Ίριδος χρωματοδρομίες, πρωτότυπος σαν τίτλος, λένε ότι εκεί που ακουμπά το ουράνιο τόξο υπάρχει θαμμένος ένας αμύθητος θησαυρός. Στο πρώτο σας συγγραφικό βήμα επιλέξατε θέματα από την μυθολογία ,την ιστορία και τη λαογραφία ,εδώ βρίσκεται λοιπόν ο θησαυρός;
Η ιστορία μας, στην ευρεία της έννοια, αποτελεί το συγκριτικό μας πλεονέκτημα, το σημείο αναφοράς για μας τους Έλληνες. Είναι ο «θησαυρός» που επικαλούμαστε σε κάθε κρίσιμη στιγμή, σε κάθε δυσκολία, και το ουράνιο τόξο βρίσκεται εκεί, για να θυμίζει με την ουράνια επιβλητικότητά του την ύπαρξή της και τη συνέχειά της.
Γιατί επιλέξατε να δώσετε στο βιβλίο παραμυθική διάσταση;
Δανείζομαι τα λόγια του νομπελίστα ποιητή μας του Γιώργου Σεφέρη από τον τελευταίο σταθμό: «Κι αν σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα…». Η παραμυθική διάσταση λειτουργεί ως εργαλείο παιδαγωγικό. Κινητοποιεί το ενδιαφέρον, εξάπτει τη φαντασία, διεγείρει το συναίσθημα. Γίνεται ευκαιρία να διαβαστεί με τρόπο διαφορετικό η μυθολογία και η ιστορία, να προσεγγιστεί η παράδοση και η λαογραφία, να γίνει η γεωγραφία πατριδογνωσία, σημείο επαφής και συνεύρεσης με την Ελλάδα και τους Έλληνες
Με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν οι ιστορίες του βιβλίου σας;
Οι 7 + 1 χρωματοδρομίες της ίριδας – όσες τα χρώματά της με τη σύνθεσή τους μαζί – είναι μυθ-ιστορίες, όπου με πρωταγωνιστή το ουράνιο τόξο, επιχειρείται ένα ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο, μια συνάντηση με πρόσωπα, δρώμενα και έργα υπαρκτά, μυθολογικά, φανταστικά. Είναι μια εναλλακτική οπτική, ένας «άλλος» δρόμος ανάγνωσης και γνώσης της ιστορικής και πολιτισμικής μας διαδρομής.
Τα χρώματα του ουράνιου τόξου γίνονται η αφορμή να ξεδιπλωθεί το παραμύθι. Εμπλέκονται σε περιπέτειες και εξιστορούν ιστορίες χιλιοειπωμένες, όμως αγαπημένες και ευπρόσδεκτες. Σε τόπους ξεχωριστούς, με ανθρώπους σημαντικούς, δίπλα ή μέσα στην ιστορία, αγνοώντας τον πραγματικό χρόνο και τη σειρά των γεγονότων, ξεπηδούν στιγμές και καταστάσεις που αξίζει να θυμόμαστε.
Πολλές φορές «ευνουχίζουμε» συναισθηματικά και ψυχολογικά τα παιδιά μας ώστε να χωρέσουν στα στενά όρια του καλουπιού του «καλού παιδιού» αποδεκτού από μια κοινωνία μεγάλων ποσό καλό τα κάνει τελικά αυτό;
Τα παιδιά από τη φύση τους είναι ελεύθερα και δημιουργικά, έχουν τη δική τους εικόνα για τον κόσμο και δύσκολα μπαίνουν σε καλούπια. Όσο πιο επιτακτικά προσπαθούμε να τους το επιβάλλουμε εμείς, τόσο χάνουμε την ουσιαστική επαφή μαζί τους. Η κοινωνία των μεγάλων ας παραμείνει στους μεγάλους, οι μικροί ας ζήσουν στο όνειρο με την ελπίδα ότι κάποτε μπορούν ν’ αλλάξουν αυτόν τον κόσμο.
