Από τη στιγμή που η Ελλάδα έχασε το στοίχημα του 2014, ήρθε η καταιγίδα του παραλογισμού. Πολύς κόσμος δεν έχει καταλάβει τι έγινε και νομίζει ότι απλώς θα πάρει 3-4 χρόνια να διορθωθεί η κατάσταση. Δεν είναι έτσι, λέει ο καθηγητής Θοδωρής Πελαγίδης στο Liberal και εξηγεί τους λόγους. Γιατί προβλέπει ότι η κυβέρνηση θα παρακαλά τους δανειστές για 4ο Μνημόνιο το 2018.

Συνέντευξη στον Βασίλη Γεώργα

– Η κυβέρνηση εξελέγη καταγγέλλοντας τα μνημόνια και την, και τώρα δένει τη χώρα σε πλεονάσματα 3,5%, και 2% για τα επόμενα 42 χρόνια. Αν βάλουμε μέσα στην εξίσωση και τα 99 χρόνια του «Υπερταμείου» έχουν «χρεωθεί» πέντε γενιές τουλάχιστον. Τι είναι αυτό που υπογράψαμε τελικά; Τι δεσμεύσεις έχουμε αναλάβει και πόσο σοβαρές είναι για το μέλλον της χώρας;

Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα πρώτον των γνωστών τραγικών εξελίξεων του καλοκαιριού του 2015 -και φυσικά όλων όσα προηγήθηκαν- και δεύτερον της υποτίθεται τακτικής καθυστέρησης λόγω διαπραγματευτικής …τακτικής (;) της κυβέρνησης σχετικά με την καθυστέρηση του κλεισίματος της β΄ αξιολόγησης. Το καλοκαίρι του 2015 καταστράφηκε το λεπτό νήμα της τραπεζικής χρηματοδότησης και της όποιας εγχώριας σοβαρής οικονομικής δραστηριότητας. Δεν έχει γίνει κατανοητό από τους περισσότερους το τι έχει γίνει και ποιες οι επιπτώσεις στο μέλλον. Πολύς κόσμος νομίζει ότι απλώς θα πάρει 3-4 χρόνια να διορθωθεί η κατάσταση. Θεωρούν ότι το 2018 θα έρθουμε πάλι στην αφετηρία του 2014 και ότι χάσαμε απλώς 4 χρόνια. Δεν είναι έτσι.

Από τη στιγμή που η Ελλάδα έχασε το στοίχημα του 2014, δηλαδή κουτσά-στραβά να μπορέσει να σταθεί, και να αρχίσει να εξυπηρετεί με την ανάπτυξη τα χρέη, ήρθε η καταιγίδα του παραλογισμού, το βασίλειο του τρόμου του δημοψηφίσματος. Όπως και ο λοχαγός Κούρτς στην «Καρδιά του σκότους» του Τζ. Κόνραντ, η χώρα ολόκληρη –όχι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ- αρχίζει τώρα να αντιμετωπίζει δυστυχώς τη φρίκη που δημιούργησε.

Γιατί και ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ, παράγωγα μιας εκδοχής της χώρας αυτής ήταν και είναι. Μην το ξεχνάμε αυτό.

– Έχει ξανασυμβεί ποτέ στην Ιστορία να προϋπολογίζεται ως δεδομένο ότι μια οικονομία θα πρέπει να παράγει πλεονάσματα και μάλιστα άνω του 2% για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα; Είναι λογικό ; Γιατί το δέχτηκε η κυβέρνηση;

Η κυβέρνηση ούτε δέχεται ούτε δεν δέχεται. Αποφασίζει ο διεθνής παράγοντας. Απλώς το κριτήριο που εφαρμόζει είναι να λιμοκτονήσει το κτήνος που λέγεται πελατειακό κράτος της πάλαι ποτέ «πασοκαρίας» και του μπλε ΣΥΡΙΖΑ. Να μην εξηγώ περαιτέρω, τα έχουμε πει αυτά. Το λάθος απλώς είναι ότι αντί να γίνει η περιστολή δαπανών με τις ενοποιήσεις κλινικών και νοσοκομείων, τμημάτων και σχολών -για παράδειγμα-, η κυβέρνηση αφέθηκε να υπερφορολογήσει σε σημείο τραγικό την μικροεπιχειρηματικότητα τιμωρώντας την όποια δραστήρια ιδιωτική πρωτοβουλία. Αυτό έχει ονομασθεί «φτωχοποίηση». Φαίνεται ότι η περιστολή των δαπανών –που υπερβαίνουν το 50% του ΑΕΠ ακόμη- κρίθηκε ότι δεν είναι πολιτικά εφικτή. Αυτά τα πράγματα μας έχουν καταστρέψει και οι πιστωτές θα τα βρουν μπροστά τους. Να μην ξεχάσω να μνημονεύσω διάφορους ευρωπαίους κεντροαριστερούς κλόουν που συνεχίζουν να προσφέρουν τις χειρότερες υπηρεσίες τόσο στην Ευρώπη όσο και στην πατρίδα μας.

– Για να κάνουμε πιο κατανοητό τι σημαίνει σε χρήμα η δέσμευση σε πρωτογενή πλεονάσματα τουλάχιστον 2%; Αν υποθέσουμε δηλαδή ότι το μέσο ΑΕΠ της Ελλάδας ως το 2060 θα είναι 200 δισ. ευρώ, καλούμαστε να βγάλουμε από τα σύνορα άλλα 200 δισ. ευρώ;

Το 2% αντιπροσωπεύει ένα απόλυτο νούμερο, ας πούμε περίπου 4 δισ. ευρώ. Όμως, το 2% σε ένα υψηλότερο ΑΕΠ μπορεί να είναι 6 δισ. ευρώ κοκ. Αυτό σημαίνει ότι τα 4 δισ. ευρώ που τώρα φαίνεται να «χρειαζόμαστε» μπορούν να αντληθούν από την ιδιωτική οικονομία με ένα πρωτογενές πλεόνασμα που ποσοστιαία μπορεί να είναι χαμηλότερο. Εστιάζουμε στο αποτέλεσμα κι όχι στο τι το παράγει. Φυσικά θα ήταν προτιμότερο να μην έχουμε αυτόν τον περιορισμό, αλλά σκεφτείτε και το άλλο. Εάν η κυβέρνηση αυτή βρεθεί έστω και με λίγα λεφτά στο χέρι, δεν θα διστάζει να τα χρησιμοποιήσει για να αγοράσει ψήφους;

– Και ποιος θα είναι αυτός που θα πληρώνει κ. καθηγητά. Πως θα βγουν αυτά τα λεφτά; Από τις αυξήσεις φόρων που είναι η εύκολη λύση, από τον κανιβαλισμό των δημόσιων δαπανών και των συντάξεων, ή από την ανάπτυξη για τη δυναμική της οποίας όλοι αμφιβάλλουν σήμερα;

Στην κυβέρνηση δεν αρέσει η ανάπτυξη. Ανάπτυξη σημαίνει ότι κάποιοι ιδιώτες βγάζουν χρήματα τα οποία διαχέονται σιγά-σιγά προς τα κάτω. Η κυβέρνηση θέλει να ελέγχει και τον πλούτο γιατί έτσι ελέγχει τις εξελίξεις, το πολιτικό σύστημα και κυρίως τις ψήφους. Γι αυτό και στην πραγματικότητα εχθρεύεται την ανάπτυξη. Εάν τους ρωτήσεις εάν υπάρχει καλή ανάπτυξη θα σου πούνε, ναι, μόνο αυτή που δημιουργεί το κράτος με τις δημόσιες επενδύσεις. Μιλάμε για παλαβομάρες και απόκοσμα πράγματα.

– Υπάρχουν κάποιοι που προσπαθούν υπερβούν τη συμφωνία με το επιχείρημα «μέχρι τότε ποιος ζει ποιος πεθαίνει», και άλλοι που ισχυρίζονται ότι αυτές οι δεσμεύσεις είναι «λογιστικές», ότι θα αλλάξουν σύντομα όπως άλλαξαν οι στόχοι σε όλα τα προηγούμενα μνημόνια κλπ. Ποιους να πιστέψουμε; 

Το ποιος ζει ποιος πεθαίνει ισχύει για τους κυνικούς και αυτούς που φεύγοντας δεν θα αφήσουν τίποτα πίσω τους. Αυτή είναι η πεμπτουσία του λαθρεπιβατισμού και μιας ανεύθυνης ζωής. Η μέση οικογένεια όμως δεν σκέφτεται έτσι. Την ενδιαφέρει η συνέχεια, την ενδιαφέρουν τα παιδιά, την ενδιαφέρουν οι εξαρτώμενοι ηλικιωμένοι. Η μέση οικογένεια είναι πατριωτική και την ενδιαφέρει ο τόπος αυτός ο οποίος στην ιστορία πάντα συγκέντρωνε το ενδιαφέρον. Από την άλλη, αν οι δεσμεύεις για το μακρινό μέλλον είναι λογιστικές γιατί κόπτεται ο κ. Τσίπρας για κάτι που στο μέλλον πολύ πιθανόν θα αλλάξει; Γιατί έχει κάνει εθνικό θέμα το χρέος που λήγει ύστερα από πολλές δεκαετίες; Τόσο υπεύθυνος πολιτικός ανήρ είναι; Αυτός που δήλωνε με κυνισμό και αυταρέσκεια ότι δεν τον ενδιαφέρουν καν οι τύχες των σημερινών καταθέσεων των Ελλήνων επειδή οι ψηφοφόροι του … δεν έχουν καταθέσεις; Πιο παράλογο πεθαίνεις.

– Ακούγεται κι ένα άλλο επιχείρημα. Πως μόλις βγούμε στις αγορές αυτές οι δεσμεύσεις παύουν να υφίστανται επειδή θα μπορούμε να πληρώνουμε με νέα δάνεια και όχι με πλεονάσματα τα χρέη μας…;

Ε, τώρα, κ. Γεώργα, εάν μερίδα των συμπατριωτών μας έχει πάθει τέτοια ζημιά που δεν καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχει δανειστής που να σε δανείζει νέα λεφτά για να πληρώσεις τα παλιά, ενώ συνεχίζεις να παράγεις ελλείμματα –διότι περί αυτού πρόκειται- τότε, τι να σας πω… πραγματικά λυπάμαι.

– Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι με τη συμφωνία για μακροχρόνια πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από 2%, θα είναι η μόνη χώρα που θα βρίσκεται σε θετική εξαίρεση από το Σύμφωνο Σταθερότητας καθώς διαφορετικά θα υποχρεούνταν να έχει πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 2,6%. Έχουν βάση οι υπολογισμοί της; Είναι αληθές ότι η Ελλάδα θα έχει περισσότερο δημοσιονομικό χώρο σε σχέση με το Σύμφωνο Σταθερότητας;

Ο δημοσιονομικός χώρος είναι μια εξαρτημένη μεταβλητή ερμηνευομένη από μια σειρά παραγόντων οι οποίοι στο βάθος αγγίζουν ζητήματα πολύ πιο σοβαρά όπως η χρηματοδότηση των επενδύσεων και των εξαγωγών. Η αναδιάρθρωση του κρατικού μηχανισμού. Η διεθνοποίηση και ο εκσυγχρονισμός της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η πάταξη της διαφθοράς και της σπατάλης στα νοσοκομεία την οποία γνωρίζουμε. Η συθέμελη αλλαγή στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η χρήση γης. Τα φορολογικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις και τη μέση οικογένεια που εργάζεται σκληρά, κοκ. Σημασία έχει επίσης το επίπεδο των δαπανών και των φόρων, όχι μόνο η διαφορά τους. Πρώτο έτος μακροοικονομικής. Εμείς θέλουμε και τα δύο να υποχωρήσουν, να βρεθούν τουλάχιστον στο μέσο ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι νεοφιλελεύθερο αυτό;

– Τη συμμερίζεστε την αισιοδοξία του Μαξίμου ότι δεν θα υπάρξει ξανά Μνημόνιο μετά τον Αύγουστο του 2018;

Φοβούμαι ότι θα παρακαλούν να υπάρξει και με τη βούλα της κυβέρνησής τους 4ο μνημόνιο, βοήθεια εννοείται. Άλλωστε, μέσα από μια τέτοια κατάσταση μπορεί να βρει την ευκαιρία να τα σπάσει δήθεν με τους δανειστές και να προχωρήσει σε εκλογές, διχάζοντας και πάλι την ταλαιπωρημένη χώρα. Όλα να τα περιμένουμε. Άλλωστε, για τους ανθρώπους αυτούς δεν υπάρχει χώρα, υπάρχουν οι κολλητοί και οι ψηφοφόροι (τους).