Δεν μπορείς να ζωγραφίσεις τη νοσταλγία, γιατί είναι συναίσθημα

Δεν μπορείς να ζωγραφίσεις τη νοσταλγία, γιατί είναι συναίσθημα

Mega: πρώτο δελτίο ειδήσεων Νοέμβρης 1989 με τη Λιάνα Κανέλλη, τελευταίο το 2016 με την Μαρία Σαράφογλου. Κάπου στο ενδιάμεσο ο Νίκος Χατζηνικολάου και ο Αιμίλιος Λιάτσος προβάλλονται μέσα από δουλειά του Τάσου Κοντογιαννίδη για τους κινδύνους που διατρέχει η γλώσσα μας, αφού από τις 3000 γλώσσες στον πλανήτη θα επιζήσουν μερικές δεκάδες. Εντυπωσιακό παρών από έναν γερόλυκο της οικονομίας και της πολιτικής, τον Ξενοφώντα Ζολώτα για τον οποίο ο Πόντιος από τον Δαφνώνα σχολιάζει: κυρία «δημοσιογράφε», το Ξενοφών είναι λέξη που κλίνεται και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στα επίκαιρα της εποχής δεν υπεδέχθη τον Ξενοφών Ζολώτα. Εκείνος το ήξερε καλά και στους περίφημους λόγος του στην Ουάσιγκτον (26 Σεπτεμβρίου 1957 και 2 Οκτωβρίου 1959) χρησιμοποίησε μόνο ελληνικές λέξεις (με την αφαίρεση λίγων άρθρων, προθέσεων και συνδέσμων).

Πάνος Σόμπολος. Άβολα τα αεροπορικά δρομολόγια. Δεν μπόρεσε να φτάσει στη δασωμένη Σταυρούπολη. Η 40χρονη δημοσιογραφική διαδρομή του στο αστυνομικό ρεπορτάζ τον έφερε πολλές φορές σε επαφή με το έρεβος της ανθρώπινης ψυχής. Έτσι στο μήνυμα που έστειλε και διάβασε καθηγήτρια του σχολείου, αναφέρεται παραινώντας τους μαθητές στο πρόβλημα διατήρησης της γλώσσας, αλλά και σε κάτι που επίσης συνάντησε πολύ συχνά. Στη μάστιγα των ναρκωτικών που διακινούνται για να κρατούν τη νεολαία μακριά από τις ομορφιές της ζωής και του αγώνα. Σε παρουσίαση βιβλίου του ο κ. Σόμπολος τονίζει: «οι εγκληματολόγοι λένε ότι παίζει ρόλο και το DNA. Άποψή μου είναι ότι, ακόμα κι αν υπάρχει DNA από γονείς και παππούδες, αν το παιδί έχει πάρει καλές αρχές από το σπίτι του, δύσκολα ξεφεύγει.»

Κι άλλο μήνυμα. Από την πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ Μαρία Αντωνιάδου. Ευχές για υγεία και προκοπή. Νουθεσίες για να βαδίζουν τα παιδιά στο δρόμο που φτάνει στο ωραίο και στο δίκαιο και οδηγεί τον οδοιπόρο του στην πιο μεγάλη ανταμοιβή. Βεβαίως συγχαίρει τον άνθρωπο που δεν ξέχασε τα δικά του δύσκολα χρόνια και από το υστέρημά του –μια κουτσουρεμένη σύνταξη κι αυτός– χαίρεται να βραβεύει αυτή την τρίτη γενιά που αριστεύει. Όμορφη η ζωή μακριά από αυτόν τον «διάβολο» τις ουσίες που όπως είπε και παρευρισκόμενος δημοτικός σύμβουλος ζωή ολόκληρη και όχι σε δόσεις πρέπει να απαιτούν τα παιδιά μας.

Παίζει με τις λέξεις ο Τάσος Κοντογιαννίδης δείχνοντας πυγμή σαν τον Αλέξανδρο μιλώντας για το πόσο ζωντανή είναι ως τις μέρες μας η γλώσσα που μίλαγαν χιλιάδες χρόνια σε τούτον τον τόπο. Παίζει με τις λέξεις και η Κική Δημουλά στη σύντομη αφήγησή της «Αθεόφοβη η νοσταλγία». Εξυμνούν κι οι δυο ένα άλλο πανανθρώπινο αγαθό, την Ειρήνη.

