«Σάρκα και οστά» παίρνει ο σχεδιασμός για τη σύσταση του νέου κρατικού «Τειρεσία», που θα λειτουργεί με τη μορφή δύο νέων ανεξάρτητων αρχών για την αναχαίτιση του κύματος των «κόκκινων» οφειλών, που κινούνται πάνω από το «φράγμα» των 234,5 δισ. ευρώ ανοίγοντας τον δρόμο για προσωποποιημένες ρυθμίσεις σε φορολογούμενους και επιχειρήσεις με χρέη από 100.000 έως 1 εκατ. ευρώ.
Στο υπουργείο Οικονομικών προχωρούν στην προκήρυξη του διαγωνισμού για την επιλογή του προέδρου και των μελών του συμβουλίου διοίκησης της Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης που θα έχει το βάρος της συγκέντρωσης των χρεών και μάλιστα από όλες τις πηγές (Εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, Τράπεζες, Εταιρίες Διαχείρισης – Servicers, ΔΕΚΟ, ακόμα και από τους ΟΤΑ), ενώ παράλληλα θα βαθμολογεί την πιστοληπτική συμπεριφορά πολιτών και επιχειρήσεων.
Θα είναι η πρώτη φορά που το Δημόσιο και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα μπορούν να έχουν μία ενιαία εικόνα για το σύνολο των «κόκκινων» χρεών που χρωστούν ιδιώτες και επιχειρήσεις. Η Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης θα συνεργάζεται στενά με το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων που θα δημιουργηθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος και θα καταγράφει σε λεπτομερή βάση το ιστορικό πληρωμών για κάθε μεμονωμένο δάνειο που χορηγείται με τη διαφορά ότι η ίδια θα αξιολογεί την πιθανότητα αθέτησης μιας υποχρέωσης και θα «ανάβει κόκκινο» για περιπτώσεις φορολογουμένων που περνούν στη «ζώνη υψηλού κινδύνου» για αδυναμία εξυπηρέτησης των οφειλών τους προς το Δημόσιο και τις τράπεζες.
Στη βάση αυτή θα δημιουργηθεί ένα σύστημα βαθμολόγησης (point system) για όλους τους οφειλέτες που θα είναι οδηγός για νέες ρυθμίσεις οφειλών και τη λήψη νέων δανείων, τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς του Δημοσίου για την ανάληψη έργων ή ακόμα και την παροχή κρατικών εγγυήσεων στο πλαίσιο υλοποίησης χρηματοδοτούμενων από το Δημόσιο ή συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. ή άλλον, διεθνή οργανισμό προγραμμάτων.
Περαιτέρω το σύστημα αξιολόγησης θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από ιδιωτικούς φορείς, όπως τράπεζες, εταιρίες διαχείρισης «κόκκινων» δανείων, αλλά και άλλες επιχειρήσεις του λιανεμπορίου, προκειμένου να χορηγήσουν δάνεια, να ρυθμίσουν οφειλές ή να δώσουν πίστωση για την αγορά ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας.
Η πιστοληπτική βαθμολόγηση για φυσικά και νομικά πρόσωπα θα παράγεται από το πληροφοριακό σύστημα μέσω της επεξεργασίας, με αυτοματοποιημένη διαδικασία, των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που αντλούνται από τους φορείς του δημόσιου τομέα με τη χρήση αλγορίθμου. Το πληροφοριακό σύστημα θα διαλειτουργεί με άλλα ηλεκτρονικά συστήματα (δημόσια και ιδιωτικά, όπως η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε.), με σκοπό την ανταλλαγή βαθμολογιών και τη δημιουργία ενιαίας βαθμολόγησης για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας φυσικών και νομικών προσώπων.
Το έργο αποτελείται από τις εξής δράσεις:
• Την ανάπτυξη του πληροφοριακού συστήματος για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα.
• Τη διαλειτουργικότητα του πληροφοριακού συστήματος με φορείς του Δημοσίου και με φορείς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας.
• Τα κύρια μέρη του πληροφοριακού συστήματος είναι η βάση δεδομένων της οικονομικής συμπεριφοράς και ο αλγόριθμος για την επεξεργασία με αυτοματοποιημένη διαδικασία των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που θα αντλούνται από τους φορείς του δημόσιου τομέα. Στη βάση δεδομένων θα αποθηκεύονται ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά: πληροφορίες γενικές, οφειλών, οικονομικής συμπεριφοράς καθώς και πληροφορίες ταυτοποίησης του υποκειμένου, στοιχεία οφειλών των φορέων του δημοσίου, πιστοληπτικές βαθμολογήσεις που παράγονται από το σύστημα.
Να σημειωθεί ότι οι φορείς του δημόσιου τομέα θα παρέχουν στην Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης και θα επικαιροποιούν ανά μήνα τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς, που τηρούνται στα αρχεία τους για τους οφειλέτες τους για το χρονικό διάστημα των τελευταίων 24 μηνών. Επίσης στα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς που θα τηρούνται θα περιλαμβάνονται τόσο οι ληξιπρόθεσμες όσο και μη ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο.
Σήμερα τα «κόκκινα» χρέη προς την Εφορία ανέρχονται σε 107 δισ. ευρώ και αν προστεθούν τα 47,6 δισ. ευρώ των οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τα 9,9 δισ. ευρώ των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς τις τράπεζες και τα 70 δισ. ευρώ των δανείων που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο των εταιρειών διαχείρισης αθροίζεται ένα ποσό που ξεπερνά τα 234,5 δισ. ευρώ.
Επίσης, στον σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών περιλαμβάνεται η καθιέρωση προσωποποιημένων βιώσιμων ρυθμίσεων κατά προτεραιότητα για 43.125 φυσικά και νομικά πρόσωπα με «κόκκινα» χρέη από φόρους πάνω από 270.000 ευρώ ο καθένας. Έμφαση θα δοθεί στις επιχειρήσεις που θεωρούνται βιώσιμες αλλά λόγω του μεγάλου όγκου των οφειλών κινδυνεύουν με διακοπή λειτουργίας.
Αρμόδιοι παράγοντες επισημαίνουν ότι σε αυτές τις περιπτώσεις τα προγράμματα διακανονισμού των χρεών θα είναι προσαρμοσμένα στο οικονομικό προφίλ και τη δυναμική της επιχείρησης και θα σπάνε σε περισσότερες δόσεις την αποπληρωμή, ενώ δεν αποκλείεται να «κουρευτούν» και οι προσαυξήσεις. Ωστόσο οι ίδιοι παράγοντες σπεύδουν να ξεκαθαρίσουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν οριζόντιες ρυθμίσεις.
