Ομιλία Μπουρχάν Μπαράν επί του Αναπτυξιακού Σχεδίου Νόμου

2-2-2022

Διανύουμε μία περίοδο εξαιρετικά απροσδόκητων συνθηκών και επιπτώσεων. Πανδημία, ενεργειακή και κλιματική κρίση, γεωπολιτικές προκλήσεις,  μεταναστευτικές πιέσεις και οι συνέπειες όλων αυτών, όπως πληθωρισμός, ακρίβεια, ενεργειακή φτώχεια, υγειονομική συμπίεση σε ένα ομολογουμένως απαιτητικό δημοσιονομικό πλαίσιο για τη χώρα μας.

Στην τόσο δύσκολη συγκυρία καλούμαστε λοιπόν να παραγάγουμε λόγο και να παρακινήσουμε σε ενέργειες ώστε, αφενός να περιοριστούν οι παραπάνω αρνητικές συνέπειες αφετέρου να ικανοποιήσουμε τις προσδοκίες για ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή που δικαίως απαιτεί ο λαός μας. Υπάρχει συνταγή για αυτό; Για να είμαστε ειλικρινείς, απόλυτη και μαγική λύση δεν υπάρχει. Υπάρχουν όμως δυνατότητες που είναι αποτέλεσμα επάρκειας της εκτελεστικής εξουσίας σε συνδυασμό με κεντρικούς άξονες πρακτικής, εφαρμοσμένης πολιτικής.

Το ΠΑΣΟΚ απέδειξε στο παρελθόν ότι δεν «κλατάρει» μπροστά σε κρίσεις, μπροστά σε μέγιστες προκλήσεις και στοιχήματα. Έτσι και τώρα, το ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ, έχει όλη την ικανότητα και την επάρκεια να «παντρέψει» τις πραγματικές αναπτυξιακές ανάγκες στον τόπο μας, με τις προδιαγραφές μιας σύγχρονης κοινωνικής αντίληψης, με επίκεντρο τις ανάγκες και τις προσδοκίες όλων των πολιτών και  κυρίως των πιο αδύναμων και  μη προνομιούχων ευάλωτων στρωμάτων.

Ποιο είναι λοιπόν το ζητούμενο στην ανάπτυξη σήμερα; Μα φυσικά ο εκσυγχρονισμός του συνόλου του παραγωγικού-αναπτυξιακού μοντέλου, σε όλες του τις εκφάνσεις: Πρωτογενή, Δευτερογενή και Τριτογενή παραγωγή.

Ποιο όμως θα πρέπει να είναι το νέο παραγωγικό-αναπτυξιακό μοντέλο;

  Στον Πρωτογενή Τομέα οφείλουμε δραστικά να προχωρήσουμε στην επέκταση  της συμβολαιακής γεωργίας και σε εφαρμογές ευφυούς γεωργίας και εναλλακτικών καλλιεργειών, που θα αυξήσουν δραστικά το βιοτικό επίπεδο στις αγροτικές περιοχές. Θεωρώ καίρια τα φορολογικά κίνητρα για δημιουργία σύγχρονων Συνεταιριστικών σχημάτων, που θα πετυχαίνουν κοινή εφαρμογή καινοτομίας, εξασφάλιση τιμών και μαζικής απορροφητικότητας προϊόντων τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, όπου με σωστό management και marketing θα στοχεύουν σε υψηλότερες απορροφήσεις με ό,τι πρωτοφανές σε μέγεθος συνεπάγεται αυτό στον εξαγωγικό τομέα.

Εδώ ακριβώς  πρέπει να δούμε και 3 υποστηρικτές παραμέτρους, με ιδιαίτερη βαρύτητα στη Θράκη, απ΄ όπου προέρχομαι: Αναδασμούς, κόστη υλικών παραγωγής, φόρους καυσίμων και επιτέλους ταυτοποίηση τίτλων ιδιοκτησίας γαιών.

Ιδιαίτερη όμως αναφορά χρήζει και ο τομέας του Τουρισμού. Είναι καθοριστικής σημασίας να ποιοτικοποιηθούν οι υποδομές και οι υπηρεσίες, να στηριχθούν και να εξελιχθούν οι εναλλακτικές μορφές αυτού και φυσικά να αναβαθμιστεί η επαγγελματική κατάρτιση των εργαζομένων.

Σε όλη αυτήν την πορεία και λειτουργία αναδιάταξης στον πρωτογενή τομέα, και αντιστοίχως και στη δευτερογενή παραγωγή των Βιοτεχνιών, Βιομηχανιών και Μεταποίησης αλλά και στον τεράστιο στην Ελλάδα Τριτογενή τομέα των υπηρεσιών, μεταφορών και του εμπορίου, όλες οι επιλογές και δράσεις πρέπει να διέπονται από δύο βασικές αρχές:  Την Υλοποίηση και υποστήριξη της πράσινης μετάβασης μέσω ενισχύσεων και φοροελαφρύνσεων και  να δίνονται κίνητρα οικονομικού και φορολογικού χαρακτήρα για την απορρόφηση εργατικού δυναμικού.

Στο βαθμό που ως ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ μας αναλογεί, θέλω να είστε όλοι βέβαιοι ότι, τόσο η εμπειρία μας, όσο και οι δυνατότητές μας, αποτελούν εγγύηση για να κερδηθεί το μεγάλο στοίχημα για τον τόπο μας. Ευημερία με ανάπτυξη και κοινωνική ισορροπία. Μια ευημερία με την ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ στο επίκεντρο.

..

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Επιτρέψτε μου να απευθυνθώ στο σώμα με τριπλή ιδιότητα. Ως πολιτικός, ως επιχειρηματίας, αλλά και ως ψυχίατρος, που-πιστέψτε με-  πολύ ταιριάζει με αρκετά από αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Που ταιριάζει με την αναζήτηση μεθόδων για την υπέρβαση κρίσεων, δυσκολιών και των, μάλλον όχι και πολύ ομαλών καταστάσεων και συμπεριφορών.

Συζητούμε σήμερα για ανάπτυξη με όρους βιώσιμης αποτελεσματικότητας για τη χώρα και την κοινωνία μας. Σε μία περίοδο εξαιρετικά απροσδόκητων συνθηκών και επιπτώσεων. Πανδημία, ενεργειακή κρίση, κλιματική κρίση, γεωπολιτικές προκλήσεις, μεταναστευτικές πιέσεις και οι συνέπειες όλων αυτών, όπως μακροοικονομικές αποκλίσεις, πληθωρισμός, ακρίβεια, αναστολή εργασίας και σταθερής απασχόλησης, ενεργειακή φτώχεια, υγειονομική συμπίεση. Και όλα αυτά σε ένα ομολογουμένως απαιτητικό δημοσιονομικό πλαίσιο και θεσμική παρακολούθηση για τη χώρα μας.

Πριν όμως καν αναλογιστούμε τι ακριβώς χρειάζεται αναπτυξιακά ο τόπος, ένα πράγμα έρχεται δραματικά να επιβάλλει την ανάγκη άμεσης υλοποίησης: Δημιουργία Κέντρων Πολιτικής Προστασίας. Που θα βελτιστοποιεί πρόληψη, συντονισμό, αντιμετώπιση και αποκατάσταση. Ένα σύστημα που θα εντάσσει λειτουργικά θεσμούς και θα εισφέρει ακόμη και στην αναπτυξιακή ομαλότητα.

Στην τόσο δύσκολη συγκυρία καλούμαστε λοιπόν να παραγάγουμε λόγο και να παρακινήσουμε σε ενέργειες ώστε αφενός να περιοριστούν οι παραπάνω αρνητικές συνέπειες αφετέρου να ικανοποιήσουμε τις προσδοκίες για ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή που δικαίως απαιτεί ο λαός μας.

Υπάρχει συνταγή για αυτό; Για να είμαστε ειλικρινείς, απόλυτη, μαγική λύση δεν υπάρχει. Υπάρχουν όμως δυνατότητες που είναι αποτέλεσμα επάρκειας της εκτελεστικής εξουσίας σε συνδυασμό με κεντρικούς άξονες πρακτικής, εφαρμοσμένης πολιτικής. Γιατί ναι κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το ΠΑΣΟΚ απέδειξε ότι δεν κλατάρει μπροστά σε κρίσεις, μπροστά σε μέγιστες προκλήσεις και στοιχήματα.

Έτσι και τώρα, είμαι πεπεισμένος ότι το ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ, έχει όλη την ικανότητα, την εφεδρεία και επάρκεια να «παντρέψει» τις πραγματικές αναπτυξιακές ανάγκες στον τόπο μας με τις προδιαγραφές μιας σύγχρονης κοινωνικής αντίληψης, εξασφαλίζοντας πρόοδο και ευημερία με όρους συμμετοχικότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Παντρεύοντας τις ικανότητες του καθενός, με τις ανάγκες και προσδοκίες όλων των πολιτών, μέσα σε αυτές και των πιο αδύναμων και  ευάλωτων στρωμάτων.

Ποιο είναι λοιπόν το ζητούμενο στην ανάπτυξη σήμερα; Μα φυσικά ο εκσυγχρονισμός του συνόλου του παραγωγικού-αναπτυξιακού μοντέλου, σε όλες του τις εκφάνσεις: Πρωτογενή, δευτερογενή, τριτογενή παραγωγή. Πώς επιτυγχάνεται αυτό στην πράξη; Με ένα σχέδιο ΟΛΙΣΤΙΚΟ. Με ένα σχέδιο σα ζωντανό οργανισμό που θα διαθέτει σκελετό, τροφοδοσία, συστηματική σκέψη και αρμονική επαφή με το περιβάλλον.

Ποιοι είναι αυτοί οι 4 Πυλώνες που αναθεμελιώνουν δυναμικά το παραγωγικό μοντέλο;

1^ον)  Ο εκσυγχρονισμός, η καταλυτική αναβάθμιση και κατασκευή μεγάλων και μικρότερων υποδομών.

2^ον)  Στοχευμένες και διαλειτουργικές επενδύσεις-χρηματοδοτήσεις στρατηγικού ή υποστηρικτικού χαρακτήρα.

3^ον)  Ανάπτυξη-ενίσχυση και σταθερή παραγωγή της άυλης υπεραξίας, μέσω σύγχρονων εφαρμογών εκπαίδευσης και κατάρτισης. Καινοτομίας- έρευνας και τεχνολογίας. Ψηφιακού μετασχηματισμού παντού, αναδιάταξης και εκσυγχρονισμού στη διοίκηση και δικαιοσύνη και φυσικά στην εργασία και απασχόληση.

4^ον)  Κλιματικός και περιβαλλοντικός αναπροσανατολισμός με αντίστοιχη προώθηση ενός νέου βιώσιμου «ενεργειακού» συμβολαίου με σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Ποιο όμως είναι το νέο παραγωγικό-αναπτυξιακό μοντέλο; Πώς θέλουμε τους νέους, αναβαθμισμένους παραγωγικούς τομείς, ώστε να ξέρουμε πώς να δομήσουμε τους παραπάνω 4 πυλώνες που θα τον υποστηρίξουν;

Στον πρωτογενή τομέα οφείλουμε δραστικά να προχωρήσουμε στην επέκταση  της συμβολαιακής γεωργίας και σε εφαρμογές ευφυούς γεωργίας, γεωργίας ακριβείας, μεταβατικών-βιολογικών και εναλλακτικών καλλιεργειών, που θα διευκολύνουν πχ τη μετάβαση από τον ΚΑΠΝΟ σε νέα προϊόντα αλλά και θα αυξήσουν δραστικά το βιοτικό επίπεδο στις αγροτικές περιοχές. Παρομοίως και στην κτηνοτροφία και όλα αυτά με προτεραιοποίηση της διασύνδεσής τους με το εμπόριο, τη μεταποίηση και συμβουλευτική υποστήριξη. Θεωρώ καίρια την φορολογική κινητροδότηση για δημιουργία σύγχρονων συνεταιριστικών σχημάτων, που θα πετυχαίνουν κοινή εφαρμογή καινοτομίας, εξασφάλιση τιμών και μαζικής απορροφητικότητας προϊόντων τόσο στην Ελλάδα, όσο κυρίως στο εξωτερικό, όπου με σωστό management και marketing θα στοχεύουν σε υψηλότερες απορροφήσεις.

Εδώ ακριβώς όμως πρέπει να δούμε και 3 υποστηρικτές παραμέτρους, με ιδιαίτερη βαρύτητα στη Θράκη, απ΄ όπου προέρχομαι: Αναδασμούς, κόστη υλικών παραγωγής και φόρους καυσίμων και επιτέλους ταυτοποίηση τίτλων ιδιοκτησίας γαιών.

Ιδιαίτερη αναφορά χρήζει ο τομέας του Τουρισμού. Είναι καθοριστικής σημασίας να ποιοτικοποιηθούν υποδομές και υπηρεσίες, να ενοποιηθούν χωρικά και θεματικά οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού και φυσικά να αναβαθμιστεί η επαγγελματική κατάρτιση των εργαζομένων σε αυτόν.

