Προτάσεις Διαχείρισης της Κρίσης Υγείας από τον Covid-19

Αθανάσιος Κων. Πάσχου

Πρώην Δκτης Νοσοκομείου

25^η Μαρτίου 2020

Ε Κ Τ Α Κ Τ Η   Ε Π Ι Σ Τ Ο Λ Η – Ε Ι Σ Η Γ Η Σ Η

ΠΡΟΣ : ΔΙΟΙΚΗΤΕΣ Υγειονομικών Περιφερειών & ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ

ΘΕΜΑ : Προτάσεις Διαχείρισης της Κρίσης Υγείας από τον Covid-19

Ως πρώην Διοικητής Νοσοκομείου του ΕΣΥ και έχοντας εμπειρία στην αντιμετώπιση κρίσεων υγείας κατά το χρόνο άσκησης των καθηκόντων μου, αυτές τις δύσκολες ώρες που δοκιμάζεται το σύστημα υγείας, αισθάνομαι την υποχρέωση και ευθύνη να απευθυνθώ δημόσια στους ηγετικούς θεσμικούς φορείς υγείας του ΕΣΥ με σκοπό να τους προβληματίσω και να τους συστήσω ταπεινά, έτσι ώστε να ενσκήψουν με επαγγελματισμό, ταχύτητα, σοβαρότητα  και αφοσίωση στην άμεση ανάληψη δράσεων για την επιτυχή αντιμετώπιση της σοβούσης παγκόσμιας κρίσης υγείας από την Πανδημία που προκαλεί ο ιός Covid-19.

Σας προτείνω να συνεκτιμηθούν κατά κρίσιν σας και όπου είναι δυνατόν, τα ακόλουθα :

Α.  ΣΥΣΤΑΣΗ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ (ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΡΙΣΕΩΝ)

Συγκρότηση Επιτροπής Διαχείρισης Κρίσης σε κάθε Νοσοκομείο , με πρόεδρο τον Διοικητή ή τον Αναπληρωτή Διοικητή του νοσοκομείου, στην οποία θα συμμετέχουν :

–Οι διευθυντές: Ιατρικής Υπηρεσίας, Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, ΤΕΠ, Παθολογικού Τομέα, Χειρουργικού Τομέα, Εργαστηριακού Τομέα, Διοικητικής Υπηρεσίας, Πληροφορικής

-Οι Επιστημονικοί Διευθυντές ΜΕΘ, ΜΑΦ και ΜΑΑ

-Ο Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου

-Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Λοιμώξεων

-Οι Επιστημονικοί Διευθυντές των Παθολογικών και Πνευμονολογικών Κλινικών,

-Ο Επιστημονικά υπεύθυνος των Αναισθησιολόγων

-Ο προϊστάμενος  Φαρμακείου

-Ένας Γραμματέας

Η Επιτροπή θα συνεδριάζει κάθε πρωί στις 08:00 και μια φορά μέσα στο σαββατοκύριακο, σε συγκεκριμένο χώρο εντός του νοσοκομείου και θα αναλύεται συνοπτικά η κατάσταση και η εξέλιξη εφαρμογής και υλοποίησης οδηγιών του Υπουργείου Υγείας και της Υγειονομικής Περιφέρειας. Θα δίδονται οδηγίες στους αρμόδιους που θα τις υλοποιήσουν και την επόμενη μέρα θα παρουσιάζεται η πρόοδος υλοποίησης από τους υπευθύνους. Όπου απαιτείται θα δίνονται άμεσα σαφείς έγγραφες οδηγίες από τη διοίκηση για την οργάνωση και υλοποίηση των αναγκαίων δράσεων με βάση τις αποφάσεις κατά την διαβούλευση εντός της Επιτροπής Διαχείρισης Κρίσης.

Σκόπιμο είναι να τηρούνται συνοπτικά πρακτικά, ή μαγνητοφώνηση των συνεδριάσεων για να δημιουργούνται δεσμεύσεις και να αποφεύγονται ανευθυνο-υπεύθυνες φιλολογίες και εντυπωσιασμός απόψεων από τους συμμετέχοντες στην συνδιάσκεψη της επιτροπής.

