Χρήσιμες συμβουλές για την αποφυγή εξαπάτησης των πολιτών
Στοχεύοντας στην προστασία των πολιτών από τους επιτήδειους οι οποίοι με διάφορα προσχήματα και τεχνάσματα επιχειρούν να αποσπάσουν χρήματα ή αντικείμενα αξίας, η Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης συνιστά:
- να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί σε αγνώστους που επιχειρούν με διάφορα προσχήματα και τεχνάσματα να μπουν στο σπίτι σας,
- να μην πείθεστε από άγνωστους, οι οποίοι εμφανίζονται ως υπάλληλοι Δημόσιας Υπηρεσίας ή άλλου φορέα για την διενέργεια ελέγχου και επιδιόρθωσης κάποιου τεχνικού προβλήματος (ύπαρξη βραχυκυκλώματος, υπερκατανάλωση ρεύματος, παρεμβολή στο ρολόι παροχής ρεύματος κ.λπ.) εάν δεν τους έχετε εσείς προηγουμένως καλέσει,
- επισημαίνεται ότι τα νοσοκομεία ή οι δημόσιες υπηρεσίες δεν στέλνουν υπαλλήλους τους σε οικίες ή σε δημόσιους χώρους για να ζητήσουν από πολίτες την καταβολή χρημάτων για υπηρεσίες που παρέχουν,
- να μην πείθεστε εύκολα από άτομα, τα οποία σας «πλησιάζουν» ως γνωστοί συγγενικών – φιλικών προσώπων ή προσπαθούν τηλεφωνικά «για λογαριασμό τους» να τους δώσετε χρήματα λόγω επείγουσας ανάγκης,
- επισημαίνεται ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή όταν σας τηλεφωνούν άγνωστοι και προσπαθούν να σας πείσουν να τους δώσετε χρήματα, με το πρόσχημα ότι φιλικό ή συγγενικό σας πρόσωπο έχει προκαλέσει τροχαίο ατύχημα ή έχει τραυματισθεί σε τροχαίο ατύχημα,
- σε αυτές τις περιπτώσεις μην κάνετε καμία ενέργεια, χωρίς πρώτα να επικοινωνήσετε τηλεφωνικά με το συγκεκριμένο πρόσωπο προς επιβεβαίωση, χρησιμοποιώντας άλλη τηλεφωνική συσκευή, καθώς ενδέχεται οι δράστες να μην τερματίσουν την κλήση και να βρίσκονται ακόμη «στη γραμμή», προσποιούμενοι ότι απαντούν ως το άτομο που καλέσατε επιβεβαιώνοντας την «άσχημη είδηση»
- για τους ίδιους λόγους η επικοινωνία να γίνεται με δικό σας τηλέφωνο και κατόπιν δικής σας πρωτοβουλίας και να μην δέχεστε να μιλάτε με άτομο, το οποίο κάλεσαν οι άγνωστοι,
- σε καμία περίπτωση μην δεχτείτε να συναντηθείτε σε προκαθορισμένο ραντεβού μαζί τους, δηλώνοντας παράλληλα ότι δεν σκοπεύετε να δώσετε χρήματα,
- να ενημερώνετε τα οικεία σας πρόσωπα (του στενού και ευρύτερου συγγενικού, φιλικού και κοινωνικού περιβάλλοντος) και ιδιαιτέρως τα ηλικιωμένα άτομα και να τους συμβουλεύετε προκειμένου να μην εξαπατηθούν από επιτήδειους,
- προσπαθήστε να συγκρατήσετε τα χαρακτηριστικά των δραστών, εάν έλθουν σε επαφή μαζί σας, καθώς και των οχημάτων με τα οποία κινούνται (αριθμό κυκλοφορίας, μάρκα οχήματος, χρώμα κ.λπ.), για να βοηθήσετε το έργο των διωκτικών Αρχών,
- να έχετε πάντα διαθέσιμους τους τηλεφωνικούς αριθμούς, με τους οποίους πρέπει να επικοινωνήσετε σε περίπτωση ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νοσοκομεία, στενοί συγγενείς κ.α.).
- να ενημερώνετε πάντα τις αστυνομικές Αρχές, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος σας.
Ενδεικτικές μορφές άπατης :
Απάτη με το πρόσχημα πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος
- Οι δράστες πραγματοποιούν αιφνιδιαστικές τηλεφωνικές κλήσεις σε αυτούς, προσποιούμενοι άλλοτε τους νοσοκομειακούς γιατρούς και άλλοτε τους δικηγόρους ή αστυνομικούς, υποστηρίζοντας ψευδώς ότι, στενό συγγενικό τους πρόσωπο (συνήθως τέκνο τους) έχει προκαλέσει με υπαιτιότητά του τροχαίο ατύχημα, με συνέπεια τον θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό συνήθως ανήλικου παιδιού.
