Η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Σπυριδούλα Μιχαλάκη, του diatrofi.gr μας βοηθά να απολαύσουμε το κοτόπουλο στο πιάτο μας με τον πιο ασφαλή τρόπο.

Το κοτόπουλο είναι ένα προϊόν που αρέσει αρκετά σε πολλά παιδιά και τρώγεται και μαγειρεύεται πολύ πιο εύκολα και με περισσότερους τρόπους από το κόκκινο κρέας. Παρ’ όλ’ αυτά, ως ευπαθές προϊόν χρειάζεται ειδική μεταχείριση και αποθήκευση, τόσο πριν το μαγείρεμα, όσο και κατά τη διάρκεια μαγειρέματος και αργότερα ενώ είναι μαγειρεμένο. Παρακάτω θα βρεις όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που θα σε βοηθήσουν να εξασφαλίσεις τη μέγιστη ποιότητα και ασφάλεια για το κοτο-φαγάκι σου.

Το κοτόπουλο στο ψυγείο
Το φρέσκο κοτόπουλο πρέπει να διατηρείται κρύο σε κάθε στάδιο από τη σφαγή μέχρι τη διανομή, ώστε να εμποδίζεται η ανάπτυξη βακτηρίων και να αυξάνεται ο χρόνος ζωής του, για να το καταναλώσουμε με ασφάλεια. Το κοτόπουλο πρέπει να είναι κρύο όταν το αγοράσεις. Στο σπίτι τοποθέτησέ το αμέσως στο ψυγείο σε θερμοκρασία 4οC ή χαμηλότερα. Μπορείς να το μαγειρέψεις με ασφάλεια μέσα σε 1-2 ημέρες.

Το κοτόπουλο στην κατάψυξη
Εάν δεν σκοπεύεις να το μαγειρέψεις μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, θα πρέπει να το βάλεις στην κατάψυξη σε θερμοκρασία -17οC. Σε αυτή τη θερμοκρασία το κοτόπουλο μπορεί να διατηρηθεί επ’ αόριστον. Όσο ταχύτερα παγώσει το κρέας τόσο περισσότερο διατηρεί την ελαστικότητά του. Για να εξασφαλίσεις, λοιπόν, τη μέγιστη ποιότητα στο κοτόπουλό σου, θα πρέπει να το μοιράσεις σεμικρές μερίδες πριν το τοποθετήσεις στην κατάψυξη, ώστε να πετύχεις το γρηγορότερο δυνατό πάγωμα. Θα πρέπει να το τυλίξεις με ένα αεροστεγές πλαστικό περιτύλιγμα ή κάποιο δοχείο ή σακούλα κατάψυξης. Με αυτό τον τρόπο θα το προστατέψεις από το έγκαυμα κατάψυξης που προκαλείται από τον αέρα που φτάνει στην επιφάνεια του τροφίμου και αλλοιώνει την ποιότητα της γεύσης και της υφής του.

Και τι γίνεται με την απόψυξη;
Το ξεπάγωμα του κοτόπουλου μπορεί να γίνει με 3 τρόπους: στο ψυγείο, σε κρύο νερό και στο φούρνο μικροκυμάτων.

Φυσικά, ο πιο ασφαλής τρόπος απόψυξης είναι το ψυγείο, όπου το κοτόπουλο ξεπαγώνει αργά και η θερμοκρασία του δεν φτάνει ποτέ πάνω από το σημείο όπου ευνοείται η ανάπτυξη βακτηρίων. Το ξεπάγωμα με αυτό τον τρόπο μπορεί να διαρκέσει 1-2 μέρες. Αφού ξεπαγώσει, μπορείς να το διατηρήσεις επιπλέον 1-2 μέρες στο ψυγείο μέχρι να το μαγειρέψεις. Αν για κάποιο λόγο μετανιώσεις και δε θέλεις τελικά να το μαγειρέψεις, μπορείς με ασφάλεια να το ξαναβάλεις στην κατάψυξη. Η απόψυξη και η επανα-κατάψυξη μπορεί να γίνει μόνο 1 φορά.

Εάν επιλέξεις την απόψυξη με κρύο νερό θα πρέπει να προσέξεις να βρίσκεται μέσα σε αεροστεγή συσκευασία, ώστε να μην υπάρχει διαρροή υγρών. Βυθίζεις το κοτόπουλο σε κρύο νερό, το οποίο αλλάζεις κάθε 30 λεπτά για να παραμένει συνεχώς κρύο. Μετά την απόψυξη θα πρέπει να το μαγειρέψεις αμέσως.

Στο φούρνο μικροκυμάτων η ανάπτυξη βακτηρίων είναι πιο πιθανή, αφού κατά τη διάρκεια της απόψυξης ορισμένες περιοχές του κοτόπουλου ζεσταίνονται περισσότερο. Το μαγείρεμα και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να γίνει άμεσα. Το κοτόπουλο που θα ξεπαγώσεις με το νερό ή στον φούρνο μικροκυμάτων θα πρέπει να το μαγειρέψεις για να το βάλεις ξανά στην κατάψυξη. Δεν συνίσταται η απόψυξη επάνω σε πάγκους ή σε άλλα μέρη εκτός ψυγείου.

