Η ρητορική περί «τέλους της λιτότητας» και «αλλαγής του μείγματος πολιτικής» από τους Ευρωπαίους αξιωματούχους δείχνει μια σαφή διάθεση της Ευρωζώνης να διευκολύνει την ελληνική πλευρά για να περάσει επώδυνες αποφάσεις στο εσωτερικό, αλλά τα πράγματα πρέπει να αξιολογηθούν σε σχέση με τα πραγματικά δεδομένα, τα οποία είναι:
– Η φράση «ούτε ένα ευρώ νέας λιτότητας», σημαίνει ότι δεν θα ληφθούν νέα μέτρα υπό την προϋπόθεση ότι θα καλύπτεται ο στόχος για το πλεόνασμα του 3,5% του ΑΕΠ, ο οποίος είναι αντικειμενικά δύσκολα επιτεύξιμος και χρειάζεται μεγάλη πίεση στην οικονομία για να υλοποιηθεί.
– Η ελληνική πλευρά δεσμεύθηκε να λάβει «διαρθρωτικά μέτρα», τα οποία μεταφράζονται ανάμεσα σε άλλα σε μείωση του αφορολόγητου ορίου και μείωση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις. Η διαπραγμάτευση επί των σημείων αυτών θα αφορά στο πόσο ακριβώς θα πέσει το αφορολόγητο (η κυβέρνηση θέλει στις 7.000 ευρώ, το ΔΝΤ στις 5.000 ευρώ), αλλά και από πότε θα μειωθεί η προσωπική διαφορά στις συντάξεις. Η ελληνική κυβέρνηση θα δώσει, βέβαια, τη δική της μάχη για να μειώσει κατά το δυνατόν τις περικοπές, αλλά η ουσία είναι ότι η πίεση θα είναι μεγάλη για να επιτευχθεί ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ.
– Εάν τελικά ο στόχος για το πλεόνασμα υλοποιείται, η ελληνική κυβέρνηση θα έχει την ευχέρεια να «επιστρέφει» στην οικονομία την υπέρβαση στον προϋπολογισμό, με μειώσεις φόρων και παροχές προς τα ασθενέστερα στρώματα, όπως δηλαδή συνιστά το ΔΝΤ στην τελευταία του έκθεση.
– Με λίγα λόγια η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει τα μέτρα για το αφορολόγητο και τις συντάξεις και εάν τελικά υπάρχει περιθώριο, τότε θα γίνονται κινήσεις «αντι-λιτότητας».
– Το κρίσιμο θέμα του χρέους, το οποίο επηρεάζει και τις αποφάσεις για την ποσοτική χαλάρωση δεν έχει ακόμη κλείσει και θα συζητηθεί στο Βερολίνο, στις συναντήσεις της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ με τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ και τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Το δεδομένο είναι ότι τα μέτρα θα ληφθούν μετά τ ο 2018 και το ζήτημα είναι πώς θα πειστεί το ΔΝΤ να μετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα. Είναι πιθανόν να προταθεί μια φόρμουλα στο πλαίσιο της οποίας η ευρωζώνη θα περιγράψει τα μέτρα που θα λάβει μετά το 2018 (περίοδος χάριτος, επιμήκυνση δανείων, κλείδωμα χαμηλών επιτοκίων) και να δεσμευτεί πολιτικά ότι θα τα χρησιμοποιήσει αναλόγως των συστάσεων που θα κάνει εκείνη τη στιγμή το ΔΝΤ, με βάση δική του ανάλυση βιωσιμότητας.
Γ. ΣΩΖΟΣ
george.sozo01@gmail.com