Χρυσές δουλειές με το “ελληνικό γιαούρτι” κάνουν ξένες εταιρείες

Τα κενά στη θωράκιση των ελληνικών προϊόντων στη διεθνή αγορά αναδεικνύει το περιστατικό δυσφήμισης με γιαούρτι που εντοπίστηκε στη Ν.Κορέα με την αναγραφή στην ετικέτα του “άστε τους Έλληνες να έχουν τους φιλοσόφους τους, αφήστε το γιαούρτι σε εμάς”.

Το προϊόν της εταιρείας Trimona Foods, με έδρα στη Νέα Υόρκη, που αναφέρει ότι είναι βουλγαρικό γιαούρτι (bulgarian yogurt) και καλεί τους καταναλωτές να το προτιμήσουν με αυτό τον δυσφημιστικό τρόπο για τους Έλληνες παραγωγούς, εντόπισε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), ο οποίος και το κατήγγειλε σε ελληνικές και ξένες αρχές επιδιώκοντας αποκατάσταση της φήμης του “ελληνικού γιαουρτιού”.

Ας σημειωθεί ότι το γιαούρτι μαζί με τη φέτα είναι τα δύο προϊόντα ναυαρχίδες του εθνικού εξαγωγικού δυναμικού της χώρας. Κι ενώ η ελληνική αγορά γιαουρτιού υπολογίζεται σε πάνω από 300 εκατ. ευρώ και οι ελληνικές εξαγωγές σε 134 εκατ. ευρώ, η αγορά γιαουρτιού ελληνικού τύπου (greek style yogurt) στο εξωτερικό ξεπερνά τα 8,5 δισ. ευρώ. Πρακτικά, το μερίδιο της Ελλάδας, αν και αυξανόμενο, είναι αμελητέο ενώ παρά την αναγνωρισιμότητα των ελληνικών σημάτων όπως ΦΑΓΕ, Κρι Κρι, ΔΕΛΤΑ, ΔΩΔΩΝΗ, Όλυμπος, ΜΕΒΓΑΛ, Φάρμα Κουκάκη, σε πολλές αγορές αυτά αντιμετωπίζουν αθέμιτο ανταγωνισμό.

Πρακτικά, πολλές εταιρείες στο εξωτερικό εκμεταλλεύονται την καλή φήμη του ελληνικού γιαουρτιού και τα κενά στο πλέγμα προστασίας του προϊόντος για να κάνουν “χρυσές δουλειές”.

Έχουν περάσει περίπου πέντε χρόνια από τους διθυράμβους περί νίκης της Ελλάδας στην προστασία του ελληνικού γιαουρτιού όταν η Τσεχία αναγκάστηκε να αποσύρει νομοθεσία τροποποιώντας κυβερνητική απόφαση που επέτρεπε στις τοπικές γαλακτοβιομηχανίες να παράγουν γιαούρτι ελληνικού τύπου χρησιμοποιώντας την ονομασία “ελληνικό γιαούρτι”. Η Τσεχία τροποποίησε τη νομοθεσία της καθ’ υπόδειξη της Κομισιόν που αποδέχεται την ονομασία “ελληνικό γιαούρτι” ως ένδειξη προέλευσης θεωρώντας ότι αρμόζει μόνο σε προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα και η χρήση της σε άλλες περιπτώσεις αποτελεί εξαπάτηση των καταναλωτών εγείροντας θέμα αθέμιτου ανταγωνισμού. Όπως π.χ. δεν μπορεί να παράγεται στην Ελλάδα γαλλικού τύπου κρασί με την ονομασία “French wine” ή ιταλικού τύπου τυρί με την ανάλογη σήμανση που δηλώνει την προέλευση του προϊόντος, έτσι δεν μπορεί να παράγεται από ξένες εταιρείες ελληνικό γιαούρτι. Αυτά όμως ισχύουν στην ΕΕ και όχι οπουδήποτε στον κόσμο όπως αποδεικνύει το πρόσφατο περιστατικό στη Ν.Κορέα, αν και σε όλες σχεδόν τις χώρες υπάρχει νομοθεσία που προστατεύει τους καταναλωτές από παραπλανητική πληροφόρηση.

Όπως σημειώνει στο Powergame ο Χρήστος Αποστολόπουλος, πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ, όταν ένα γιαούρτι έχει την επισήμανση “greek yogurt” παραπλανά τον καταναλωτή και όπως τονίζει, ο ΣΕΒΓΑΠ ετοιμάζει νομικές προσβολές. Πρόκειται βέβαια για διαφορετικά θέματα. Αφενός η αγορά του γιαουρτιού ελληνικού τύπου (greek yogurt) μεγαλώνει γρήγορα στο εξωτερικό καθιστώντας δύσκολη την διαχείριση του προβλήματος σε άλλες χώρες. Εξάλλου εκτός από προϊόντα με επισήμανση “ελληνικό γιαούρτι κυκλοφορούν ακόμη και προϊόντα με ένδειξη “αυθεντικό ελληνικό γιαούρτι”, καθώς πολλές επιχειρήσεις που παράγουν γιαούρτια σε τρίτες χώρες υιοθετούν το “ελληνικό γιαούρτι” ως κοινή ονομασία, όπως π.χ. american burger ή λαχανάκια Βρυξελλών, προϊόντα που παράγονται και προωθούνται και σε άλλες χώρες. Αφετέρου το γιαούρτι που εντοπίστηκε στην αγορά της Ν.Κορέας συνοδεύεται και από μια προσβλητική επισήμανση “άστε τους Έλληνες να έχουν τους φιλοσόφους τους, αφήστε το γιαούρτι σε εμάς”. Το προϊόν, όπως εξηγεί ο κ. Αποστολόπουλος συνοδεύεται από την απαράδεκτη φράση για να επωφεληθεί, ακριβώς επειδή το γιαούρτι σε όλο τον κόσμο είναι ένα προϊόν που συνδέεται με το “ελληνικό γιαούρτι”.

Σε αυτό έχει συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό η ΦΑΓΕ, της οικογένειας Φιλίππου, που τυποποίησε το προϊόν και άρχισε εξαγωγές από την δεκαετία του ’70. Λίγα χρόνια αργότερα πολλές ξένες εταιρείες επιχείρησαν να την μιμηθούν κι έτσι άρχισαν να κυκλοφορούν στην διεθνή αγορά προϊόντα “Greek Style Yogurt”.

Σημειώνεται ότι ήδη από το 2019, όταν έκλεισε το ζήτημα με την Τσεχία που είχε ανοίξει το 2016 (τότε θεσπίστηκε ο νόμος που επέτρεπε στις τσεχικές γαλακτοβιομηχανίες να παράγουν προϊόντα με την ονομασία “ελληνικό γιαούρτι”), η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είχε προαναγγείλλει την κατοχύρωση της ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη) για το προϊόν και ο σχετικός φάκελος άρχισε να προετοιμάζεται από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών κατόπιν ανάθεσης από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Επίσης, έχουν υπογραφεί και διμερείς συμβάσεις για την προστασία του σήματος “ελληνικό γιαούρτι” με χώρες όπως Αυστραλία, Ιαπωνία, Βιετνάμ κ.α..

Όπως στην περίπτωση της Τσεχίας έτσι και τώρα, με το προϊόν που εντοπίστηκε στη Ν.Κορέα, κινητοποιήθηκε πρώτος ο ΣΕΒΓΑΠ υποβάλλοντας καταγγελία, σε πρώτη φάση στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στον Υπουργό Εξωτερικών, στις τοπικές Πρεσβείες της Ελλάδας σε ΗΠΑ και Ν.Κορέα και στην μόνιμη εθνική αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες. Ακολούθως θα συζητηθεί πώς θα γίνει η διαμαρτυρία σε τοπικές αρχές ανταγωνισμού δεδομένου ότι η δυσφήμιση ανταγωνιστή αντιβαίνει με τους κανόνες ανταγωνισμού και το δίκαιο περί αθέμιτου ανταγωνισμού και εγείρει κυρώσεις.