ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ:
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ «ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΠΟΥ ΜΟΥ ΜΙΛΟΥΝ»
Του Θανάση Μουσόπουλου
Με τούτο το κείμενό μου νιώθω την ανάγκη να παρουσιάσω και συστήσω μια νέα ποιήτρια της πόλης μας, μέσα από την πρώτη δημοσιευμένη ποιητική της συλλογή.
Αναφέρομαι στην αγαπητή φίλη και παλιά μου μαθήτρια Ελευθερία Χριστοδούλου και το έργο της «Παράθυρα που μου μιλούν», ποιήματα, έκδοση Μέθεξις, Θεσσαλονίκη 2021, σελ. 134.
Πριν αναφέρω ένα αυτοεργοβιογραφικό σημείωμα, θα παραθέσω ένα εξαιρετικό ποίημά της που κοσμεί το οπισθόφυλλο του βιβλίου.
Ξυλοκόποι ποιητές.
Τα ποιήματα είναι δάση
ξυλοκόποι οι ποιητές
κόβουν τα δέντρα
οι επόμενες γενιές
να ’χουν χαρτί
να συνεχίσουν.
Λίγα στοιχεία για τη ζωή και το έργο της Ελευθερίας Χριστοδούλου, όπως το παραθέτει η ίδια η δημιουργός στο βιβλίο της: «Γεννήθηκα στην Ξάνθη το 1964. Από τα εφηβικά μου χρόνια ασχολήθηκα με τον πεζό και ποιητικό λόγο. Σπούδασα Βιβλιοθηκονομία στο Τ.Ε.Ι Αθηνών και Παιδαγωγικά στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Δούλεψα ως υπεύθυνη βιβλιοθήκης του Δ.Π.Θ. στην Αλεξανδρούπολη. Στο διάστημα της παρουσίας μου στην πόλη αρθρογραφούσα στο περιοδικό ” Θρηίκιος Άνεμος”. Το 1999 ο αέρας της επαγγελματικής αλλαγής με οδηγεί στο διδασκαλικό επάγγελμα. Διορίζομαι στα Δωδεκάνησα, στην Ρόδο. Εργάζομαι στο Γραφείο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου και σε σχολεία του νησιού. Τελειώνω το Διδασκαλείο Γενικής Εκπαίδευσης και επιστρέφω στα πάτρια εδάφη. Το 2011 ο αέρας της αλλαγής με οδηγεί στην Κορυτσά της Αλβανίας. Διδάσκω τρία χρόνια στο σχολείο “ΟΜΗΡΟΣ¨ Τα τελευταία χρόνια εργάζομαι στην Ξάνθη στο 2ο Δημοτικό Σχολείο.
Είμαι κάτοχος του μεταπτυχιακού “Σπουδές στην Εκπαίδευση” του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου (Ε.Α.Π.). Έχω παρακολουθήσει σεμινάρια- μαθήματα Δημιουργικής Γραφής τα τελευταία χρόνια στο Ε.Α.Π. και όχι μόνο. Ποιήματά μου είναι δημοσιευμένα στο ανθολόγιο «Τεχνών συναπαντήματα» του Έρωτα το Κόκκινο και στο “ΛογοΤεχνικό δελτίο” του Φιλολογικού Ομίλου Θεσσαλονίκης.
Το «Παράθυρα που μου μιλούν» είναι η πρώτη μου ποιητική συλλογή. Ποιήματα της συλλογής έχουν μελοποιηθεί και δραματοποιηθεί. Η δεύτερη συλλογή οδεύει προς το τυπογραφείο.
Εκτός από την ποίηση ασχολούμαι με την ζωγραφική. Έχω πάρει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Πινακοθήκη της Ξάνθης στα πλαίσια των γιορτών της παλιάς πόλης. Τα ταξίδια, η ασχολία μου με τα φυτά, το διάβασμα και η μουσική είναι τα αγαπημένα μου χόμπι».
*
Εκτός από το ποίημα του οπισθόφυλλου που παραθέσαμε, η συλλογή περιέχει εκατόν πέντε ποιήματα και κοσμείται από δεκαοχτώ φωτογραφίες της Ελευθερίας, με θέματα που αντιστοιχούν σε παρακείμενα ποιήματα.
Ο τίτλος της συλλογής είναι σαφής. Γράφει:
Παράθυρα ανοιχτά / η ματιά πετά στον έναστρο ουρανό / δρεπάνι το φεγγάρι κοφτερό / στάχυα αστέρια θερίζει μαγνητίζει / προσδοκεί ελπίδες να φωτίσει / απλόχερα στη γη να τις σκορπίσει.
Όμως και οι πόρτες συμπληρώνουν το βλέμμα της ποιήτριας:
Μια πόρτα μένει, τελικά / η πόρτα που με οδηγεί πέρα από μένα / εκεί που ο σύρτης είναι ανοιχτός / και τα κλειδιά
χαμένα.
Το σπίτι, και μάλιστα το παλιό, ως αποτύπωμα της παιδικής και νεανικής ανάμνησης, είναι το ευρύτερο σύμβολο της αναζήτησης:
Σπίτι παλιό μονάχο περιμένει / ψυχή του…
η πέτρα που επιμένει.
Επέλεξα ως προοίμιο και βάση αυτά τα μικρά αποσπάσματα, γιατί αποτελούν την ευρύτερη σκηνοθεσία, όπου κινείται ο δημιουργικός κόσμος της Ελευθερίας.
Μαθαίνουμε όσο ζούμε / Ο σταυρός είναι σύντροφος / νιώθουμε τα χέρια που χτυπούν τα καρφιά.
Όμως… / ανεβαίνουμε τον Γολγοθά χωρίς αντιστάσεις / βρισκόμαστε ανάμεσα σε ληστές χωρίς αντιδράσεις / προς τον ουρανό κοιτάμε / Ανάσταση προσδοκούμε.
Θα σωθούμε;
Να προσθέσουμε, βέβαια, τον κεντρικό ρόλο της ίδιας της ποίησης. Είναι ξεκάθαρη για το ρόλο των λέξεων:
Πουλιά οι λέξεις
Φτερουγίζουν μέσα μου
Αναζητούν δρόμους ανάδυσης
Ελεύθερους, ανεμπόδιστους.
Ω, εαυτέ μου
Πόσο πασχίζεις στον αποχωρισμό τους
Μη γλιστρήσουν από τον μαγνήτη που τις έλκει.
Και συγκεκριμένα για την ποίηση γράφει:
Στίχο το στίχο γεννιέται ένα ποίημα
Μοιάζει με ένα αόρατο νήμα
Που ενώνει εσωτερικούς κραδασμούς-λυγμούς
Με εξωτερικούς κοινωνικούς-προσωπικούς ερεθισμούς.
*
Θεματολογικά, αρκετά ποιήματά της αναφέρονται σε ομορφιές της Ξάνθης, στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον, στον άνθρωπο και στην κοινωνία. Επίσης παρουσιάζονται αρχαία μυθολογικά πρότυπα – πρόσωπα μαζί με μια έντονη φυσιολατρία. Ένα δείγμα:
Παίζεις στο φως του φεγγαριού
Τη λύρα του Ορφέα
Δίνεις φιλιά προς τα κλαδιά
Την ώρα που ο άνεμος περνά
Με τα ορμητικά φτερά του.
Ολοκληρώνοντας τον περίπατό μας στον συναρπαστικό ποιητικό κόσμο της Ελευθερίας Χριστοδούλου, επιλέξαμε ένα ποίημά της το οποίο – μαζί με τους Ξυλοκόπους ποιητές- αποδεικνύει την ποιητική φωνή και δύναμή της:
Αγριόχορτα
Υπάρχουν λουλούδια ελκυστικά
Μα εγώ αγαπώ τα αγριόχορτα
Γιατί δεν διστάζουν
Με την πέτρα να αναμετρηθούν
Να παλέψουν, να αναδυθούν.
Συγχαίρουμε την Ελευθερία Χριστοδούλου για την ποιητική της αφετηρία και περιμένουμε την επόμενη δουλειά της…
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΞΑΝΘΗ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2022