Τα μέλη της επιτροπής διαχείρισης κρίσης εννοείται ότι θα μεταφέρουν στους συνεργάτες και υφισταμένους των τον δέοντα προς υλοποίηση σχεδιασμό με διαφάνεια, χωρίς σκοπιμότητες.

Η Κρίση απαιτεί συλλογικότητα και αγαστή συνεργασία όλων στην αντιμετώπισή της και όχι αποκλεισμό των αρμοδίων και των ειδικών σε κάθε τομέα. Σημαντική είναι η σαφής και οριοθετημένη κατανομή της ανάληψης ευθυνών από τους υπευθύνους. Όσοι κληθούν να δράσουν επιβάλλεται να είναι πλήρως ενημερωμένοι για το εύρος της σοβαρότητας της κατάστασης και όπου είναι δυνατό να συμμετέχουν στη λήψη των αποφάσεων που τους αφορούν.

Η ενημέρωση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου θα γίνεται τακτικά και έκτακτα με συχνότητα που θα καθορίζει η σοβαρότητα της κατάστασης και ο διαθέσιμος χρόνος.

Β.  ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

Για να μην οδηγηθούμε στα δυσάρεστα που συμβαίνουν σε άλλες χώρες, Ιταλία Ισπανία κλπ είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ απαραίτητη η Ενημέρωση και η Εκπαίδευση όλου του Προσωπικού ανεξαρτήτως το που εργάζεται εντός των Νοσοκομείων, τα οποία καλούνται σήμερα να αντιμετωπίσουν την εν εξελίξει πανδημία, ενώ βεβαιότατα για την επιτυχή αντιμετώπισή της απαιτείται οργάνωση και προληπτικό σχέδιο δράσης.

Οι διοικητές των νοσοκομείων είναι υπεύθυνοι να οργανώσουν ένα σύστημα άρτιας και ταχύρυθμης εκπαίδευσης όλου του προσωπικού του νοσοκομείου για να γίνει τούτο κοινωνός και αρωγός στην όλη προσπάθεια. Αυτονόητο είναι ότι οι διοικητές με απόφασή τους θα ορίσουν τους πλέον κατάλληλους Εκπαιδευτές-Εισηγητές.

Στην υπόψη εκπαίδευση δεν θα απόσχει κανείς ανεξαρτήτως ιδιότητος, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών υγείας (ιατροί-νοσηλευτές-παραϊατρικό προσωπικό-διοικητικό/τεχνικό/εργατικό-προσωπικό καθαριότητας/φύλαξης/εστίασης-δηλ. ΑΠΑΝΤΕΣ)

Το πρόγραμμα εκπαίδευσης πρέπει να ξεκινήσει «αύριο», αν όχι χθες, και να περιλάβει όλα τα σχετικά με την πανδημία, σε κοινές ή χωριστές ομάδες ανάλογα με το πεδίο ενδιαφέροντος των διαφόρων ομάδων εργαζομένων και πρέπει να ολοκληρωθεί εντός μιας εβδομάδος το αργότερο από «σήμερα».

Η εκπαίδευση θα πρέπει να γίνει σε ομάδες, σε πρωινό και μεσημεριανό ωράριο καθημερινά για να μπορέσουν να ενημερωθούν και να εκπαιδευτούν όλοι οι συμμετέχοντες στις βάρδιες. Η εκπαίδευση θα είναι υποχρεωτική για όλους και θα πρέπει να τηρηθεί παρουσιολόγιο, και αν είναι δυνατό με τη λήξη της κρίσης να χορηγηθεί σε όλους σχετική «Βεβαίωση Παρακολούθησης» από τη διοίκηση.

(1)          Αντικείμενα εκπαίδευσης για όλο το προσωπικό

-Ανάλυση της σοβαρότητας της κατάστασης από τη διοίκηση και τους ειδικούς.

-Σαφής ενημέρωση για τα μέτρα που εφαρμόζονται από το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και την Κυβέρνηση και τον αναγκαίο τρόπο εισόδου και εξόδου των εργαζομένων στο νοσοκομείο για την ατομική προστασία τους.

-Σαφής ενημέρωση για τα ειδικότερα μέτρα που εφαρμόζονται στο συγκεκριμένο νοσοκομείο, από τη είσοδο των ασθενών μέχρι την κίνηση-διακίνηση αυτών εντός του νοσοκομείου.

-Τρόπος Διαχείρισης και προστασίας των ασθενών με χρόνια νοσήματα που δεν αφορούν τον κορονοϊό (έκτακτα περιστατικά-νεφροπαθείς-νευρολογικά νοσήματα-μεσογειακή αναιμία-καρδιολογικά νοσήματα-διαβητικοί κλπ).

-Μέτρα προστασίας και τρόπος διακίνησης προμηθειών, εφοδίων, τροφίμων και υλικών εντός του νοσοκομείου.

(2)          Αντικείμενα εκπαίδευσης για το Ιατρικό Προσωπικό

Με την αναβολή όλων των προγραμματισμένων χειρουργικών επεμβάσεων και των τακτικών ιατρείων έχει προσωρινά αποδεσμευθεί αρκετά μεγάλος αριθμός ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, με αντίστοιχη εξοικονόμηση πόρων από την αναστολή προμήθειας χειρουργικού-ορθοπεδικού υλικού, εμφυτευμάτων, φαρμάκων κλπ, πόροι που πρέπει να κατευθυνθούν στην επείγουσα προμήθεια-απόκτηση υλικού προστασίας των επαγγελματιών υγείας από τον κορονοϊό (στολές-μάσκες-καθαριστικά-απολυμαντικά κλπ).

Όλο αυτό το ιατρικό προσωπικό που αποδεσμεύτηκε και δεν εντάσσεται στις παθολογικές ειδικότητες της «πρώτης γραμμής» για τη μάχη του κορονοϊού, επιβάλλεται να ενημερωθεί και να εκπαιδευτεί εκ νέου στα καθήκοντα του τμήματος επειγόντων, όπως τότε που ήταν ειδικευόμενοι, γιατί αν η κρίση ενταθεί, θα χρειαστεί όλοι οι ιατροί ανεξαρτήτως ειδικότητας να συμμετάσχουν σε εφημερίες επειγόντων, καθόσον σαφές είναι ότι το προσωπικό των παθολογικών ειδικοτήτων δεν θα επαρκεί. Άλλωστε αυτό ήδη εφαρμόζεται στα νοσοκομεία της Βόρειας Ιταλίας κλπ. Η Εκπαίδευση αυτού του οιονεί πλεονάζοντος ιατρικού-νοσηλευτικού προσωπικού θα μπορούσε να αφορά σε :

-Λήψη μέτρων σωστής ατομικής προστασίας στην αντιμετώπιση ασθενών      

-Διαχείριση Επειγόντων περιστατικών

-Διαδικασίες ΜΕΘ, διασωλήνωση κλπ

Γ.  ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ/ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΘΑΛΑΜΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΟΡΟΝΟΙΟ σε ΠΤΕΡΥΓΕΣ του ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ

Μετά την αναστολή των χειρουργικών επεμβάσεων είναι εφικτή η προσωρινή συρρίκνωση των χειρουργικών κλινικών χωροταξικά και η δημιουργία-ανάπτυξη ανεξάρτητων πτερύγων αποκλειστικά με θαλάμους πιθανών ασθενών «κορονοϊού» στους χώρους που θα αποδεσμευτούν.

Δ.  ΘΕΣΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Επιβάλλεται να ενεργοποιηθεί άμεσα, με θεσμική κεντρική ή περιφερειακή απόφαση, το Ιατρικό Προσωπικό των Κέντρων Υγείας, και όχι μόνον, που στο πλείστον των περιπτώσεων είναι παθολογικής κατεύθυνσης (παθολόγοι, γενικοί ιατροί, παιδίατροι) και ήδη κατέχει την εμπειρία της διαχείρισης επειγόντων στα κέντρα υγείας που Εφημερεύουν κανονικά. Ειδικότερα θα πρέπει, σταδιακά και ανάλογα με την εξέλιξη της κρίσης να ενταχθούν οι ιατροί των Κ.Υ. στα κατά τόπους νοσοκομεία.

Ε.  ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΙΔΙΩΤΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ

Λόγω της μείωσης της κίνησης ασθενών στα κατά τόπους ιδιωτικά ιατρεία, σκόπιμο είναι να υπάρξει άμεσα σχεδιασμός ενεργοποίησης σε επίπεδο Υπουργείου ή Υγειονομικής Περιφέρειας, των ιδιωτών ιατρών, σε εθελοντική ή ακόμα και σε υποχρεωτική βάση, σε συνεργασία και με τους τοπικούς Ιατρικούς Συλλόγους, έτσι ώστε να ενταχθούν προσωρινά στη δύναμη των νοσοκομείων ιατροί των αναγκαίων ειδικοτήτων (Πνευμονολόγοι-Παθολόγοι-Γενικοί Ιατροί-Αναισθησιολόγοι κ.α).

Από την επιλογή της εθελοντικής συμμετοχής, δεν θα πρέπει να εξαιρεθούν και ιατροί που συνταξιοδοτήθηκαν τα δύο-τρία τελευταία χρόνια.

ΣΤ.  ΑΠΟΘΕΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ Covid-19

Σημαντικό είναι να οργανωθεί και να υπάρξει ένα Σύστημα Διαχείρισης Αποθεμάτων και της συνεχούς αναπλήρωσής του με το αναγκαίο Αναλώσιμο Υγειονομικό Υλικό και ειδικών Φαρμάκων  για την ατομική προστασία των επαγγελματιών υγείας αφενός και των ασθενών αφετέρου. Είναι αυτονόητη η πρόβλεψη από την κάθε διοίκηση η δημιουργία επαρκούς αποθέματος ξενοδοχειακού εξοπλισμού (κλίνες-στρώματα-λευκά είδη κλπ) αναγκαίου για την ανάπτυξη νέων πτερύγων-κλινικών «κορονοϊού».

Απαιτείται επίσης και η δημιουργία ισχυρού αποθέματος με συσκευές και ιατρικό εξοπλισμό εν γένει που είναι αναγκαίος για την αποτελεσματική θεραπεία και ίαση όσων νοσήσουν από τη νόσο (αναπνευστήρες κ.α.).

Για το καθημερινό απόθεμα κάθε νοσοκομείου και για όλους τους σχετιζόμενους επί μέρους κωδικούς ειδών που το αποτελούν, θα πρέπει να ενημερώνεται on line σε καθημερινή βάση η οικεία Υγειονομική Περιφέρεια που πρέπει «να βλέπει» το απόθεμα συνολικά, σε περίπτωση που πρέπει να ενισχύσει νοσοκομεία περιοχών που πιθανώς έχουν μεγαλύτερη επιβάρυνση από τη νόσο.     

Ζ.  ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Οι συνθήκες είναι ιδιαίτερα κρίσιμες και απαιτείται ο καθένας να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να αναλάβει, ακόμα και σε εθελοντική βάση, τις ευθύνες που του αναλογούν για το καλό της δημόσιας υγείας και για την ίαση όσων νοσήσουν από την πανδημία του Covid-19, που μπορεί να είναι φίλοι, συγγενείς ή γείτονες του καθενός και της καθεμιάς, για να ξεκινήσουμε την «επόμενη μέρα» και πάλι όλοι μαζί, διατηρώντας την υγεία και ευημερία και την κοινωνική συνοχή.

Απεύχομαι την εξάπλωση της νόσου σε επίπεδα γειτονικών χωρών.

Ελπίζω βάσιμα στην επιτυχία των μέτρων που ορθώς και πολύ έγκαιρα έλαβε η Κυβέρνηση.

Η Οργάνωση, ο σωστός Σχεδιασμός και η λήψη προληπτικών μέτρων, όσο και αν είναι υπερβολικός, επιβάλλεται να γίνουν μεθοδικά και σε κατεπείγουσα βάση, όμως και αν ακόμα η κρίση δεν μας αγγίξει θα αφήσει ένα καλύτερα οργανωμένο ΕΣΥ, με περισσότερες κλίνες ΜΕΘ, πολύτιμο εξοπλισμό και ικανό προσωπικό προς όφελος όλων των Ελλήνων που γιορτάζουν σήμερα σιωπηρά την επέτειο της Εθνικής Παλιγγενεσίας.

25^η Μαρτίου 2020

Με Σεβασμό και Εκτίμηση στους Επαγγελματίες Υγείας

 

Αθανάσιος Πάσχου

Πρώην Διοικητής Νοσοκομείου

Υποπτέραρχος ε.α.- Οικονομολόγος