Απογραφή – Η καχυποψία δεν αποτελεί ελληνικό φαινόμενο
Τι θα γίνει με εκείνους, οι οποίοι, παρά την υποχρεωτικότητα της διαδικασίας, αρνούνται να απογραφούν είτε ηλεκτρονικά είτε με τη μέθοδο «πόρτα-πόρτα» – Υπάρχουν σκέψεις για την επιβολή χρηματικού προστίμου μόνο σε όσους παρεμποδίζουν ή ακόμα και σαμποτάρουν τη διαδικασία
«Ολοι μετράμε»: Με αυτό το σύνθημα βρίσκεται ήδη σε πλήρη εξέλιξη η Απογραφή Πληθυσμού 2021. Ηδη, οι απογραφείς έχουν ξεκινήσει τις «επισκέψεις» στις κατοικίες και τα διαμερίσματα για να αφήσουν τον κλειστό φάκελο με τον μοναδικό κωδικό, προκειμένου οι πολίτες να ολοκληρώσουν τη διαδικασία on line.
Μέχρι τις 26 Νοεμβρίου, οι εκπρόσωποι των νοικοκυριών καλούνται να μπουν στην ειδική εφαρμογή, μέσω του www.gov.gr και χρησιμοποιώντας τον μοναδικό αυτό κωδικό, αλλά και τους κωδικούς του taxis, να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο για την κατοικία και τα μέλη της οικογένειάς τους.
Ωστόσο, στο στάδιο της αυτοαπογραφής έχει προβλεφθεί οι πολίτες που χρειάζονται βοήθεια να έχουν τη δυνατότητα να καλούν τους αρμόδιους υπαλλήλους που θα τους διευκολύνουν.
Στην περίπτωση που οι πολίτες δεν αυτοαπογραφούν ηλεκτρονικά, από τις 27 Νοεμβρίου και έως τα μέσα Δεκεμβρίου, την πόρτα τους θα χτυπήσει εκ νέου ο απογραφέας, ο οποίος αυτή τη φορά θα μπει στο σπίτι τους, προκειμένου να προχωρήσει σε διά ζώσης απογραφή, όπως, εξάλλου, συνέβαινε και τις προηγούμενες δεκαετίες.
Τι θα γίνει με… τους αρνητές της απογραφής;
Τι θα γίνει, όμως, με εκείνους, οι οποίοι παρά την υποχρεωτικότητα της διαδικασίας, αρνούνται να απογραφούν είτε ηλεκτρονικά είτε με τη μέθοδο «πόρτα-πόρτα»;
Τα στελέχη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, όπως επισημαίνουν, προσβλέπουν στην ειλικρινή διάθεση και την υποχρέωση των απογραφομένων να παρέχουν έγκυρες πληροφορίες.
«Με επιχειρήματα και την πειθώ προσπαθούμε να δώσουμε στον κόσμο να καταλάβει τη χρησιμότητα της απογραφής» σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο Απόστολος Κασάπης, διευθυντής του γραφείου προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ Αθανάσιου Θανόπουλου, συμπληρώνοντας πως η δυσπιστία για την απογραφή δεν αποτελεί ελληνικό φαινόμενο, αλλά συναντάται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. 
Κυρώσεις
Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως δεν πρόκειται να υπάρξουν κυρώσεις. Αν και προς το παρόν μία τέτοια συζήτηση χαρακτηρίζεται ως άκαιρη, ο στατιστικός νόμος δίνει τη δυνατότητα στην Αρχή να επιβάλλει κυρώσεις.
Εντούτοις, δεν έχει γίνει εξειδίκευση των κυρώσεων αυτών και, σύμφωνα με στελέχη της ΕΛΣΤΑΤ, μέχρι στιγμής υπάρχουν σκέψεις για την επιβολή χρηματικού προστίμου μόνον σε όσους παρεμποδίζουν ή ακόμα και σαμποτάρουν τη διαδικασία.
Σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, άλλωστε, ανάλογες κυρώσεις και προβλέπονται, αλλά και επιβάλλονται.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Βρετανία, οι Αρχές της οποίας έχουν ορίσει χρηματική ποινή 1.000 λιρών για τους… αρνητές, καθώς κάτι τέτοιο θεωρείται ποινικό αδίκημα. Αντίστοιχα, στην Πολωνία, όσοι δεν συμμετέχουν καλούνται να πληρώσουν 1.000 ευρώ.