- Προκειμένου να αποφευχθεί η φυλάκιση του συγγενικού τους προσώπου και να απεμπλακεί από τις επικείμενες ποινικές συνέπειες, απαιτούν την καταβολή σημαντικών χρηματικών ποσών, το ύψος των οποίων ποικίλλει, προσαρμοζόμενα σε κάθε υπόθεση ανάλογα με τη δεκτικότητα και την ευπιστία των θυμάτων.
- Για να γίνουν πιο πειστικοί, έτεροι συνεργάτες παρεμβάλλονται στην τηλεφωνική επικοινωνία, αναλόγως του φύλου του συγγενικού τους προσώπου, προσποιούμενοι αυτό, εκλιπαρώντας για βοήθεια και ασκώντας αφόρητη ψυχολογική πίεση στα θύματα.
- Στη συνέχεια και εφόσον τα θύματα έχουν πεισθεί, είτε εμφανίζονται στην οικία τους για την παραλαβή των χρημάτων, είτε δίνουν ραντεβού σε προκαθορισμένο από τους δράστες τόπο και χρόνο, πλησίον της οικίας.
Επισημαίνεται ότι στα τροχαία ατυχήματα ακολουθούνται πάντα από τις αστυνομικές Αρχές οι νόμιμες και προβλεπόμενες ενέργειες, υπό την καθοδήγηση των κατά τόπους Εισαγγελικών Αρχών και σε καμία περίπτωση δεν υφίστανται παρέκκλιση από αυτές, με την καταβολή χρηματικών ποσών.
Απάτη με τη μέθοδο νοσηλείας συγγενικού προσώπου
- Οι δράστες πραγματοποιούν αιφνιδιαστικές τηλεφωνικές κλήσεις στα υποψήφια θύματα και εκμεταλλευόμενοι την αναστάτωση που προκαλείται, τους αναγγέλλουν ότι ένας στενός συγγενής τους εισήχθη εσπευσμένα σε κάποιο νοσοκομείο, λόγω τροχαίου ατυχήματος ή κάποιου άλλου εκτάκτου λόγου και απαιτούν χρήματα για να γίνει άμεσα κάποια ιατρική πράξη, συνήθως χειρουργική επέμβαση.
- Για να γίνουν πιο πειστικοί, έτεροι συνεργάτες παρεμβάλλονται στην τηλεφωνική επικοινωνία, αναλόγως του φύλου του συγγενικού τους προσώπου, προσποιούμενοι αυτό, εκλιπαρώντας για βοήθεια και ασκώντας αφόρητη ψυχολογική πίεση στα θύματα.
- Στη συνέχεια και εφόσον τα θύματα έχουν πεισθεί, είτε εμφανίζονται στην οικία τους για την παραλαβή των χρημάτων, είτε δίνουν ραντεβού σε προκαθορισμένο από τους δράστες τόπο και χρόνο, πλησίον της οικίας.
Απάτη με το πρόσχημα πρόκλησης πυρκαγιάς στο σπίτι από βραχυκύκλωμα
- οι δράστες εμφανίζονται σε σπίτια των πολιτών, προσποιούμενοι υπαλλήλους ή τεχνικούς της Δ.Ε.Η. και ισχυρίζονται ότι υπάρχει βλάβη στον ηλεκτρολογικό πίνακα του σπιτιού, με κίνδυνο να προκληθεί πυρκαγιά,
- ζητάνε μάλιστα από τους πολίτες να συγκεντρώσουν σε σημείο του σπιτιού χρήματα και αντικείμενα αξίας που υπάρχουν στο σπίτι, για δήθεν προστασία τους από πιθανή πυρκαγιά, ενώ
- σε ανύποπτο χρόνο αφαιρούν τα χρήματα και τα αντικείμενα και διαφεύγουν, συνήθως με όχημα που τους περιμένει συνεργός τους.
Απάτες με το πρόσχημα βλάβης σε μηχανήματα προπληρωμένων καρτών ή μηχανημάτων έκδοσης καρτών χρόνου ομιλίας
- Οι δράστες έρχονται σε τηλεφωνική επικοινωνία με ιδιοκτήτες-υπαλλήλους, μικρών καταστημάτων (π.χ. μίνι-μάρκετ, περίπτερα κλπ) και τους ενημερώνουν ότι, είναι τεχνικοί υπάλληλοι της εταιρείας που τους παρέχει το μηχάνημα έκδοσης προπληρωμένων καρτών ή το μηχάνημα έκδοσης καρτών χρόνου ομιλίας το οποίο τους εμφανίζει κάποιο τεχνικό πρόβλημα.
