Από την αρχή του καλοκαιριού υπάρχει ένταση της ετοιμότητας των ελληνικών Αρχών σε όλους τους τουριστικούς προορισμούς, στα νησιά που αποτελούν πύλες εισόδου για μετανάστες αλλά και στα αστικά κέντρα. Βασικός στόχος –μεταξύ άλλων– είναι να ελέγχονται όλες οι ύποπτες διελεύσεις ατόμων που φέρονται να επιστρέφουν από εμπόλεμες ζώνες χρησιμοποιώντας τις διαδρομές των προσφύγων.
Η δυσκολία για τις Αρχές είναι ότι για πολλούς υπόπτους υπάρχουν πληροφορίες για εξτρεμιστική δράση, αλλά δεν υπάρχουν τα στοιχεία σε βάρος τους, προκειμένου να γίνουν συλλήψεις. Ετσι, το μόνο που μπορούν να κάνουν οι ελληνικές Αρχές είναι να τους θέσουν υπό διακριτική παρακολούθηση.
Παράλληλα, σε ισχύ τέθηκε από την αρχή του καλοκαιριού σχέδιο επιφυλακής σε ελληνικά νησιά που συγκεντρώνουν πλήθος τουριστών, υπό τον φόβο τρομοκρατικού χτυπήματος ή προβοκάτσιας. Το ενδεχόμενο «ασύμμετρου χτυπήματος» σε ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς, όπως λένε καλά πληροφορημένες πηγές, αποτέλεσε αντικείμενο συσκέψεων. Και αυτό γιατί στις περιοχές αυτές συγκεντρώνονται μεγάλοι σε όγκο και διαφορετικοί πληθυσμοί από πολλές δυτικές χώρες.
Οπως εξηγεί στον «Ελεύθερο Τύπο» ο διεθνολόγος με ειδικότητα στα θέματα ασφαλείας και καθηγητής στη Σχολή Εθνικής Ασφάλειας, Τριαντάφυλλος Καρατράντος, «η εκδήλωση της ισλαμιστικής τρομοκρατίας εξαρτάται από μία σειρά παραγόντων, οι οποίοι έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό την ασυμμετρία. Η Ελλάδα δεν είναι μία χώρα που βρίσκεται σε ένα κενό ευμάρειας, ούτε είναι αποκομμένη από την Ευρώπη. Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τον σχεδιασμό τρομοκρατικών ενεργειών στο νοικοκυριό του. Στην Ευρώπη παρατηρούμε τη λεγόμενη εγχώρια ισλαμιστική τρομοκρατία, που αναπτύσσεται από πυρήνες που αποτελούνται από άτομα που ήδη ζουν στη χώρα που γίνεται στόχος και έχουν αυτο-ριζοσπαστικοποιηθεί στις χώρες αυτές (κυρίως μέσω διαδικτύου). Στην Ελλάδα υπάρχει ένα ιδιόμορφο καθεστώς, στο οποίο ναι μεν απειλούμαστε λόγω της ενδεχόμενης παρείσφρησης τρομοκρατών στις μεταναστευτικές ροές αλλά παράλληλα αναπτύσσεται και ένας ιστός μη στοχοποίησης, λόγω ακριβώς των “αβλαβών” διελεύσεων των ανθρώπων αυτών, οι οποίοι δεν θα ήθελαν να χτυπήσουν τον μεταβατικό σταθμό».
Ο έμπειρος διεθνολόγος προσθέτει ότι «το χτύπημα στη Βαρκελώνη δεν θα έπρεπε να αιφνιδιάσει τις ισπανικές Αρχές, καθώς πρόσφατα η Europol είχε προειδοποιήσει για επικείμενη επίθεση τζιχαντιστών σε τουριστικό προορισμό της Ευρώπης».
Στο εγχειρίδιο του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας με τίτλο «Ισλαμιστική Ριζοσπαστικοποίηση και Τρομοκρατία στην Ευρώπη» επισημαίνεται ότι η Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, δεν έχει ακόμη βιώσει την ένταση του κινδύνου της ισλαμιστικής τρομοκρατίας, ωστόσο στα επόμενα χρόνια οι χώρες αυτές θα βρεθούν αντιμέτωπες με σημαντικές προκλήσεις, όπως η ενσωμάτωση των προσφύγων και η αναζήτηση ταυτότητας των μεταναστών 2ης και 3ης γενιάς.
Το τζιχαντιστικό κίνημα έχει φθάσει στην 4η φάση του που προσδιορίζεται από το 2012 έως σήμερα. Το 2011, λόγω της κορύφωσης των αραβικών εξεγέρσεων και των συγκρούσεων στη Συρία, συνιστά καταλύτη στην εξέλιξη του τζιχαντιστικού κινήματος στην Ευρώπη.
Στην επιλογή στόχων δίνεται έμφαση σε «μαλακούς στόχους» επειδή αποδεικνύονται περισσότερο αποτελεσματικοί και με μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων, ενώ διευρύνεται και το αίσθημα του φόβου στην καθημερινότητα των πολιτών.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ
