Φορολογική ανεξαρτησία προσφέρει στους συζύγους από φέτος η ΑΑΔΕ. Μετά τις χωριστές δηλώσεις για τα παντρεμένα ζευγάρια, η φορολογική διοίκηση φρόντισε το 2019 όλοι όσοι θα υποβάλουν κοινή δήλωση φόρου εισοδήματος με τον/την σύντροφό τους, να τους εκδοθεί ένα ξεχωριστό ατομικό εκκαθαριστικό σημείωμα φόρου.
Αυτό σημαίνει ότι αν από την εκκαθάριση προκύπτει επιστροφή φόρου για τον ένα σύζυγο ενώ ο άλλος καλείται να πληρώσει συμπληρωματικό φόρο, το εκκαθαριστικό δεν θα βγαίνει πλέον μηδενικό λόγω συμψηφισμού όπως ως τώρα συνέβαινε, αλλά:
– ο πρώτος θα λαμβάνει πρώτα την επιστροφή φόρου που δικαιούται (όσο ταχύτερα υποβάλει την δήλωση τόσο ταχύτερα θα παίρνει και επιστροφή)
– ο δεύτερος θα έχει περιθώριο τουλάχιστον πέντε ή έξι μήνες για να πληρώσει το φόρο σε 3 διμηνιαίες δόσεις (τέλη Ιουλίου, Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου) ή και περισσότερες εάν αυξηθεί τελικώς ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων, όπως σκέπτονται στο υπουργείο Οικονομικών να το πράξουν εφέτος ή το 2020.
Τα παραπάνω προκύπτουν από τον αναθεωρημένο οδηγό υποβολής φορολογικών δηλώσεων από τα ζευγάρια, τον οποίο εξέδωσε η ΑΑΔΕ. Εκεί εμπεριέχονται και οδηγίες για όσους επιλέξουν να υποβάλουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις, δικαίωμα που για πρώτη φορά θα ισχύσει από φέτος.
Ο μεγάλος κίνδυνος στην περίπτωση που οι σύζυγοι αποφασίσουν να υποβάλουν ξεχωριστές φορολογικές δηλώσεις είναι αν δεν καλυφθούν ατομικά από κάθε σύζυγο τα τεκμήρια που τον βαρύνουν (τουλάχιστον 3.000 ευρώ για τον καθέναν αντί 5.000 ευρώ συνολικά για το έγγαμο ζευγάρι) ή το ελάχιστο όριο ηλεκτρονικών πληρωμών που απαιτείται για την θεμελίωση του έμμεσου αφορολογήτου ορίου.
Στις χωριστές δηλώσεις, αντί «φιλοξενίας», θα προβλέπεται η επιλογή δήλωσης «συνοίκηση με τον σύζυγο» αν το σπίτι ανήκει μόνον στον έναν εξ αυτών. Τα παιδιά δηλώνονται αυτομάτως από τον σύζυγο με τα μεγαλύτερα εισοδήματα. Η ρύθμιση για χωριστές δηλώσεις δεν αφορά Μέλη Συμφώνου Συμβίωσης.
Τονίζεται πάντως ότι η χορήγηση επιδομάτων που χορηγούνται με οικογενειακά οικονομικά κριτήρια, δεν κινδυνεύει ούτε επηρεάζεται από την χωριστή υποβολή των δηλώσεων των συζύγων.
Συγκεκριμένα, με τη μορφή ερωταπαντήσεων, ο φορολογικός οδηγός της ΑΑΔΕ δίνει λύσεις στις εξής απορίες:
1. Στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος συζύγων, θα γίνεται συμψηφισμός φόρου μεταξύ συζύγων και βεβαίωση στο όνομα του συζύγου;
Όχι, θα γίνεται χωριστή βεβαίωση φόρου και δεν θα γίνεται συμψηφισμός χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων.
2. Πώς μπορώ να γνωστοποιήσω την επιλογή μου να υποβάλω χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος;
Η γνωστοποίηση γίνεται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής στον διαδικτυακό τόπο http://www.aade.gr, στο σύνδεσμο: https://www.aade.gr/polites/
3. Αν κανείς από τους συζύγους δεν γνωστοποιήσει την επιλογή υποβολής χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2019, τι θα συμβεί;
Στην περίπτωση αυτή οι σύζυγοι θα υποβάλουν κοινή δήλωση για το φορολογικό έτος 2018.