Σε όλη αυτήν την πορεία και λειτουργία αναδιάταξης στον πρωτογενή τομέα, και αντιστοίχως και στη δευτερογενή παραγωγή των βιοτεχνιών, βιομηχανιών και μεταποίησης, αλλά και στον τεράστιο στην Ελλάδα τριτογενή τομέα των υπηρεσιών, μεταφορών και του εμπορίου, όλες οι επιλογές και προαλοιφόμενες δράσεις πρέπει να διέπονται από δύο βασικές αρχές:

Α) Υλοποίηση και υποστήριξη της πράσινης μετάβασης μέσω ενισχύσεων και φοροελαφρύνσεων για τις δομές, επιχειρήσεις και παραγωγούς που εφαρμόζουν εργαλεία και επιλογές πράσινης οικονομίας, κυκλικής οικονομίας και σύνδεσης-χρήσης μορφών ΑΠΕ ή και φυσικού αερίου αναλόγως με την περιοχή προφανώς χρειάζεται και επιδότηση μεταφορικού κόστους, μείωση τιμών ενέργειας ή και του μισθολογικού κόστους. Η λέξη πράσινη μετάβαση δεν έχει κανένα νόημα, εάν δε βοηθηθεί η επιχειρηματικότητα και η παραγωγή να μεταβεί στην επόμενη φάση.

Β)Να δίνονται κίνητρα οικονομικού και φορολογικού χαρακτήρα για την απορρόφηση εργατικού δυναμικού. Να υποστηρίζεται η εργασία και η απόκτηση της τόσο αναγκαίας σύγχρονης εργασιακής εμπειρίας.

Και όπως ανέφερα, το παραπάνω παραγωγικό μοντέλο πρέπει να στηριχτεί σε τέσσερις κύριους πυλώνες:

1oς Πυλώνας) Οι υποδομές, ως ο σκελετός του μοντέλου αυτού, χρήζουν πέραν της αναβάθμισης και νέων κατασκευών. Είναι απαραίτητο να συνδέονται με όλους τους άλλους πυλώνες και προς αυτό στρατηγικής σημασίας είναι η δημιουργία «Κέντρων Ταχείας Εξυπηρέτησης Επιχειρηματικότητας» σε κάθε πόλη και σημείο ενδιαφέροντος. Επιχειρηματικά ΚΕΠ δηλαδή, για να υπενθυμίσω τη σημασία της απλοποίησης των διαδικασιών.

Πέρα φυσικά από τις πράσινες ενεργειακές υποδομές, η περιφέρεια έχει ανάγκη από σύγχρονα αρδευτικά συστήματα συγκέντρωσης και διανομής υδάτων, ως αρτηρίες παραγωγής ποιότητας και υπεραξίας αλλά και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

2^ος Πυλώνας) Στον κεντρικής σημασίας τομέα των επενδύσεων και χρηματοδοτήσεων, ενώ είναι τεράστιο το πεδίο, θέλω πρωτίστως να τονίσω ότι τα όποια εργαλεία (Ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, περιφερειακά ή τομεακά ΕΣΠΑ, πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων κλπ) είναι εντελώς απαραίτητο να στοχεύουν άμεσα στην αναβάθμιση και διασυνδεσιμότητα των υποδομών, την αναβάθμιση και ασφάλεια του ενεργειακού δικτύου, στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και ανισότητας, στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην αυτονόητη κινητροδότηση της συνεργατικής νέας και νεανικής επιχειρηματικότητας, στην ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και προστασίας και ασφαλώς στον καταλυτικό τομέα της εκπαίδευσης και κατάρτισης. Όχι όμως γενικώς και αορίστως, αλλά στην εκπαίδευση και κατάρτιση που θα προάγει πνεύμα και έργο καινοτομίας, εξειδίκευσης, αποδοτικότητας και ας μην ξεχνάμε και το σπουδαιότερο κατ’ εμέ εργαλείο για την ατομική και συλλογική ανάπτυξη και ευημερία. Αυτό που χρειάζεται παντού και πάντα είναι η διαμόρφωση, απόκτηση και ενίσχυση του αγαθού της κριτικής σκέψης. Τέτοια εκπαίδευση και κατάρτιση χρειαζόμαστε. Να είναι ο καθένας ικανός να επιλέγει άμεσα, αποδοτικά, ισόρροπα και βιώσιμα για όλους.

Ας μη λησμονούμε επίσης ότι οι επενδύσεις, εκτός των δεξιοτήτων και της κοινωνικής συνοχής, οφείλουν να βελτιστοποιήσουν τη διοίκηση και την ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης, ως συστατικά για υγιείς κοινωνικούς δεσμούς και φυσικά επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας.