- Εν συνεχεία επικαλούνται ότι, για να επιλυθεί το εν λόγω πρόβλημα, πρέπει να εκτυπώσουν ορισμένο αριθμό καρτών και να τους δώσουν τον αριθμό PIN. Τα υποψήφια θύματα πείθονται και δίνουν τους αριθμούς ΡΙΝ, ενώ η κλήση τερματίζεται με τους δράστες να τους ενημερώνουν ότι, εντός ολίγης ώρας το πρόβλημα θα αποκατασταθεί.
- Έκτοτε, παύουν κάθε επικοινωνία με τα θύματα.
Απάτες μέσω αγοραπωλησίας
Οι δράστες χρησιμοποιούν δύο διαφορετικές μεθοδολογίες (modus operandi), που περιγράφονται ως ακολούθως:
α) Οι δράστες εμφανίζονται ως υποψήφιοι αγοραστές
- μέσω του διαδικτύου, αναζητούν και βρίσκουν ηλεκτρονικές αγγελίες πώλησης προϊόντων – αντικειμένων (οχήματα, ηλεκτρονικές συσκευές κ.α.), με σκοπό την εξαπάτηση των ιδιοκτητών τους,
- αφού έρχονται σε επικοινωνία με τους πωλητές, συμφωνούν για την αγορά και το αντίτιμο της συναλλαγής,
- στη συνέχεια, επιδεικνύουν στον πωλητή είτε ανύπαρκτο αριθμό λογαριασμού, στον οποίο φαίνεται ψευδής ηλεκτρονική μεταφορά του αντιτίμου της συναλλαγής στο λογαριασμό του, είτε πλαστές βεβαιώσεις μεταφοράς εμβασμάτων στον προαναφερθέντα λογαριασμό,
- οι πωλητές των προϊόντων – αντικειμένων παραπλανούνται – πείθονται και χωρίς να έχουν διασταυρώσει αν είναι πραγματική η μεταφορά χρημάτων αποστέλλουν τα προϊόντα – αντικείμενα.
β) Οι δράστες εμφανίζονται ως πωλητές
- καταχωρούν μέσω διαδικτύου ηλεκτρονικές αγγελίες πώλησης προϊόντων – αντικειμένων (οχήματα, ηλεκτρονικές συσκευές κ.α.), με σκοπό την εξαπάτηση υποψήφιων αγοραστών. Σε πολλές περιπτώσεις προσφέρουν τα προς πώληση προϊόντα – αντικείμενα σε δελεαστικές τιμές,
- οι υποψήφιοι αγοραστές έρχονται σε επικοινωνία μαζί τους και αφού πεισθούν για τη φερεγγυότητα του υποτιθέμενου πωλητή, συμφωνούν για την αγορά του προϊόντος
- στη συνέχεια, καταβάλλουν σε λογαριασμό Πιστωτικού Ιδρύματος που τους υποδεικνύεται από τους δράστες το αντίτιμο που έχει συμφωνηθεί.
- οι δράστες, εφόσον τα χρήματα έχουν καταβληθεί στον υποδεικνυόμενο από αυτούς λογαριασμό, διακόπτουν κάθε επικοινωνία με τον υποψήφιο αγοραστή και εκταμιεύουν απευθείας το χρηματικό ποσό που κατατέθηκε στο Πιστωτικό Ίδρυμα.
Τονίζεται ότι οι δράστες αποφεύγουν την αυτοπρόσωπη παρουσία με τους παθόντες, επιδιώκοντας αποκλειστικά και μόνο την τηλεφωνική επικοινωνία μαζί τους, μέσω διαφόρων τηλεφωνικών συνδέσεων για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου εντοπισμού και σύλληψής τους.
Για το λόγο αυτό παρακαλούνται οι πολίτες να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί σε άγνωστα άτομα που τους τηλεφωνούν ή εμφανίζονται στα σπίτια τους και με οποιοδήποτε πρόσχημα τους ζητάνε χρήματα. Σε καμία περίπτωση να μην δίνουν χρήματα και να καλούν στο 100, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος τους.
Για περισσότερες συμβουλές για την αποφυγή εξαπάτησης μπορείτε να βρείτε στην επίσημη ιστοσελίδα της Ελληνικής Αστυνομίας (www.hellenicpolice.gr) στην ενότητα Οδηγός του Πολίτη.