Η λέξη νοσταλγία σχηματίζεται από τις ελληνικές λέξεις νόστος, «επιστροφή», και άλγος, «πόνος, θλίψη». Εκφράζει τη μελαγχολική επιθυμία της επιστροφής στο σπίτι, στους τόπους όπου πέρασε κάποιος τα παιδικά του χρόνια κι όπου υπάρχουν τα πιο αγαπημένα πρόσωπα και πράγματα. Ο ελληνικός κόσμος δεν την χρησιμοποίησε, εν τούτοις, ποτέ. Η λέξη πρωτοεμφανίστηκε το 1688 από τον Γιοχάννες Χόφερ, Αλσατό φοιτητή της ιατρικής, ο οποίος πήρε το πτυχίο του στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας, με τη διπλωματική του εργασία «Ιατρική διατριβή πάνω στη νοσταλγία».

Κι αστειεύτηκε ξανά ο κύριος σύμβουλος: Αθεόφοβος δεν είναι αυτός που φοβάται τους άθεους. Να του το συγχωρήσουμε αφού τη μέρα αυτή βραβεύτηκαν δύο παιδιά με το ίδιο επώνυμο με την Αλεξάνδρα που είχε πριν από χρόνια αυτός συγχαρεί και με χαρά μαθαίνει την πρόοδό της.

Όμορφη στιγμή και τρόπος να δείξεις ευγνωμοσύνη η προσφορά άλλου συμβούλου που τα χέρια του μαεστρικά δουλεύουν τους χρωστήρες (πινέλα). Ένα έργο του Βαν Γκογκ μεταφερμένο στα Ελληνικά δεδομένα δώρο στον άνθρωπο που μας έκανε να επισκεπτόμαστε μία επί πλέον μέρα τη Σταυρούπολη και τα χωριά της.

Πάντως, τα επί τον άθλο (ἐπί+ἆθλος = ἔπαθλον) χρηματικά δοσίματα, οι πάπυροι σε ανάμνηση της επίδοσης, κάτι σαν ενδεικτικά που κούναγαν στον αέρα ο Μίμης και η Λόλα στα αναγνωστικά των παιδικών του χρόνων, τα Νεστοχώρια του σε πολυτελή έκδοση και ένας διαδραστικός πίνακας για να εκσυγχρονιστεί ο τρόπος διδασκαλίας δεν είναι αποτέλεσμα νοσταλγίας. Είναι η απάντηση στο ερώτημα συμπολίτη μαθηματικού που βραβεύτηκε την παραμονή της 99^ης επετείου απελευθέρωσης της πόλης: «Αφού ο άνθρωπος γεννιέται άνθρωπος, γιατί αγωνίζεται σ’ όλη του τη ζωή να γίνει Άνθρωπος;».

Δεν νοσταλγεί κανείς πράγματα που του έχουν γίνει βίωμα και είναι φυσιολογική πρακτική που δεν χρειάζεται να την εξηγήσεις. Να στέκεσαι με σεβασμό, για παράδειγμα, μπροστά στη σημαία όταν αυτή υποστέλλεται κάθε Παρασκευή στην αυλή του σχολειού, να φιλεύεις τους επισκέπτες σου με εκείνα τα χειροποίητα περεσκία (πιροσκί) από τον Πόντο, αφράτη γλυκιά πίτα, λίγο νερό ή -αν τον διαθέτεις- λίγο χυμό.

Απολαμβάνοντας το μαγευτικό φθινοπωρινό τοπίο στην επιστροφή, μία σκέψη στροβιλίζεται στο νου. Να μην βγουν ποτέ αληθινοί οι φόβοι αυτού του παλικαριού από το Πυροσβεστικό κλιμάκιο Σταυρούπολης για εγκατάλειψη της περιοχής. Μακάρι να μη νοσταλγήσει κάποια μέρα τα όσα με αυτοθυσία προσφέρει σήμερα.

Καλοί γονιοί, άξιοι εκπαιδευτικοί φροντίστε του χρόνου που θα ξανανταμώσουμε το ποσοστό του 85% επιτυχόντων φέτος να έχει ανέβει κι άλλο.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΛΑΡΟΣ