Του Νίκου Μελέτη
Ντε φάκτο επιβολή των διεκδικήσεών της στην Ανατολική Μεσόγειο, βαφτίζοντας «Τουρκική» την ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα, διακηρύσσοντας συγχρόνως το… «δικαίωμά» της να παρέμβει για λογαριασμό των Τουρκοκυπρίων ακόμη και στο νότιο τμήμα της Κυπριακής ΑΟΖ, στέλνοντας έτσι μήνυμα προς τις άλλες χώρες της περιοχής με τις οποίες είναι σε σχεδόν εμπόλεμη κατάσταση επιχειρεί η Τουρκία με την πειρατική εισβολή του γεωτρύπανου FATIH στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Αγνοώντας τις διεθνείς αντιδράσεις και τις προειδοποιήσεις ότι η επιχείρηση αυτή που υπονομεύει τη διεθνή νομιμότητα και την σταθερότητα σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή, ο κ. Ερντογαν παίζει και στην Ανατολική Μεσόγειο τα ρέστα του όπως και στη Συρία,σαν κλασική περίπτωση πλέον αναθεωρητικής δύναμης που απειλεί με ανατροπή του status quo ,θέτοντας τις μεγάλες δυνάμεις, την Ε.Ε. αλλά και τις άλλες χώρες της περιοχής ενώπιον κρίσιμων διλημμάτων.
Το εγχείρημα της Αγκύρας δεν αφορά μόνο τη μικρή Κύπρο η οποία ήδη έχει σημαντικές επιτυχίες στο τομέα της κατοχύρωσης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της στην οριοθετημένη ΑΟΖ της ,με την εμπλοκή μερικών εκ των σημαντικότερων Πετρελαϊκών κολοσσών, αλλά πρακτικά αποτελεί μια κίνηση που ρίχνει το γάντι στην Ελλάδα,την Αίγυπτο, το Ισραήλ αλλά και την ίδια την Ε.Ε. και επιχειρεί να επιβάλει τετελεσμένα στην ευρύτερη περιοχή όπου όλες οι χώρες διατηρούν σημαντικά και ζωτικά συμφέροντα.
Ειδικά για την Ελλάδα η επιλογή του σημείου που έστειλε η Άγκυρα για γεώτρηση το FATIH έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς ο ισχυρισμός ότι αυτή η περιοχή εμπίπτει στην Τουρκική υφαλοκρηπίδα, παραπέμπει αυτομάτως στην τουρκική θεωρία ότι η Ελλάδα και η Κύπρος αποκλείονται πλήρως από την Ανατολική Μεσόγειο, όπου η υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ θα διαμοιρασθεί μεταξύ των Τουρκίας και της Αιγύπτου.
Και για τον λόγο αυτό έχει εξαιρετική σημασία το γεγονός ότι το Κάιρο παρά το γεγονός ότι θα ήταν ωφελημένο από έναν τέτοιο διαμοιρασμό, σεβόμενο το Δίκαιο της Θάλασσας αλλά και τις καλές σχέσεις με τη Λευκωσία και την Αθήνα, έσπευσε να καταδικάσει την τουρκική πρόκληση.
Και μάλιστα η ανοικτή παρέμβαση του Καΐρου έγινε καθώς η επιλογή του συγκεκριμένου σημείου για την πραγματοποίηση της γεώτρησης ουσιαστικά αμφισβητεί μια πολύ σημαντική Συμφωνία που συνήψε η Κυπριακή Δημοκρατία και η Δημοκρατία της Αιγύπτου για την οριοθέτηση της μεταξύ τους ΑΟΖ, βάσει της οποίας υπήρξε η οριοθέτηση όχι μόνο των Οικοπέδων της Κυπριακής ΑΟΖ άλλα και εκείνων της Αιγυπτιακής στα οποία έχουν εντοπισθεί μεγάλα κοιτάσματα όπως εκείνο του Zohr.
Η Τουρκία άλλα κυρίως οι ξένες εταιρίες, όπως η νορβηγική εταιρεία, η οποία έκανε πραγματική η εικονική πώληση των τριών βοηθητικών σκαφών που είναι αναγκαία για την γεώτρηση καθώς και το προσωπικό των εταιριών αυτών που παρέμεινε και εκπαιδεύει το τουρκικό πλήρωμα στα τρία αυτά σκάφη ,αντιμετωπίζουν το κίνδυνο να βρεθούν αντιμέτωποι με σοβαρές κυρώσεις.
Καθώς η Κυπριακή Δημοκρατία (με …ονομαστά δικηγορικά γραφεία) κινείται νομικά εναντίον όλων όσων συμμετέχουν σε παράνομες δραστηριότητες εντός της Κυπριακής ΑΟΖ παραβιάζοντας την σχετική νομοθεσία μιας χώρας μέλους της ΕΕ και θέτουν και τις ξένες εταιρίες ενώπιον των ευθυνών τους που μπορεί να επισύρουν ακόμη και εμπάργκο από την ΕΕ, η προσπάθεια της Τουρκίας να εξασφαλίζει την αναγκαία ξένη συνδρομή για την γεώτρηση δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Την επόμενη Πέμπτη στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στη Ρουμανία θα τεθεί από τον Ν. Αναστασιαδη με την στήριξη και της ελληνικής κυβέρνησης το θέμα της τουρκικής πρόκλησης που αγνοεί επιδεικτικά την έκκληση και προειδοποίηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου του 2018 για αποφυγή τέτοιων ενεργειών εναντίον της Κύπρου με την απειλή μάλιστα ανάληψης «κατάλληλων μέτρων» από την Ε.Ε. σε «πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο».
Ένα από τα επόμενα βήματα τα οποία φυσικά θα πρέπει να σταθμίσει η Λευκωσία ώστε να έχει και την στήριξη της Αθήνας είναι η κατάθεση στον ΟΗΕ των συντεταγμένων που αποτελούν τα εξωτερικά όρια της Υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ της Κύπρου. Που εφόσον βεβαίως υπολογισθούν βάσει των σημερινών δεδομένων και της εφαρμογής του Δικαίου της Θάλασσας, θα αποτυπώνουν την ύπαρξη θαλασσίων συνόρων μετάξι Ελλάδας και Κύπρου και θα οδηγούν έτσι στην αναγκαιότητα οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ μεταξύ της Ελλάδας και της Κύπρου. Κάτι που αναβάλλεται διαρκώς ήδη από το 2003 υπό τον φόβο και την απειλή της Τουρκίας.
Όμως η επιθετική και αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας που επιχειρείται να επιβληθεί με αυτόν τον ακραίο τρόπο, ίσως φέρνει πιο κοντά την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών από την Ελλάδα , την Κύπρο και τους συμμάχους τους στην περιοχή για την δημιουργία ενός διαφορετικού status quo που θα στηρίζεται στο διεθνές δίκαιο και νομιμότητα…