Δε θα μπορούσα να μην υπερθεματίσω την ανάγκη για διοχέτευση επενδυτικού δυναμικού στο τομέα της υγείας. Τώρα, όχι χθες, αλλά τώρα ενίσχυση των δομών υγείας. Και μιλώ εντελώς επιστημονικά όχι αδιακρίτως και αντιπολιτευτικά. Ενισχύστε ΤΩΡΑ την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και στηρίξτε το ισχυρότερο και αποτελεσματικότερο κομμάτι της: Την προληπτική ιατρική, μαζί βεβαίως με τη λειτουργία της εξατομικευμένης ιατρικής φροντίδας και την εδραίωση των θεραπευτικών πρωτοκόλλων στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση.

3^ος Πυλώνας) Και ενώ για τον πυλώνα της άυλης υπεραξίας έκανα ήδη αναφορές, θέλω εδώ να υπερτονίσω την απαίτηση των καιρών να προχωρήσει επιτέλους η χώρα σε διευρυμένη επέκταση της αποδοτικής εκπαίδευσης, μέσα από περισσότερα Ολοήμερα και Πειραματικά σχολεία. Πολύ σημαντική είναι και η ένταση γνώσης υπέρ του αγροτοκτηνοτροφικού τομέα με αξιοποίηση Πανεπιστημίων και Τεχνολογικών Ιδρυμάτων.

Παντού επίσης θα προσέφερε πολύ υψηλές αναπτυξιακές υπηρεσίες η Δημιουργία ΤΠΑΕ, δηλαδή Τμημάτων Περιφερειακής Αναπτυξιακής Εξειδίκευσης. Ιδιαίτερα στην περιοχή της Θράκης όπου είναι ακόμη υψηλή η σχολική-εκπαιδευτική διαρροή και πολλά νέα παιδιά δεν μπορούν να συνεχίσουν μετά το Γυμνάσιο ή το Λύκειο τις σπουδές τους. Στα τμήματα αυτά θα παρέχεται γνώση και πρακτική κατάρτιση πάνω στα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της περιοχής και μάλιστα σε αυτά που τα παιδιά πρακτικά-οικογενειακά γνωρίζουν. Θα βοηθούσε πολύ εάν αυτά τα τμήματα ήταν υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Έτσι και η ανεργία αντιμετωπίζεται, και η φυγή στο εξωτερικό, αλλά και η αναπτυξιακή προοπτική ενδυναμώνεται.

Ταυτόχρονα με τη θεσμική και υλικοτεχνική βελτίωση των μειονοτικών σχολικών μονάδων στη Θράκη, αυτή η προσπάθεια είμαι πεπεισμένος ότι θα είχε άμεσα θετικά αποτελέσματα.

4^ος) Ο νέος κλιματικός και περιβαλλοντικός προσανατολισμός, με προώθηση ενός «ενεργειακού» συμβολαίου για τον πολίτη, ευλόγως εξυπηρετεί αναπτυξιακά τη χώρα εφόσον αφορά την εναρμόνιση όλων των προηγούμενων πυλώνων με στοχεύσεις και μεθόδους πράσινης, κυκλικής, ανανεώσιμης παραγωγής και χρήσης ενέργειας σε όλες τις βαθμίδες έως και την εξοικονόμηση ενέργειας κατ’ οίκον και σε όλες τις δημόσιες υποδομές. Με ξεχωριστή βαρύτητα και στην οικιακή, επιχειρηματική και δημόσια διαχείριση αποβλήτων.

Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι

Αυτές ήταν ορισμένες, συνδυαστικές και χρήσιμες θεωρώ, σκέψεις και προτάσεις για το απαραίτητο αναπτυξιακό όραμα για τη χώρα μας. Μια χώρα που δοκιμάζεται ποικιλοτρόπως.

Στο βαθμό που ως ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ μας αναλογεί θέλω να είστε όλοι βέβαιοι ότι τόσο η εμπειρία μας, όσο και οι δυνατότητές μας, αποτελούν εγγύηση για να κερδηθεί το μεγάλο στοίχημα για την Ελλάδα.

Ευημερία με ανάπτυξη και κοινωνική ισορροπία. Μια ευημερία με την πράσινη μετάβαση στο επίκεντρο.

Μια ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ, που, όπως πάνε τα πράγματα, έχει έναν επιπλέον  χαρακτήρα:  το χαρακτήρα της επερχόμενης μετάβασης του ΠΑΣΟΚ στο επίκεντρο, όχι μόνο της κατάθεσης προτάσεων, αλλά της εφαρμογής τους.

Σας Ευχαριστώ