ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ (1922 – 1988)
Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ
του ΘΑΝΑΣΗ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΥ
Το 2018 συμπληρώνονται τριάντα χρόνια από το θάνατο ενός ποιητή πολύ σημαντικού, που λίγο ως τώρα μελετήθηκε το έργο του. Εντούτοις πολύ συχνά ψιθυρίζουμε τους στίχους τραγουδιών αγαπημένων, όπως «Η Καισαριανή», «Χριστέ και Παναγιά μου», «Σαββατόβραδο», «Για να σε συναντήσω» και πάμπολλων άλλων.
Στις 20 Δεκεμβρίου ο Πολιτιστικός και Αθλητικός Σύλλογος Πυροσβεστών ν. Ξάνθης οργανώνει εκδήλωση στο σπίτι που πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο Μάνος Χατζιδάκι. Μια εκδήλωση τιμής για τον Τάσο Λειβαδίτη, με απαγγελίες και μελοποιημένη ποίηση.
Ο Τάσος Λειβαδίτης γεννήθηκε το 1922 στην Αθήνα. Αγωνίστηκε στις γραμμές της ΕΠΟΝ και γι’ αυτό μετά την Αντίσταση και τον Εμφύλιο είχε διώξεις και εξορίες. Το έργο του είναι μια λυρική μαρτυρία της ζωής της μεταπολεμικής περιόδου.
Κυρίως ασχολήθηκε με την ποίηση. Έβγαλε τις ποιητικές συλλογές (από το 1952 ως τις τελευταίες που εκδόθηκαν μετά το θάνατό του): «Μάχη στην άκρη της νύχτας». «Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας». Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου». «Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο». Συμφωνία αρ.Ι». «Οι γυναίκες με τ’ αλογίσια μάτια».«Καντάτα». «25η ραψωδία της Οδύσσειας».«Οι τελευταίοι». «Νυχτερινός επισκέπτης». «Σκοτεινή πράξη». «Οι τρεις». «Ο διάβολος με το κηροπήγιο». «Βιολί για μονόχειρα». «Ανακάλυψη». «Εγχειρίδιο ευθανασίας». «Ο Τυφλός με το λύχνο». «Βιολέτες για μια εποχή». «Μικρό βιβλίο για μεγάλα όνειρα».«Τα χειρόγραφα του Φθινοπώρου». «Απάνθισμα». Συγκεντρωτικές εκδόσεις: «Ποίηση 1» (1952-1966). Αθήνα, Κέδρος, 1985. «Ποίηση 2» (1972-1977). Αθήνα, Κέδρος, 1987. «Ποίηση 3» (1979-1987). Αθήνα, Κέδρος, 1988.
Το ποιητικό έργο του Λειβαδίτη είναι πολυσέλιδο και η κριτική γενικά είναι πολύ θετική απέναντί του. Μελετώντας το μπορούμε να διαπιστώσουμε την εικονογραφική του δύναμη, τη διείσδυσή του τη λυρική, τη μεγαλόπνοή του κραυγή από τους τόπους εξορίας. Η ποίησή του είναι μια αναδίπλωση του ίδιου του του εαυτού και της εποχής του.
Για το έργο του αφήνουμε να μιλήσει ο κριτικός Ανδρέας Καραντώνης ο οποίος σε μια μελέτη του για τον τόμο «Ποίηση» του Τ. Λειβαδίτη (γραμμένη το 1975) εντάσσει την ποίησή του στην αντιπολεμική ποίηση και παρατηρεί ότι είναι «έμμετρο και σοσιαλιστικό ισόποσο της “Ζωής εν Τάφω“ του Μυριβήλη». Διαπιστώνει την επίδραση του Μαγιακόφσκι στο έργο του και τον θεωρεί ποιητή “καλπαστικό”, με λεβεντιά και άμεση ανθρωπιά. Δέχεται τα πανανθρώπινα μηνύματα και αναλύει τον εκφραστικό ρεαλισμό του Λειβαδίτη, την ποιητική διαλεκτική του έρωτα και την πίστη του στην παγκόσμια ειρήνη.
Ο Τάσος Λειβαδίτης μια γνήσια νεοελληνική ποιητική φωνή, που προσθέτει τη δική του μαρτυρία στην εποχή μας.
Λίγοι στίχοι του κλείνουν το σημερινό μας κείμενο:
Απλοί στίχοι
Ένα σπίτι για να γεννηθείς
ένα δέντρο για ν’ ανασάνεις
ένας στίχος για να κρυφτείς
ένας κόσμος για να πεθάνεις.
Απλή κουβέντα
Δεν είμαστε πια ποιητές
παρά μονάχα
σύντροφοι
με μεγάλες πληγές και πιο μεγάλα όνειρα.
{…}
Μας φτάνει να μιλήσουμε
απλά
όπως πεινάει κανείς απλά
όπως αγαπάει
όπως πεθαίνουμε
απλά.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΞΑΝΘΗ, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2018