Ζει το παιδί μέσα σας αν ναι ,πως καταφέρνετε να ζείτε σε δυο κόσμους ταυτόχρονα;
Τα παιδικά μας χρόνια ορίζουν σε μεγάλο βαθμό την ταυτότητά μας, μας καθορίζουν, γι αυτό συχνά πυκνά επιχειρούμε την παλιννόστησή μας εκεί. Χαίρομαι που βρίσκομαι καθημερινά ανάμεσα σε παιδιά και δουλεύω μαζί τους. Μου δίνει δύναμη και αισιοδοξία αυτό. Ο κόσμος τους έχει αλήθεια, έχει και προοπτική.
Ποσό σημαντικό είναι κατά την γνώμη σας το παραμύθι για ένα παιδί;
Τα παραμύθια είναι ευκολοδιάβατος και διακριτικός δρόμος προς την ενηλικίωση. Συνδέονται με πρόσωπα αγαπημένα και λένε μ’ έναν έξυπνο τρόπο όσα δεν τολμούμε να πούμε εμείς. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που η ελληνική μυθολογία έχει δημιουργήσει ένα μύθο για κάθε τι σημαντικό ή λιγότερο σημαντικό.
Ο Δάσκαλος είναι ένας κλειδοκράτορας, έχει στη ζώνη του λογιών λογιών κλειδιά από όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου ,τι χρειάζεται όμως να έχει ώστε να βρει ποιο κλειδί ξεκλειδώνει την «κλειδαριά» του κάθε παιδιού;
Αν όντος είναι οπαδός του πλουραλισμού και της πολυχρωμίας, αν όντος κρατάει πολλά και διαφορετικά κλειδιά, τότε είναι σε καλό δρόμο και μάλλον θα καταφέρει αν ξεκλειδώσει την «κλειδαριά» κάθε παιδιού. Όλοι χρειαζόμαστε τον κατάλληλο χειρισμό κι επειδή μαγικά κλειδάκια είναι δύσκολο να βρούμε, καλό είναι να διαθέτουμε εκείνα που μπορούν να το καταφέρουν.
Πως μπορείτε να σταματάτε το χρόνο και να γράφετε μέσα στους τρελούς ρυθμούς αυτών που ζούμε;
Μακάρι να μπορούσα να σταματάω το χρόνο όταν χρειάζεται, όμως αυτό είναι αδύνατον Προσαρμόζω, λοιπόν, τις ανάγκες μου στις επιταγές του. Εξάλλου, εγώ δεν γράφω επαγγελματικά. Το κάνω άλλες φορές για τις ανάγκες της δουλειάς μου και κάποιες άλλες για μένα. Τότε ο χρόνος δεν παίζει τον κυρίαρχο ρόλο, είναι απλά μια παράμετρος που πρέπει να συνυπολογίσω, τίποτα παραπάνω.
Ακολουθείτε κάποια καλούπια κατά τη διάρκεια της γραφής;
Η γραφή, χωρίς να είναι ανεξέλεγκτη, δεν χωράει σε καλούπια. Αν το κάνει τότε γίνεται τυποποιημένη και προβλέψιμη. Η μαγεία της βρίσκεται στο καινούριο, το απρόβλεπτο, το ξεχωριστό. Δεν έχει σημασία μόνο η ιστορία, αλλά κυρίως ο τρόπος που θα την διηγηθείς και θα εμπλέξεις μέσα σ’ αυτήν τον αναγνώστη.
Τι προσδοκά ένας συγγραφέας μέσα από τη γραφή;
Να επικοινωνήσει τις σκέψεις του, να μοιραστεί το όνειρό του, να συνταξιδέψει με άλλους ανθρώπους και κυρίως να ξεκινήσει έναν διάλογο που θα είναι ουσιαστικός και χρήσιμος για πολλούς.
Δημιουργική γραφή ,μόδα, διέξοδος, ευκαιρία για γρήγορο χρήμα για κάποιους;
Από όλα αυτά κρατάω την ευκαιρία, γιατί πραγματικά η δημιουργική γραφή είναι ευκαιρία να γνωρίσει κανείς τον εαυτό του και τους άλλους, να δει τον κόσμο γύρω του διαφορετικά, ίσως και μοναδικά. Ήρθα σ’ επαφή με τη δημιουργική γραφή μέσω μεταπτυχιακού προγράμματος και πραγματικά υπήρξε αποκάλυψη για μένα.
Πως γράφετε υπάρχει για εσάς ιδανικό μέρος και ώρα γραφής;
Υπήρξε εποχή που πίστευα ότι ο χώρος και η στιγμή παίζουν σημαντικό ρόλο. Κάποιες φορές ίσως ισχύει. Το βασικό όμως κριτήριο είναι η απόφαση. Η απόφαση να κάνεις την έμπνευση πράξη κι αποτέλεσμα. Να σταθείς στη λευκή σελίδα και να ξεκινήσεις…
Από που αντλείτε θέματα, έχετε γκάμα θεμάτων για το μέλλον;
Ότι έχει σχέση με την επικαιρότητα κεντρίζει πάντα το ενδιαφέρον μου όπως κι όλα αυτά που έχω καλά φυλαγμένα στο μυαλό μου από παλιά. Εύχομαι να γίνουν δημιουργική έμπνευση και ν αποτυπωθούν στο χαρτί, χωρίς αυτό ν αποτελεί αυτοσκοπό. Η γραφή για μένα δεν αποτελεί επαγγελματική επιλογή, αλλά τρόπο έκφρασης και μόνο.
Δουλειά ή έμπνευση;
Δουλειά με έμπνευση ή και έμπνευση για δουλειά.
Ξένη η ελληνική λογοτεχνία;
Και ελληνική και ξένη λογοτεχνία, κυρίως κλασική.
Πιο παραμύθι σας πήρε μαζί του και πιο βιβλίο διαβάζετε αυτή την περίοδο;
Ο Κοντορεβιθούλης, ο μικροσκοπικός ήρωας που ήξερε ν’ αγωνίζεται και τελικά να κερδίζει τη ζωή, υπήρξε για μένα σύμβολο επιβίωσης. Η διαφορετικότητα του δεν στάθηκε εμπόδιο. Αξιοποίησε τα δυνατά στοιχεία του και πέτυχε. Με επιμονή, σχεδιασμό και τόλμη.
Οι λίγες και μια νύχτες του Ισίδωρου Ζουργού είναι το τελευταίο βιβλίο που διάβασα. Γοητευτικό όπως και τα προηγούμενα.
Πόσα παιδιά έχει ο Χρυσόστομος Καμπάνταης;
Έχω έναν γιο, φοιτητή στο τμήμα ιστορίας – εθνολογίας, στον οποίο και αφιερώνω αυτό το βιβλίο. Είναι το δικό μου ουράνιο τόξο, ο δικός μου θησαυρός.
Το επόμενο συγγραφικό σας βήμα;
Προσπαθώ να τελειώσω ένα μυθιστόρημα και παράλληλα δουλεύω κάποια παλιότερα κείμενα για παιδιά που παρέμεναν για χρόνια στο συρτάρι.
Βιογραφικό
Θρακιώτης στην καταγωγή γεννήθηκα και ζω με την οικογένειά μου στην Κομοτηνή. Σπούδασα παιδαγωγικά κι ακολούθησα μεταπτυχιακές σπουδές στη Γενική Αγωγή και τη Δημιουργική Γραφή. Έχω δημοσιεύσει κείμενά μου σε λογοτεχνικά περιοδικά κι έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις Κυριακίδη ένα βιβλίο μου με τίτλο «Δάσκαλοι και Συμβουλευτική – Μια σχέση με απαιτήσεις». Εργάζομαι για περίπου τρεις δεκαετίες στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και νιώθω ιδιαίτερα τυχερός γι’ αυτό. Όταν γράφω για παιδιά ταξιδεύω μαζί τους, μοιράζομαι το όνειρό τους, κοιτάζω το μέλλον με αισιοδοξία.