Πίσω στη χώρα μας, ωστόσο, ο πέλεκυς του νόμου δεν έχει πέσει ποτέ κατά όσων δεν δέχτηκαν να «μετρηθούν» – ούτε στο παρελθόν. 
Τα fake news για τις ποινές και οι συχνές απορίες
Οι συνήθεις ύποπτοι – κατ’ επάγγελμα ή κατ’ επιλογή – διακινητές fake news, πάντως, είδαν στην απογραφή πεδίον δόξης λαμπρόν.
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα, δε, έχει αναπτυχθεί, κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μια πρωτοφανής παραφιλολογία γύρω από τις υποτιθέμενες ποινές για όσους κλείσουν την πόρτα στους εκπροσώπους της ΕΛΣΤΑΤ.
Η διαγραφή του ΑΜΚΑ και του ΑΦΜ, η μη καταβολή συντάξεων ή το «μπλοκάρισμα» από την έκδοση διαβατηρίου (ψευδής είδηση που κυκλοφορούσε έντονα και το 2011 ή το 2001) βρίσκονται ψηλά στη λίστα των συνωμοσιολόγων.
Τα σενάρια αυτά, μάλιστα, παρότι αντανακλαστικά προκαλούν γέλιο, έχουν γίνει πιστευτά από μερίδα του πληθυσμού που υποδέχεται τους απογραφείς με σκεπτικισμό, με αγένεια ή ακόμα και με άγριες διαθέσεις.
«Δυστυχώς, καθημερινά ενημερωνόμαστε για τέτοια περιστατικά. Αλλωστε, πηγαίνοντας στο σύνολο του πληθυσμού, είναι επόμενο να βλέπουμε τέτοιες συμπεριφορές. Ολοι, όμως, θα πρέπει να καταλάβουμε πως οι απογραφείς είναι εργαζόμενοι που προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους, μια δουλειά που έχει μεγάλη σημασία και οφέλη για τη χώρα» εξηγεί ο Απόστολος Κασάπης.
Γιατί ζητούν ΑΜΚΑ και ΑΦΜ
Η ΕΛΣΤΑΤ, σε μια προσπάθεια να ξεκαθαρίσει όλα εκείνα τα «θολά», για κάποιους, σημεία της απογραφή, έχει συγκεντρώσει μία σειρά από πιθανές απορίες σχετικά με τη διαδικασία, τις οποίες και εκθέτει στον ιστότοπό της (εν είδει… Frequently Asked Questions – FAQ).
Από τις πλέον συχνές ερωτήσεις – πεδίο προστριβών μεταξύ πολιτών και απογραφέων είναι αυτή που αφορά τον ΑΜΚΑ και τον ΑΦΜ.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την Αρχή, μέσω των δύο αυτών αριθμών, «η ΕΛΣΤΑΤ είναι σε θέση να συνδέει και αξιοποιεί με βέλτιστο τρόπο τις βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιεί για τις έρευνές της.»
» Οι απογραφές, και ειδικά η απογραφή πληθυσμού, είναι το βασικό εργαλείο και πλαίσιο για τη διενέργεια πολλών άλλων στατιστικών εργασιών της (π.χ. έρευνες εργατικού δυναμικού της Ελλάδας, συνθηκών διαβίωσης, οικογενειακών προϋπολογισμών).»
» Mε βάση τα αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού 2021 θα επικαιροποιηθούν τα πλαίσια δειγματοληψίας, βάσει των οποίων γίνεται ο σχεδιασμός των δειγματοληπτικών ερευνών της ΕΛΣΤΑΤ σε νοικοκυριά».
«Γιατί ρωτάτε για τα παιδιά μου; Θα μου τα πάρετε;»
Οσο ακραία κι αν ακούγεται μια τέτοια ερώτηση, αρκετοί είναι αυτοί που την έχουν διατυπώσει.
Η απάντηση, λοιπόν, έρχεται από τους υπεύθυνους της Αρχής, που τονίζουν πως «στην Απογραφή Πληθυσμού γίνεται καταγραφή όλων των ατόμων που διαμένουν μόνιμα στη χώρα, ανεξάρτητα από την ηλικία τους («Ολοι μετράμε»). Η απογραφή έχει ως στόχο την καταγραφή του πληθυσμού της χώρας».
