Προς
το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Κοιν.:
- Γραφείο κου Πρωθυπουργού Ελληνικής Δημοκρατίας.
- Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος.
- Βουλευτές Νομού Ξάνθης
ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
(αναφορικά με το καθεστώς ασφάλισης σερβιτόρων και κομμωτών)
της «Ομοσπονδίας Επαγγελματιών – Βιοτεχνών και Εμπόρων Περιφέρειας Ξάνθης», που εδρεύει στην Ξάνθη και εκπροσωπείται νόμιμα, της « Ομοσπονδίας Επαγγελματικών Βιοτεχνικών Εμπορικών Σωματείων Νομού Ροδόπης» που εδρεύει στην Ροδόπη και εκπροσωπείται νόμιμα και της «Ομοσπονδίας Επαγγελματικών Βιοτεχνικών και εμπορικών Σωματείων Νομού Σερρών» που εδρεύει στις Σέρρες και εκπροσωπείται νόμιμα.
*******
Το ζήτημα της ασφάλισης των σερβιτόρων και των κομμωτών, επί τη βάσει του τεκμαρτού εισοδήματός τους, έχει απασχολήσει έντονα όλο τον επιχειρηματικό κόσμο, ενώ παράλληλα αποτελεί «πονοκέφαλο» για χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες (εργοδότες) που απασχολούν άτομα των ανωτέρω κατηγοριών μισθωτών, δεδομένου ότι, τις περισσότερες φορές οι διενεργούμενοι έλεγχοι από πλευράς των αρμόδιων ελεγκτικών οργάνων, έχουν οδηγήσει στην επιβολή άδικων, στην πλειοψηφία τους, και υπέρογκων προστίμων σε βάρος συναδέλφων μας.Με την παρούσα επιστολή μας, θέτουμε τον προβληματισμό μας αναφορικά με το ισχύον καθεστώς ασφάλισης των δύο ως άνω κατηγοριών μισθωτών και υποβάλλουμε αιτιολογημένη πρόταση για την κατάργηση των σχετικών νομοθετικών προβλέψεων, που έχει ως εξής:
Ως γνωστόν, οι σερβιτόροι των καφενείων, ζαχαροπλαστείων, μπαρ, ουζερί, αναψυκτηρίων κ.λπ. αμείβονται με ποσοστά σε βάρος των πελατών, που ήδη καθορίζονται με τη διάταξη του άρθρου 54 του ν. 2224/1994, στο οποίο άρθρο παραπέμπει η ΔΑ 18/1994, ενώ πριν από την ισχύ του άνω νόμου, τα ποσοστά αυτά καθορίζονταν με αγορανομικές διατάξεις. Με τη ΔΑ 102/1984 και για τους αμειβόμενους με ποσοστά έχει καθιερωθεί ως κατώτατο όριο ημερομισθίου το κατώτατο όριο ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, το εκάστοτε καθοριζόμενο από τις ΕΓΣΣΕ. Αν, συνεπώς, ο αμειβόμενος με ποσοστά σερβιτόρος δεν συμπληρώσει το κατώτατο άνω βασικό ημερομίσθιο, δικαιούται συμπληρωματικής αμοιβής, δηλαδή τη διαφορά, μέχρι του άνω κατώτατου ημερομισθίου (ασφαλείας) του ανειδίκευτου εργάτη. Η κατηγορία των άνω σερβιτόρων, δηλαδή αυτή που αμείβεται με ποσοστά, τυγχάνει διαφορετικής μεταχείρισης στα επιδόματα εορτών και άδειας, στην αποζημίωση απόλυσης και στην αμοιβή υπερεργασίας και παράνομων υπερωριών. Ωστόσο, στα πλαίσια της ελευθερίας των συμβαλλόμενων, προς σύναψη ενοχικών δικαιοπραξιών, ο σερβιτόρος μπορεί να συνάψει με τον εργοδότη του σύμβαση, με την οποία θα προβλέπεται διαφορετικός τρόπος αμοιβής του, από αυτόν που προαναφέρθηκε. Δηλαδή, μπορεί να συμφωνήσει να αμείβεται, αντί με