμμα καλλιέργειας και ανά κυβικό μέτρο. Οπως αναφέρει στον «Ε.Τ.» αγρότης με εμπειρία στις «ποτιστικές» εκμεταλλεύσεις, το καλαμπόκι απαιτεί κατανάλωση 600 κυβικών μέτρων νερού ανά στρέμμα το χρόνο. Ετσι, ένας καλλιεργητής από το 2020 θα πρέπει να πληρώνει εξτρά 6 ευρώ ανά στρέμμα για να συνεχίσει την καλλιέργειά του. Ακολουθεί το βαμβάκι με απαιτήσεις σε νερό 550 κυβικά μέτρα ανά στρέμμα κι έπονται η βιομηχανική τομάτα και τα τεύτλα με 520 κυβικά μέτρα ανά στρέμμα. Λιγότερο νερό χρειάζονται οι δενδρώδεις καλλιέργειες (αμυγδαλιά, ροδακινιά, αμπέλια σε ημιορεινές περιοχές), οι απαιτήσεις των οποίων ανέρχονται στα 200 κυβικά μέτρα το στρέμμα και ακολουθούν τα κηπευτικά με 150 κυβικά μέτρα το στρέμμα εξαιτίας της εναλλαγής καλλιεργειών.

Σταθερό και μεταβλητό τέλος

Σύμφωνα με το άρθρο 11 της απόφασης που υπογράφει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος, «ο τρόπος τιμολόγησης από τους παρόχους των υπηρεσιών για αγροτική χρήση στους τελικούς χρήστες γίνεται βάσει μικτού συστήματος χρέωσης. Το σύστημα χρέωσης αποτελείται από δύο μέρη:

α) ένα σταθερό τέλος και

β) ένα μεταβλητό τέλος ανά μονάδα νερού (ογκομετρική χρέωση ανά κυβικό μέτρο κατανάλωσης νερού), το οποίο αυξάνεται βάσει της αύξησης της κατανάλωσης.

Το σταθερό τέλος εφαρμόζεται στην άρδευση ανά στρέμμα καλλιέργειας. Τα μεταβλητά τέλη ανά κυβικό μέτρο εφαρμόζονται στους χρήστες ανάλογα με τη μετρηθείσα ποσότητα του ύδατος για αγροτική χρήση που καταναλώθηκε. Στα μεταβλητά τέλη περιλαμβάνεται και το περιβαλλοντικό τέλος».

Σε περιπτώσεις όπου δεν είναι εφικτή η καταμέτρηση του ύδατος για άρδευση ώστε να γίνεται χρέωση ανά κυβικό μέτρο, και μέχρι όλοι να τοποθετήσουν υδρομετρητές -το αργότερο μέχρι το 2024-, ο πάροχος εκτιμά την ποσότητα του ύδατος που καταναλώθηκε είτε κατά έκταση γης και είδος καλλιέργειας, καθώς και μέθοδο άρδευσης, είτε κατά χρόνο χρήσης του αρδευτικού νερού.

Πάντως, ο αγροτικός κόσμος δηλώνει ότι δεν αντέχει άλλες επιβαρύνσεις και η αύξηση του κόστους άρδευσης αποτελούσε μια από τις κόκκινες γραμμές τους κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεών τους.

Οπως εξηγεί στον «Ε.Τ.» ο γνωστός αγροτοσυνδικαλιστής από τη Λάρισα κ. Χρήστος Σιδηρόπουλος, η επιβάρυνση εξαρτάται από τον τρόπο ποτίσματος των καλλιεργειών. «Ο ένας είναι οι ιδιωτικές γεωτρήσεις, όπου οι αγρότες πληρώνουν στη ΔΕΗ από 60 έως 85 ευρώ το στρέμμα ετησίως. Και ο άλλος είναι μέσα από τους Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ)». Στη δεύτερη περίπτωση, ο αγρότης κάνει μια αίτηση με την οποία ζητά νερό από κάποιο κανάλι και το κόστος ανέρχεται ήδη στα 55 ευρώ το στρέμμα. «Για κάποιον που διαθέτει 100 στρέμματα, το κόστος ανέρχεται στα 5.500 ευρώ», σημειώνει ο κ. Σιδηρόπουλος. Ο ίδιος, αν και βλέπει θετικά την τοποθέτηση των υδρομετρητών και συμφωνεί ότι πρέπει να γίνεται ορθολογική χρήση του νερού, τονίζει ότι «χωρίς νερό, δεν υπάρχει παραγωγή» και αυτό που προέχει είναι η συγκέντρωση του νερού σε μικρά φράγματα.

Ιδιωτικοποίηση ΤΟΕΒ

Από την άλλη, δεν λείπουν κι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι η απόφαση για την κοστολόγηση των υπηρεσιών ύδατος στοχεύει στην ιδιωτικοποίηση των ΤΟΕΒ. «Εμείς με τόσα βάρη είναι δεδομένο ότι θα αδυνατούμε να πληρώσουμε τους ΤΟΕΒ. Οι οργανισμοί με τη σειρά τους δεν θα μπορούν να εισπράξουν, επομένως θα αναγκαστούν να ιδιωτικοποιηθούν», δηλώνει χαρακτηριστικά στον «Ε.Τ.» ο επικεφαλής της Πρωτοβουλίας Αγροτών κ. Θοδωρής Παπακωνσταντίνου.

Ηδη οι περισσότεροι οργανισμοί βρίσκονται στο… κόκκινο, με τα χρέη τους προς τη ΔΕΗ να αυξάνονται συνεχώς εξαιτίας της αδυναμίας των αγροτών να πληρώσουν τα τέλη που τους αναλογούν. Μάλιστα, πριν από λίγο καιρό, ο πρόεδρος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης μιλώντας στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής είχε υποσχεθεί διευκολύνσεις στους ΤΟΕΒ με περισσότερες δόσεις, διαβεβαιώνοντας ότι «και φέτος οι αγρότες θα σπείρουν». Βέβαια, έριξε και τα βέλη του αναφέροντας ότι συχνά «δεν υπάρχει το νοικοκύρεμα που πρέπει από τους ΤΟΕΒ, όπως δεν υπάρχει και από τις δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης. Το ρεύμα κοστίζει. Και αυτή η εξυπηρέτηση κοστίζει. Είναι σε χαμηλές τιμές για να βοηθήσουμε τους ΤΟΕΒ να κάνουν εξοικονόμηση όσο μπορούν, αλλά και εκείνοι θα πρέπει να είναι πιο τακτικοί στις πληρωμές, διότι όσο αφήνονται αυτοί οι λογαριασμοί τόσο γίνονται δυσκολότερα εξυπηρετήσιμοι».

Ανακοίνωση Φάμελλου

Από την πλευρά του, το υπουργείο Περιβάλλοντος σε ανακοίνωσή του κάνει λόγο για «προστασία της κοινωνίας και των υδάτινων πόρων, μείωση κόστους, επιβράβευση της οικονομίας νερού και στήριξη των αγροτών». Σε ό,τι αφορά στον τομέα της άρδευσης, «θέτει σε προτεραιότητα τη βιωσιμότητα της αγροτικής δραστηριότητας του αγροτικού εισοδήματος, εισάγει κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια, δίνει έμφαση στη μείωση κόστους λειτουργίας και θέτει περιβαλλοντικούς στόχους μείωσης της κατανάλωσης».

ΓΩΓΩ ΚΑΤΣΕΛΗ
gkatseli@e-typos.com