Τι θα κάνεις με το μαγειρεμένο κοτόπουλο
Το κοτόπουλο θα πρέπει να έχει εσωτερική θερμοκρασία τουλάχιστον 74oC, για να είναι ασφαλές όταν το τρως. Όταν μαγειρευτεί πρέπει να καταναλωθεί εντός 2 ωρών, αλλιώς θα πρέπει να το κόψεις σε μικρές μερίδες και να το τοποθετήσεις στο ψυγείο σε ρηχά κλειστά δοχεία. Εκεί μπορεί να μείνει μέχρι 3-4 μέρες. Σε αυτό το χρονικό διάστημα μπορείς να το φας κρύο ή να το ζεστάνεις ξανά ώστε να αποκτήσει θερμοκρασία 74oC. Μπορείς επίσης, να το καταψύξεις και να το καταναλώσεις εντός 4 μηνών.

Τι είναι τα καμπυλοβακτηρίδια
Τα καμπλοβακτήρια είναι μια ομάδα βακτηρίων που αναπτύσσεται καλύτερα στη θερμοκρασία σώματος των πουλιών, χωρίς να τα κάνουν να νοσούν και προκαλούν στον άνθρωπογαστρεντερίτιδα. Εμφανίζονται στα υγρά του κοτόπουλου και μολύνουν οποιαδήποτε επιφάνεια έρχεται σε επαφή με αυτά (χέρια, αντικείμενα,  τρόφιμα) και με αυτό τον τρόπο μεταφέρονται στον άνθρωπο, ο οποίος τελικά μπορεί να νοσήσει. Τα περισσότερα κρούσματα τροφικών δηλητηριάσεων είναι αποτέλεσμα λανθασμένων χειρισμών ή μόλυνσης κατά την παρασκευή των τροφίμων.

Τι πρέπει να κάνεις για να προστατεύσεις την οικογένειά σου;

  • Πλύνε και καθάρισε πολύ καλά με σαπούνι όλες τις επιφάνειες κοπής του κοτόπουλου και τα σκεύη που χρησιμοποίησες για την παρασκευή του.
  • Χρησιμοποίησε ξεχωριστά ξύλα κοπής για το κοτόπουλο.
  • Πλύνε πολύ καλά τα χέρια σου με σαπούνι.
  • Ξεχώρισε τα ωμά κοτόπουλα από τα άλλα τρόφιμα.
  • Κατά την αγορά του τοποθέτησε το κοτόπουλο σε πλαστικές σακούλες, ώστε να προστατεύσεις άλλα τρόφιμα από τυχόν διαρροές και διατήρησέ το κρύο μέχρι να ξαναμπεί στο ψυγείο.
  • Βάλε το κοτόπουλο στο ψυγείο αμέσως μετά την αγορά του. Έχει βρεθεί ότι η ψύξη μειώνει τον αριθμό των βακτηρίων στο κοτόπουλο.
  • Μην πλένεις το κοτόπουλο πριν το μαγείρεμα, καθώς αυτό είναι πιθανό να εξαπλώσει τα βακτήρια σε άλλες επιφάνειες της κουζίνας.
  • Αποθήκευσε το κοτόπουλο στο κάτω μέρος του ψυγείου για να αποτρέψεις οι χυμοί του να στάξουν σε άλλα τρόφιμα.
  • Καμπυλοβακτηρίδια είναι πιθανό να υπάρχουν στη συσκευασία του κοτόπουλου, οπότε θα ήταν πιο ασφαλές να τοποθετήσεις το κοτόπουλο σε διπλή τσάντα για να μειωθεί ο κίνδυνος επιμόλυνσης.
  • Το σωστό μαγείρεμα είναι απαραίτητο για την καταστροφή των βακτηρίων. Βεβαιώσου ότι το κοτόπουλό σου έχει ψηθεί πολύ καλά. Μπορείς να σιγουρευτείς ότι είναι καλά ψημένο χρησιμοποιώντας ένα θερμόμετρο μαγειρέματος. Βάλε το θερμόμετρο στο παχύτερο μέρος του κοτόπουλου μεταξύ του στήθους και του μηρού και βεβαιώσου ότι η θερμοκρασία έχει φτάσει στους 74oC τουλάχιστον.

Καλά και κυρίως ασφαλή κοτο-μαγειρέματα!

Σπυριδούλα Μιχαλάκη
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
www.diatrofi.gr

Βιβλιογραφία:

http://www.ifr.ac.uk/news/latest-news/2014/11/campylobacter-chicken-juice/

https://www.fsis.usda.gov/wps/wcm/connect/ad74bb8d-1dab-49c1-b05e-390a74ba7471/Chicken_from_Farm_to_Table.pdf?MOD=AJPERES

https://www.fsis.usda.gov/wps/portal/fsis/topics/food-safety-education/get-answers/food-safety-fact-sheets/meat-preparation/water-in-meat-and-poultry/ct_index