ποσοστά, με μισθό ή ημερομίσθιο ή με μεικτό σύστημα. Αυτό δεν αποκλείεται από οποιαδήποτε διάταξη νόμου, αντίθετα, μάλιστα, ενισχύεται από την παράγραφο 6 της διάταξης του άρθρου 54 του ν. 2224/1994, σύμφωνα με την οποία «ευνοϊκότεροι όροι αμοιβής που καθορίζονται με συλλογικές συμβάσεις, κανονισμούς εργασίας, όρους ατομικών συμβάσεων εργασίας, υπερισχύουν των ρυθμίσεων του νόμου αυτού». Όταν υπάρχει τέτοια σύμβαση, που προβλέπει καταβολή στον σερβιτόρο μισθού ή ημερομισθίου, ό,τι προεκτέθηκε για τους σερβιτόρους που αμείβονται με ποσοστά δεν ισχύει. Παρόμοια αντιμετώπιση υπάρχει και για τους κομμωτές και τους βοηθούς κομμωτών. Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 παράγραφος 5 του Κανονισμού Ασφάλισης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ορισμένες κατηγορίες μισθωτών (μεταξύ των οποίων και οι κομμωτές, βοηθοί κομμωτών), επειδή, κατά το νομοθέτη, αμείβονται είτε εξ’ ολοκλήρου είτε εν μέρει με ποσοστά, φιλοδωρήματα, προμήθειες κ.λπ. κατατάσσονται, με απόφαση του Δ.Σ. του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, σε κλάσεις ημερησίων μισθών βάσει του μέσου όρου των τεκμαιρομένων μηνιαίων αποδοχών τους, σύμφωνα με τις οποίες (κλάσεις) και ασφαλίζονται. Η κατάταξη ισχύει τόσο για τον υπολογισμό των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών, όσο και για τον αυτοτελή υπολογισμό των εισφορών για τα δώρα εορτών και το επίδομα αδείας.Με βάση τα παραπάνω, καθίσταται προφανές ότι, η ασφάλιση των σερβιτόρων και των κομμωτών είναι προτιμότερο να αντιστοιχεί στον πίνακα κατάταξης με βάση τις κυμαινόμενες αποδοχές, γιατί κάθε φορά ο εργοδότης θα καλείται να αποδείξει κάτι που η ελληνική πραγματικότητα (εκείνη του φιλοδωρήματος) θα τον διαψεύδει. Σημειωτέον επίσης, ότι η ασφάλιση με το τεκμαρτό ημερομίσθιο δεν υπολογίζεται ανάλογα με τις ώρες της ημερήσιας απασχόλησης. Έτσι, ανεξάρτητα από τις ώρες εργασίας των ανωτέρω κατηγοριών εργαζομένων, ανεξάρτητα, δηλαδή, από το ημερήσιο ωράριο, η ασφάλισή τους αφορά πλήρες ωράριο. Τέλος, δέον να αναφερθεί ότι, με την υπ’ αριθ. Ε40/374/2016 εγκύκλιο της Διοίκησης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έχει διευκρινισθεί ότι ο ανωτέρω τρόπος ασφάλισης των ανωτέρω κατηγοριών μισθωτών δεν ισχύει όταν αυτοίαμείβονται αποκλειστικά και μόνο με σταθερές αποδοχές, οι οποίες όμως δεν πρέπει να είναι κατώτερες των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Γενική και Ειδικές), καθώς και όταν αμείβονται με σταθερές αποδοχές και ποσοστά, φιλοδωρήματα κ.λπ. και οι σταθερές αποδοχές υπερβαίνουν τις τεκμαρτές της κλάσης κατάταξής τους. Σε αυτήν την περίπτωση, ασφαλίζονται επί των σταθερών αποδοχών, ενώ ως σταθερές αποδοχές νοούνται οι συμφωνημένες, υπό την προϋπόθεση να είναι ανώτερες της Γενικής ή Ειδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.
Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία και οφείλουμε να επισημάνουμε, είναι το γεγονός ότι, βάσει της ανωτέρω εγκυκλίου του ΙΚΑ,τηναπόλυτη αρμοδιότητα κρίσης για τον τρόπο ασφάλισης των ως άνω εργαζομένων (βάσει τεκμαρτών ημερομισθίων ή όχι) και τα κριτήρια αυτών έχει το κατά τόπον Υποκατάστημα ΙΚΑ–ΕΤΑΜ., σύμφωνα με το άρθρο 119 του Κανονισμού Ασφάλισης του ΙΚΑ–ΕΤΑΜ, αφού ερευνηθούν οι πραγματικές συνθήκες απασχόλησης κάθε εργαζομένου. Τούτο σημαίνειπρακτικά ότι, μπορείμεν να έχει καταρτιστεί ατομική σύμβαση εργασίας, που να προβλέπει ρητά ότι ο εργαζόμενος θα αμείβεται μόνο με σταθερές αποδοχές, ακόμα και να περιέχει ρήτρα περί του αντιθέτου, παρά ταύτα, τον τρόπο ασφάλισηςθα τον κρίνει τελικάο έλεγχος του Ι.Κ.Α..Η υπερσυγκέντρωση αυτή εξουσιών, που απονέμεται στα ελεγκτικά όργανα του ΙΚΑ, έχει ως αποτέλεσμα τη διενέργεια επισφαλών ελέγχων, την επιβολή άδικων, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, και υπέρογκων προστίμων, καθώς επίσης ακόμα και τη διαπίστωση σε ορισμένες περιπτώσεις αυθαιρεσιών και καταχρηστικών ενεργειών από πλευράς των ελεγκτικών οργάνων σε βάρος των ελεγχόμενων επιχειρήσεων. Μάλιστα, το τελευταίο ιδίως χρονικό διάστημα έχουμε υπάρξει αποδέκτες παραπόνων και καταγγελιών από μέλη της ομοσπονδίας μας, αναφορικά με την ύπαρξη ελεγκτικών διαδικασιών, που έχουν οδηγήσει σε καταχρηστικά πρόστιμα.
Εν όψει όλων των ανωτέρω, λαμβανομένου δε υπόψη: α) ότι τόσο οι ρυθμίσεις του άρθρου 54 του ν. 2224/1994, όσο και οι προβλέψεις του άρθρου 18 §5 του Κανονισμού Ασφάλισης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τυγχάνουν πλήρως απαρχαιωμένες και το κυριότερο δεν συνάδουν με την επιχειρηματική πραγματικότητα και την τωρινή ελληνική οικονομική πραγματικότητα, β) του πραγματικού και αδιαμφισβήτητου γεγονότος ότι, όλοι ανεξαιρέτως οι μισθωτοί των ανωτέρω δύο κατηγοριών, σε κάθε δε περίπτωση η συντριπτική πλειοψηφία αυτών, αμείβονται αποκλειστικά και μόνο βάσει συλλογικών συμβάσεων εργασίας και όχι με ποσοστά επί του λογαριασμού των πελατών, ούτε με φιλοδωρήματα, τα οποία άλλωστε, έχουν μειωθεί δραματικά, ενώ σε ορισμένες κατηγορίες επιχειρήσεων, όπως στα κομμωτήρια, αποτελούν παρελθόν, αφού έχουν εκμηδενισθεί τα τελευταία χρόνια και γ) του γεγονότος ότι, το καθεστώς της τεκμαρτής ασφάλισης είχε ως δικαιολογητική βάση την ύπαρξη φιλοδωρημάτων, τα οποία εκλείπουν πλέον από την ελληνική πραγματικότητα, με αποτέλεσμα ουδείς εκ των συγκεκριμένων μισθωτών να επιθυμεί τη σύνδεση της αμοιβής του με τα φιλοδωρήματα, κρίνουμε επιβεβλημένη την πλήρη κατάργηση του άδικου αυτού μέτρου, ήτοι του καθεστώτος της τεκμαρτής ασφάλισης των σερβιτόρων και των κομμωτών. Ως Ομοσπονδία, έχοντας πλήρη επίγνωση της ελληνικής επιχειρηματικής πραγματικότητας, και αφουγκραζόμενοι πάντοτε, τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς των μελών μας, ζητάμε, την εξαίρεση των σερβιτόρων και των κομμωτών από το καθεστώτος της τεκμαρτής ασφάλισης.
Ευελπιστούμε ότι, ο κος Πρωθυπουργός της Ελλάδος και οι αρμόδιοι Υπουργοί,έχοντας ως γνώμονα την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα, θα εξετάσουν το δίκαιο και νόμιμο αίτημά μας, και θα προβούν σε όλες τις απαραίτητες νομοθετικές ενέργειες για την άρση των προαναφερθεισών αδικιών.
Ξάνθη, 25-11-2019
Μετά τιμής,
Η Πρόεδρος και νόμιμη εκπρόσωπος
της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών – Βιοτεχνών και
Εμπόρων Περιφέρειας Ξάνθης
Τσιακίρογλου Μαρία
Και
Ο Πρόεδρος και νόμιμος εκπρόσωπος
της ΟΕΒΕ Νομού Ροδόπης
Βαφειάδης Ανέστης
Και
Ο Πρόεδρος και νόμιμος εκπρόσωπος
της ΟΕΒΕ Νομού Σερρών
Κοτσαμπάς Σωτήριος