4. Επηρεάζεται η χορήγηση επιδομάτων στις χωριστές δηλώσεις συζύγων;
Όχι, δεν επηρεάζεται η χορήγηση των επιδομάτων από την υποβολή χωριστών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος από τους συζύγους.
5. Είναι απαραίτητο να υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία;
Όχι, δεν είναι απαραίτητη η υποβολή χωριστών δηλώσεων διότι προβλέπεται ήδη χωριστή φορολογική αντιμετώπιση στις κοινές δηλώσεις συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία.
6. Πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων;
Η κύρια κατοικία δηλώνεται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 στους αντίστοιχους κωδικούς κύριας κατοικίας. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα.
7. Στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία όταν ένας εκ των δύο συζύγων δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης;
Ο σύζυγος που δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης, συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο». Ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη.
8. Πώς αναγράφονται τα τέκνα ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου στις χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος;
Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους.
9. Ποιος δηλώνει το εισόδημα ανήλικου τέκνου που προέρχεται από τον κοινό γάμο στις χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος όταν αυτό δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος;
Το εισόδημα του ανηλίκου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα.
10. Ποιος βαρύνεται με τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης στις χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος συζύγων;
Στις χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος συζύγων δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των επιμέρους τεκμηρίων καθενός εκ των συζύγων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Όσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου.
11. Στις χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς υπολειπόμενου ποσού αποδείξεων από τον ένα σύζυγο στον άλλο;
Όχι, δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
12. Ποια είναι η προθεσμία γνωστοποίησης της επιλογής για χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος συζύγων;
Η καταληκτική ημερομηνία είναι η 28η Φεβρουαρίου κάθε έτους.
13. Μετά τις 28 Φεβρουαρίου η επιλογή για χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος μπορεί να ανακληθεί;
Όχι, δεν ανακαλείται για το έτος το οποίο αφορά.
14. Ποιος από τους δύο συζύγους μπορεί να γνωστοποιήσει την επιλογή για χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος;
Οποιοσδήποτε από τους δύο συζύγους ή και οι δύο.
15. Πρέπει η γνωστοποίηση της επιλογής για υποβολή χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος να γίνεται κάθε έτος μέχρι την 28η Φεβρουαρίου;
Ναι, θα πρέπει να επικαιροποιείται κάθε έτος από τουλάχιστον έναν εκ των δύο συζύγων μέχρι την προθεσμία αυτή, διαφορετικά θα υποβάλλεται κοινή δήλωση.
16. Πρόκειται να τελέσω γάμο τον Μάρτιο του 2019 (μετά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της γνωστοποίησης). Μπορώ να υποβάλω χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2018;
Ναι. Ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις η εφαρμογή θα μείνει ανοιχτή ως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
17. Πρόκειται να τελέσω γάμο τον Φεβρουάριο 2019 και θα δηλώσω το γάμο στο μητρώο της Δ.Ο.Υ. μετά τις 28 Φεβρουαρίου 2019. Μπορώ να υποβάλω χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2018;
Ναι. Ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις η εφαρμογή θα μείνει ανοιχτή ως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
18. Πόσες φορές μπορώ να αλλάξω την επιλογή δήλωσης χωριστών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος στην περίπτωση που τελέσω γάμο μετά τις 28 Φεβρουαρίου 2019;
Η δήλωση γίνεται άπαξ ανά έτος.
19. Εισέρχονται στην εφαρμογή των χωριστών δηλώσεων Φ.Ε τα μέρη συμφώνου συμβίωσης;
Όχι, δεν εισέρχονται στην εφαρμογή των χωριστών δηλώσεων καθόσον εκ του νόμου τους έχει δοθεί εξαρχής η δυνατότητα για υποβολή κοινών ή χωριστών δηλώσεων.
20. Πρέπει και οι δύο σύζυγοι να διαθέτουν δικό τους κλειδάριθμο προκειμένου να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος;
Ναι, η σύζυγος που δεν έχει μέχρι τώρα κλειδάριθμο οφείλει να αποκτήσει προκειμένου και αυτή να μπορέσει να υποβάλει τη δική της δήλωση.
